شاید تا حالا تجربه تلخ از دست رفتن پول داخل حساب بانکی‌تان را به دلیل تورم داشته باشید یا وقتی تصمیم به خرید کالایی مثل خودرو یا خانه می‌گیرید، می‌بینید قیمت آن روز به روز افزایش می‌یابد و سرعت جمع‌آوری پول شما به آن نمی‌رسد.
هر فردی که چنین شرایطی را تجربه کرده باشد، قطعاً به فکر سرمایه‌گذاری پول خود می‌افتد تا بتواند در این شرایط تورمی دوام بیاورد؛ اما سرمایه‌گذاری در ایران آن‌قدرها هم کار ساده‌ای نیست و در اینجاست که دچار سردرگمی می‌شوید و سوالات زیر را از خود می‌پرسید:
- بهترین سرمایه‌گذاری در ایران چیست؟
- پرسودترین سرمایه‌گذاری در ایران چیست؟
- آیا بورس ایران ارزش سرمایه گذاری دارد یا بهتر است طلا و سکه بخریم؟
احتمالاً سیل پیشنهاداتی که از طرف اطرافیان به سمت شما سرازیر می‌شود نه‌تنها به شما کمک نمی‌کند، بلکه شما را به عمق بیشتری از این دریای سردرگمی فرومی‌برد.
در این مقاله ما به شما کمک خواهیم کرد تا از این سردرگمی نجات پیدا کنید و بهترین سرمایه‌گذاری در ایران که مناسب شخص شماست را پیدا کنید.
سرمایه گذاری در ایران، راهی برای حفظ ارزش پول
قطعا سرمایه‌گذاری در ایران تنها راهی است که به کمک آن می توانید ارزش پول خود را در برابر تورم حفظ کنید، به شرطی که با آگاهی و شناخت دست به این کار بزنید؛ چرا که اگر آن را اشتباه انجام دهید، نه تنها به حفظ دارایی شما کمکی نمی کند، بلکه حتی می‌تواند باعث از دست رفتن آن نیز شود. برای شروع بهتر است انواع سرمایه‌گذاری در ایران را بشناسید.
انواع سرمایه‌گذاری در ایران
به‌طورکلی جذاب‌ترین سرمایه‌گذاری‌ها در ایران شامل طلا و سکه، سرمایه‌گذاری روی زمین و مسکن، دلار و ارزهای خارجی، خودرو، سرمایه‌گذاری با سپرده‌گذاری در بانک‌ها و سرمایه‌گذاری در بورس ایران هستند.
ما در این قسمت به بررسی هرکدام از این روش‌های سرمایه‌گذاری در ایران می‌پردازیم و سعی می‌کنیم تا شما را با مزایا و معایب هرکدام از آن‌ها آشنا کنیم تا بتوانید مناسب‌ترین آن‌ها را برای خودتان انتخاب کنید.
سرمایه‌گذاری بر روی طلا و سکه
سرمایه‌گذاری بر روی طلا و سکه از قدیمی‌ترین و محبوب‌ترین روش‌های حفظ سرمایه و حتی کسب سود است.
از مزایای این نوع سرمایه‌گذاری می‌توان به این نکته اشاره کرد که طلا یک کالای باارزش جهانی بوده و ارزش ذاتی آن با تورم و چرخه‌های اقتصادی کاهش پیدا نمی‌کند. طلا در بلندمدت می‌تواند روش خوبی برای حفظ سرمایه شما باشد؛ اما قیمت طلا هم می‌تواند تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند اخبار مهم دنیا دچار نوساناتی شود، از این رو سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت بر روی طلا دانش و تخصص خاص خود را نیاز دارد.
سرمایه‌گذاری در ایران بر روی طلا را به دو صورت مستقیم یعنی خرید طلا به‌صورت فیزیکی و یا غیرمستقیم به‌واسطه صندوق‌های طلا امکان‌پذیر است.
