بازار جهانی طلا در روز جمعه شاهد یکی از تاریخیترین لحظات خود بود. بهای هر اونس طلا در معاملات به 3600 دلار رسید و با عبور از تمام سقفهای قیمتی گذشته، رکورد تازهای به ثبت رساند. این جهش مهمترین رشد هفتگی در چهار ماه گذشته چارت طلا را رقم زد. جالب است بدانید که از ابتدای سال ۲۰۲۵ تاکنون، طلا 37 درصد رشد کرده است.
محرک اصلی این صعود، ترکیبی از ضعف دلار، انتظارات برای کاهش نرخ بهره از سوی فدرال رزرو و تشدید نگرانیهای ژئوپلیتیکی در سطح جهان بوده است. اگرچه قیمتهای بیسابقه باعث افت خرید فیزیکی در مراکز سنتی مصرف طلا مانند هند و چین شده، اما در بازارهای مالی، سرمایهگذاران هنوز با عطش زیاد وارد معاملات میشوند.
گزارش ضعیف NFP آمریکا؛ جرقه صعود تازه طلا
انتشار آمار اشتغال غیرکشاورزی (NFP) آمریکا در ماه آگوست به عنوان یک محرک مهم صعود طلا عمل کرد. طبق گزارش، تنها ۲۲ هزار شغل ایجاد شد که بهمراتب کمتر از انتظارات ۷۵ هزار شغلی بود. نرخ بیکاری نیز به ۴.۳ درصد افزایش یافت و میانگین رشد دستمزدها بدون تغییر محسوس ماند.
نرخ بیکاری آمریکا نیز در ماه آگوست به ۴.۳ درصد افزایش یافت که نسبت به ۴.۲ درصد ماه قبل رشد نشان میدهد. این آمارها تأیید کرد که شرایط بازار کار در حال تضعیف است. میانگین سهماهه ایجاد اشتغال تنها ۲۹ هزار شغل بوده که نشاندهنده کاهش قابل توجه در رشد اشتغال است. تحلیلگران این روند را نگرانکننده توصیف کردهاند.
این دادههای ضعیف بازار کار، انتظارات برای کاهش نرخ بهره توسط فدرال رزرو آمریکا را تقویت کرد. معاملهگران در حال حاضر احتمال ۹۰ درصدی برای کاهش ۲۵ واحد پایهای نرخ بهره در جلسه سپتامبر و ۱۰ درصد احتمال برای کاهش ۵۰ واحد پایهای را قیمتگذاری کردهاند. تای وونگ، معاملهگر مستقل فلزات، اظهار کرد که “طلا رکوردهای جدیدی ثبت میکند و خریداران به روند تضعیف واضح اشتغال که منجر به کاهشهای متعدد نرخ بهره میشود، نگاه میکنند.”
دلار زیر فشار؛ چه چیزی باعث تضعیف قدرت ذخیره جهانی شد؟
دلار آمریکا که سالها به عنوان بیرقیبترین ارز ذخیره جهان شناخته میشد، در ماههای اخیر تحت فشار عوامل متعددی قرار گرفته است. سیاستهای مالی، افزایش بدهی ملی و فشارهای سیاسی بر فدرال رزرو از جمله این عوامل هستند. اقدام جنجالی دونالد ترامپ در تلاش برای برکناری یکی از اعضای هیئتمدیره فدرال، یکی از نمونه های اوج گیری تنشهای درون ساختار بانک مرکزی آمریکاست که دلار را نیز تحت تاثیر قرار داده است..
همزمان، تعرفههای تجاری و تنشهای اقتصادی با چین و دیگر اقتصادهای نوظهور، اعتماد بینالمللی به دلار را کاهش داده است. به این ترتیب، سرمایهگذاران به سمت داراییهای امنی مانند طلا روی آوردهاند، بهخصوص وقتی نشانههایی از رکود اقتصادی در ایالات متحده دیده میشود.
