مصاحبه اختصاصی با تحلیلگر ارشد بازار سرمایه با اکو360
در حالی که انتظار می‌رفت خبر آتش‌بس در منطقه منجر به آرامش بازار سرمایه و رشد شاخص‌ها شود، نه‌تنها چنین اتفاقی نیفتاد بلکه بورس تهران با ریزشی سنگین مواجه شد. در گفتگو اکو360 با یک تحلیلگر بازار سرمایه به بررسی دلایل این رفتار غیرمنتظره بازار پرداختیم.
«برخلاف تصور عمومی که آتش‌بس را به عنوان آغاز یک روند صعودی می‌دید، این اتفاق در واقع پایان یک موج هیجانی بود، نه آغاز یک فاز رشد.»
پیش‌خور شدن خبر آتش‌بس؛ نشانه خروج، نه ورود!
بازار سرمایه مدت‌ها قبل از اعلام رسمی آتش‌بس، اثرات احتمالی مثبت آن را در قیمت‌ها منعکس کرده بود. معامله‌گران حرفه‌ای با درک این موضوع، بلافاصله پس از انتشار خبر رسمی، آن را به عنوان سیگنال خروج از بازار تلقی کردند. این تحلیلگر با تأکید بر رفتار انتظاری بازار گفت:
«بازار، آتش‌بس را پیش‌خور کرده بود و وقتی خبر به طور رسمی اعلام شد، سرمایه‌گذاران ترجیح دادند از آن به عنوان بهانه‌ای برای خروج استفاده کنند.»
چرا کاهش ریسک ژئوپلیتیکی کمکی نکرد؟
اگرچه کاهش تنش‌های ژئوپلیتیکی یک خبر مثبت است، اما بازار سرمایه بیش از هر چیز تحت تأثیر مؤلفه‌های کلان اقتصادی و ساختار درونی خود است.
عوامل زیر همچنان فشار فروش را حفظ کرده‌اند:
- رکود اقتصادی
- فشارهای مالیاتی بی‌سابقه
- سرکوب قیمتی در صنایع مختلف
- کمبود نقدینگی
- بی‌اعتمادی عمومی به سیاست‌گذاری‌ها
آمار نگران‌کننده: 33 هزار میلیارد تومان صف فروش
در واکنش به خبر آتش‌بس، تقریباً تمام نمادهای بازار با صف فروش سنگین مواجه شدند و ارزش صف‌های فروش به حدود 33 هزار میلیارد تومان رسید.
این تحلیلگر توضیح داد:
«بازار نه‌تنها واکنشی مثبت نشان نداد، بلکه به دلیل نبود خریدار و عدم حمایت بازارساز، شاهد پدیده‌ای به‌نام رفتار گله‌ای بودیم. فعالان حتی صندوق‌ها، از ترس افزایش صف‌ها، ترجیح دادند فقط نظاره‌گر باشند.»
فرار به جای تحلیل؛ وقتی هیجان بر منطق غلبه می‌کند
در روزهای ابتدایی ریزش، بسیاری از سهام‌داران حقیقی و حقوقی بدون در نظر گرفتن تحلیل بنیادی، اقدام به فروش کردند. در واقع، تصمیم‌ها از جنس «فرار از زیان» بود نه «تحلیل برای سود».
«وقتی در میانه زمان معاملات، صف فروش همچنان قفل باقی می‌ماند و حمایتی دیده نمی‌شود، دیگر تصمیم بر مبنای تحلیل نیست؛ این یعنی فرار سرمایه در خالص‌ترین شکل خود.»
چگونه می‌توان از تله‌های هیجانی در بورس عبور کرد؟
تحلیلگر بازار در ادامه به چند راهکار برای کاهش آسیب‌های هیجانی و بهبود عملکرد سرمایه‌گذاران اشاره کرد:
- داشتن استراتژی مکتوب معاملاتی: بدانید چرا وارد یک سهم شده‌اید و در چه شرایطی باید خارج شوید.
- پرهیز از رصد لحظه‌ای بازار: به‌ویژه در روزهای پرتنش، رصد مداوم تابلو فقط بر اضطراب می‌افزاید.
- تقسیم سرمایه به افق‌های زمانی متفاوت: بخشی برای کوتاه‌مدت، بخشی برای بلندمدت.
- استفاده از منابع معتبر تحلیلی: تنها به گزارش‌های رسمی مانند کدال و تحلیل‌های بنیادی اتکا کنید، نه کانال‌های تلگرام یا توییتر.
نقش کلیدی تحلیل بنیادی در آرامش سرمایه‌گذار
تحلیل‌های بنیادی دقیق و مبتنی بر داده‌های رسمی می‌تواند سپری مقابل هیجانات مقطعی باشد. در بلندمدت، سودآوری شرکت‌ها و جریان نقدی آن‌هاست که مسیر بازار را تعیین می‌کند، نه هیجانات لحظه‌ای.
«کسی در بازار سرمایه موفق می‌شود که در روزهای صعود، گرفتار طمع نشود و در زمان ریزش، فلج از ترس نگردد.»
توصیه نهایی: در بازار منفی، احساسات را بفروشید، نه سهام را!
سه توصیه طلایی برای عبور از بازار منفی:
- فاصله گرفتن از بازار برای بازیابی ذهنی: گاهی تنها چند روز دوری می‌تواند ذهن را بازسازی کند.
- پاک‌سازی پرتفوی، نه تخریب آن: این زمان مناسب برای بازبینی پرتفوی و حذف نمادهای کم‌کیفیت است، نه فروش همه‌چیز.
- تقویت دیدگاه میان‌مدت و بلندمدت: بازار پاداش کسانی را می‌دهد که افق دیدشان از فردا فراتر باشد.
جمع‌بندی نهایی | بازار به تحلیل واکنش نشان می‌دهد، نه به شایعه
آتش‌بس اگرچه عامل مهمی در کاهش تنش منطقه‌ای بود، اما بدون اصلاح در ساختارهای اقتصادی، محرکی برای رشد بازار نخواهد بود.
برای موفقیت در بورس، باید تحلیل‌محور، استراتژیک و صبور بود؛ نه شتاب‌زده و احساسی.