در ادامه به بررسی هرکدام از این دو روش یعنی سرمایه‌گذاری مستقیم و غیرمستقیم می‌پردازیم.
سرمایه‌گذاری مستقیم بر روی طلا: فاکتورهای اصلی که بر قیمت طلا تأثیر دارند شامل وزن طلا، مالیات و اجرت ساخت طلا (اجرت ساخت طلا به هزینه‌ای گفته می‌شود که طلافروش بابت طراحی و ساخت از مشتری دریافت کرده) است. بر همین اساس گزینه‌هایی که برای خرید طلای فیزیکی پیش رو دارید را بررسی کرده‌ایم.
- طلای دست‌دوم: اگر قصد خرید طلای زینتی به عنوان روشی برای سرمایه‌گذاری در ایران دارید، طلای دست‌دوم می‌تواند گزینه‌ی مناسبی باشد. از مهم‌ترین مزیت‌های خرید طلای دست‌دوم می‌توان به معافیت از هزینه مالیات و اجرت اشاره کرد، همچنین امکان استفاده از آن را تا قبل از اینکه آن را به فروش برسانید دارید؛ اما به هنگام خرید باید توجه داشته باشید که طلا را از فروشنده معتبر خریداری کنید، چراکه امکان تقلبی بودن طلا دست‌دوم و یا پایین بودن عیار آن وجود دارد.
- سکه: سکه نیز مانند طلای دست‌دوم اجرت ساخت ندارد. همچنین نمی‌توان از سکه استفاده زینتی کرد و تنها به دید سرمایه‌گذاری در ایران می‌توان به آن نگاه کرد. از مزیت‌های خرید سکه می‌توان به این نکته اشاره کرد که قیمت سکه بیشتر از قیمت طلا تحت تأثیر قیمت جهانی است که باعث می‌شود گزینه مناسب‌تری برای سرمایه‌گذاری باشد.
- شمش طلا: شمش، طلای خام و مذابی است که در قالب‌های مشخص و استاندارد ریخته شده و در اندازه‌های مختلف و به‌صورت وکیوم به فروش می‌رسد. شمش طلا نیز دارای اجرت ساخت نیست و همچنین امکان معامله جهانی دارد. از دیگر مزایای شمش طلا می‌توان به این نکته اشاره کرد که حباب قیمتی سکه و طلای زینتی را ندارد و از این نظر گزینه مناسب‌تری برای سرمایه‌گذاری در ایران است.
سرمایه‌گذاری غیرمستقیم بر روی طلا: شما همچنین می‌توانید سرمایه‌گذاری بر روی طلا را به‌واسطه صندوق‌های طلا انجام دهید. صندوق‌های طلا، نوعی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری کالایی قابل معامله در بورس هستند.
این صندوق‌ها سرمایه‌های جمع‌آوری‌شده را در گواهی سپرده سکه طلا، شمش طلا و اوراق مبتنی بر سکه طلا و شمش طلا سرمایه‌گذاری می‌کنند. این شیوه سرمایه‌گذاری در ایران ریسک دزدیده شدن طلای فیزیکی را ندارد، همچنین الزامی به داشتن سرمایه زیاد ندارد و می‌توان آن را چه با سرمایه کم و چه زیاد انجام داد.
سرمایه‌گذاری روی زمین و مسکن
زمین و مسکن می‌تواند به خوبی سرمایه شما را در برابر تورم حفظ کند. علاوه بر آن می‌توانید با اجاره یا رهن دادن مسکن خریداری شده برای خود درآمد جانبی داشته باشید. از معایب سرمایه‌گذاری در ایران بر روی مسکن و زمین می‌توان به قدرت نقد شوندگی پایین آن اشاره کرد، همچنین برای سرمایه‌گذاری در این زمینه نیاز به پول زیادی دارید و با سرمایه کم امکان‌پذیر نیست.