خرید گسترده بانکهای مرکزی؛ سوخت اصلی موتور صعود طلا
یکی از عوامل فاندامنتال مهم در رشد طلا، خرید بیسابقه بانکهای مرکزی بهویژه در آسیا بوده است. چین و روسیه در سالهای اخیر ذخایر طلای خود را به سرعت افزایش دادهاند تا وابستگی به دلار را کاهش دهند. هرچند دادههای ماه آگوست در مورد ذخایر طلای بانک مرکزی چین هنوز شامل رکوردهای سپتامبر نمیشود، اما انتظار میرود تقاضای بانکها همچنان قوی بماند.
این روند نشانهای از حرکت تدریجی نظام مالی جهان به سمت تنوعبخشی در ذخایر ارزی و کاهش تسلط دلار است.
تحلیل تکنیکال: شکست مقاومتی مهم
بر اساس تحلیل تکنیکال، نمودار طلا در سالهای اخیر یک روند صعودی شبهپارابولیک را تجربه کرده است. پس از رکورد ۳۵۰۰ دلاری در آوریل و یک دوره پنج ماهه تثبیت، شکست قدرتمند فوق مقاومت بازار را پشت سر گذاشته و هدف تکنیکال جدید آن در محدوده ۴۰۰۰ دلار برآورد میشود.
این نوع شکست الگویی کلاسیک است که در کتابهای آموزش تحلیل تکنیکال جای میگیرد. هرچند ممکن است شاهد اصلاح کوتاهمدتی باشیم، اما ساختار نموداری بهوضوح سیگنال ادامه مسیر صعودی را مخابره میکند.
سیاستهای فدرال رزرو و تأثیر آنها بر مسیر آتی طلا
فدرال رزرو در شرایطی قرار گرفته که باید بین کنترل تورم و مقابله با رکود اقتصادی یکی را انتخاب کند. دادههای بازار کار فشار زیادی برای کاهش نرخ بهره ایجاد کردهاند. طلا بهطور سنتی زمانی میدرخشد که نرخهای بهره پایین بیاید، چرا که نگهداری آن سودآورتر میشود.
اگر فدرال رزرو در ماههای آینده طبق انتظارات بازار چندین مرحله کاهش نرخ بهره را انجام دهد، میتوان انتظار داشت که قیمت طلا دستکم تا انتهای سال به سمت اهداف بالاتر حرکت کند.
نقش تنشهای ژئوپلیتیک در افزایش تقاضای طلا
تحولات بینالمللی نیز بیتأثیر نبودهاند. دیدارهای اخیر میان رهبران چین، هند و روسیه و تصویر نمادین «دست در دست» آنها، سیگنالهایی از ایجاد بلوکهای اقتصادی جدید ارسال کرده است. این تغییر معادلات ژئوپلتیک، نگرانی غربیها را از تغییر توازن قدرت مالی و تجاری جهان افزایش داده و همین موضوع، جریان سرمایه را به سمت داراییهای امنی مانند طلا هدایت کرده است.
واکنش بازارهای آسیایی به رکوردهای طلا
علیرغم رکوردشکنی قیمت طلا، تقاضای فیزیکی در بازارهای کلیدی آسیا کاهش یافته است. چین و هند که به عنوان بزرگترین مصرفکنندگان طلا در جهان شناخته میشوند، در هفته گذشته شاهد کاهش تقاضا بودند. قیمتهای رکوردی طلا باعث شده تا خریداران خردهفروشی و حتی برخی سرمایهگذاران نهادی از بازار فاصله بگیرند.
در بازار چین، طلافروشان گزارش کردند که مشتریان تمایل کمتری به خرید طلای فیزیکی دارند و بیشتر منتظر کاهش قیمتها هستند. این وضعیت در هند نیز مشابه است، جایی که فصل عروسی و جشنهای مذهبی معمولاً تقاضا برای طلا را افزایش میدهد. با این حال، قیمتهای بالا مانع از رشد طبیعی تقاضا در این فصل شده است.
این کاهش تقاضای فیزیکی در کوتاهمدت ممکن است فشار نزولی بر قیمتها ایجاد کند، اما تحلیلگران معتقدند که عوامل کلان اقتصادی و ژئوپلیتیکی همچنان قویتر از این تأثیرات محلی هستند. تقاضای نهادی و بانکهای مرکزی به اندازهای قوی است که میتواند کاهش موقت تقاضای خردهفروشی را جبران کند.
سناریوی قیمتی طلا تا پایان ۲۰۲۵
با توجه به شرایط فعلی، چند سناریو برای مسیر قیمتی طلا تا پایان سال ۲۰۲۵ محتمل است:
- سناریوی صعودی: کاهش متوالی نرخ بهره، تداوم ضعف دلار و تشدید بحرانهای ژئوپولیتیک میتواند طلا را به ۳۹۵۰ تا ۴۰۰۰ دلار برساند.
- سناریوی میانه: اصلاح کوتاهمدت و تثبیت در بازه ۳۴۰۰ تا ۳۷۰۰ دلار.
- سناریوی نزولی: کنترل سریع تورم و بازیابی دلار میتواند رشد طلا را محدود کرده و حتی بازگشت به ۳۲۰۰ دلار را رقم بزند.
مقایسه عملکرد طلا با سایر داراییها
عملکرد طلا در سال ۲۰۲۵ نه تنها در مقایسه با سالهای قبل بلکه در مقایسه با سایر کلاسهای دارایی نیز چشمگیر بوده است. رشد ۳۷ درصدی طلا در سال جاری، بسیاری از شاخصهای سهام، اوراق قرضه و حتی ارزهای دیجیتال را پشت سر گذاشته است. این عملکرد نشاندهنده بازگشت قدرت طلا به عنوان ابزار سرمایهگذاری است.
در مقایسه با بازار سهام، طلا عملکرد بهتری داشته است. در حالی که شاخص S&P 500 رشد حدود ۱۵ درصدی را تجربه کرده، طلا با رشد ۳۷ درصدی بیش از دو برابر این عملکرد را نشان داده است. این تفاوت عملکرد نشاندهنده تمایل سرمایهگذاران به داراییهای امن در شرایط عدم قطعیت است.
نسبت طلا به نقره نیز در سطوح جالب توجهی قرار دارد. نقره که معمولاً همراه با طلا حرکت میکند، در حال حاضر برای سومین هفته متوالی رشد مثبت را تجربه میکند. با این حال، عملکرد نقره همچنان کمتر از طلا بوده که نشاندهنده تقاضای ویژه برای طلا به عنوان پناهگاه امن است. تحلیلگران معتقدند که این شکاف عملکرد ممکن است در آینده کاهش یابد.
نتیجهگیری: آیا عصر جدیدی برای سلطه طلا آغاز شده است؟
رسیدن طلا به قله ۳۶۰۰ دلاری، علاوه بر ثبت یک رکورد تاریخی، هشداری به وضعیت متزلزل اقتصاد جهانی و جایگاه دلار آمریکا است. ترکیب ضعف دلار، سیاستهای انبساطی فدرال رزرو، خریدهای سنگین بانکهای مرکزی و نااطمینانیهای ژئوپلیتیک، شرایط بیسابقهای را برای رشد بهای این فلز گرانبها فراهم کرده است.
اینکه آیا طلا میتواند تا پایان سال به ۴۰۰۰ دلار برسد یا خیر، به متغیرهایی چون سیاستهای پولی آمریکا و تحولات بینالمللی بستگی دارد. اما یک نکته روشن است؛ سرمایهگذاران جهان، بیش از هر زمان دیگری، طلای زرد را به عنوان پناهگاهی امن در برابر طوفانهای اقتصادی منظر قرار دادهاند.