دلار و ارزهای خارجی
در سال‌های گذشته ما شاهد جهش‌های ناگهانی قیمت دلار و برخی دیگر از ارزهای خارجی بوده‌ایم، همین اتفاق باعث شده است که بسیاری از افراد به فکر خرید این ارزها باشند. بازار ارز متأثر از عوامل مختلفی مانند روابط خارجی، سیاست‌های دولت، واردات و صادرات است، از این رو نوسانات زیادی را در آن شاهد هستیم و سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت در آن ریسک بالایی دارد.
خودرو
اگر به دهه 90 قرن گذشته بازگردیم، احتمالاً از اینکه روزی پراید باقیمت حدودی سه میلیون تومان معامله می‌شده است حیرت‌زده خواهیم شد. این روند صعودی قیمت خودرو در 10 سال گذشته، آن را به گزینه‌ای جذاب برای سرمایه‌گذاری در ایران تبدیل کرده است.
از مزایای سرمایه‌گذاری در خودرو موارد زیر را می‌توان نام برد:
- خودرو علاوه بر سرمایه‌گذاری قابلیت استفاده هم دارد؛ یعنی علاوه بر آنکه ارزش سرمایه شما را حفظ می‌کند، می‌توانید از آن برای حمل و نقل روزانه‌تان استفاده کنید.
- در صورت نیاز به پول می‌توانید آن را به راحتی به فروش برسانید، هرچند قدرت نقد شوندگی طلا یا سهام از خودرو بیشتر است اما می‌توان خودرو را هم در مدت‌زمان مناسبی به فروش رساند. البته به این نکته نیز توجه داشته باشید که قیمت و راحتی فروش خودروی شما به عواملی مثل مدل آن، سال تولید و استهلاک آن نیز بستگی دارد.
- از دیگر مزایای خودرو می‌توان از افزایش قیمت آن همراه با ارزهای خارجی گفت.
هزینه‌های نگه‌داری مثل بیمه، استهلاک، سوخت و تعمیرات از معایب خرید خودرو برای سرمایه‌گذاری در ایران به شمار می‌روند. همچنین اتفاقات احتمالی مانند تصادف که باعث آسیب رسیدن به خودروی شما می‌شود، ریسک‌های نگه‌داری آن است که باعث کاهش ارزش خودروی شما می‌شود.
سرمایه‌گذاری با سپرده‌گذاری در بانک‌ها
سپرده‌گذاری در بانک‌ها همیشه روشی محبوب برای افرادی با ریسک‌پذیری پایین بوده. این روش نیاز به مهارت و تجربه بالایی ندارد و همه افراد می‌توانند با مراجعه به بانک و افتتاح یک حساب سرمایه‌گذاری بلندمدت، آن را انجام دهند.
درست است که سرمایه‌گذاری با سپرده‌گذاری در بانک‌ها روشی کم ریسک است، با این حال توانایی حفظ ارزش پول شما را در برابر تورم ندارد. همچنین این روش قدرت نقد شوندگی پایینی دارد، زیرا اگر بخواهید حسابتان را ببندید و پول نقد دریافت کنید، باید تا زمان سررسید حسابتان صبر کنید.
سرمایه‌گذاری در بورس ایران
سرمایه‌گذاری در بورس می‌تواند یکی از روش‌های جذاب برای سرمایه‌گذاری در ایران باشد.
سرمایه‌گذاری در بورس ایران به دو صورت مستقیم و غیرمستقیم انجام می‌شود.
- سرمایه‌گذاری مستقیم در بورس: سرمایه‌گذاری مستقیم به این صورت است که فرد شخصاً به‌صورت آنلاین و در بستر اینترنت به رصد بازار می‌پردازد و به خرید و فروش سهام شرکت‌های موجود در بورس ایران می‌پردازد. باید توجه داشته باشید که این روش مناسب افراد حرفه‌ای این بازار است و برای افراد مبتدی در این زمینه می‌تواند چالش‌برانگیز باشد.
- سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در بورس: این روش برای افرادی که دانش بورسی ندارند یا زمان کافی برای رصد و انتخاب سهام‌های مناسب را ندارند، می‌تواند کمک‌کننده باشد. در سرمایه‌گذاری غیرمستقیم فرد سرمایه خود را در اختیار صندوق‌های سرمایه‌گذاری یا شرکت‌های سبد گردان قرار می‌دهد و مبلغی را در قبال سرمایه‌گذاری و مدیریت سرمایه و کسب سود از آن را به آن‌ها می‌دهد.
امن‌ترین و بهترین سرمایه‌گذاری در ایران کدام است؟
اگر بخواهیم بازارهای سرمایه‌گذاری در ایران را تنها با فاکتور ریسک بررسی کنیم، سپرده‌گذاری در بانک امن‌ترین سرمایه‌گذاری در ایران است، اما سودی که از آن دریافت می‌کنید توانایی رقابت با تورم را ندارد.
سرمایه‌گذاری در مسکن را می‌توان پس از سپرده‌گذاری در بانک در رتبه دوم این لیست قرار داد، تجربه چند سال اخیر نشان داده است بازار مسکن بستر خوبی برای حفظ دارایی شماست اما از خطرات آن می‌توان به امکان کلاه‌برداری و از دست رفتن سرمایه‌تان هنگام خرید و فروش اشاره کرد، همچنین برای معامله در بازار مسکن نیاز دارید تا سرمایه زیادی را در آن درگیر کنید.
طلا را نیز نسبتاً می‌توان جزو امن‌ترین سرمایه‌گذاری‌های ایران دانست و برای انجام این سرمایه‌گذاری به پول کمتری نسبت به مسکن نیاز دارید. دلار اما یکی از انواع سرمایه‌گذاری در ایران است که در کوتاه‌مدت ریسک بالایی دارد و خرید و فروش هیجانی آن می‌تواند باعث از دست رفتن بخش زیادی از سرمایه شما شود.
اگر قصد ورود به بورس را دارید، اما تخصصی در مدیریت مالی و ریسک ندارید، این بازار می‌تواند برای سرمایه شما خطرناک باشد و بهتر است آن را به‌صورت غیرمستقیم و از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری انجام دهید.
پرسودترین سرمایه‌گذاری در ایران چیست؟
پرسودترین سرمایه‌گذاری در ایران چیست؟ پاسخ به این سؤال به سادگی امکان‌پذیر نیست و باید فاکتورهای اقتصادی و غیراقتصادی مختلفی را برای جواب دادن به آن بررسی کرد. می‌توان گفت که تأثیرگذارترین فاکتور در اقتصاد ایران تورم است و زمانی که وارد هر بازاری شود، شاهد رشد قیمت چشم‌گیری در آن بازار خواهیم بود. برای داشتن یک سرمایه‌گذاری خوب، ما باید بدانیم که تورم در هر بازه زمانی وارد کدام بازار می‌شود و در چه زمانی از آن خارج می‌شود. در اقتصادهای دولتی مانند ایران، فعالیت‌های دولت نیز از فاکتورهای غیراقتصادی مهمی است که می‌تواند در بازارهای مختلف تأثیر بگذارد و به آن جهت دهد.
اما اگر بخواهیم بازدهی بازارها را در طی یک بازه ده ساله (1390-1400) بررسی کنیم، به‌صورت زیر می‌توان آن‌ها را رتبه‌بندی کرد:
- رتبه اول: بورس با بازدهی 55.5 برار
- رتبه دوم: دلار با بازدهی 23.3 برار
- رتبه سوم: طلا با بازدهی 19.7 برار
- رتبه چهارم: خودرو با بازدهی 16.1 برار
- رتبه پنجم: مسکن با بازدهی 14.2 برار
- رتبه ششم: سود بانکی با بازدهی 6.2 برار
این رتبه‌بندی در بازه‌های زمانی بلندتر و کوتاه‌تر متفاوت است و بهترین راه این است که با توجه به فاکتورهای تأثیرگذار در هر بازار در بازه زمانی مناسب به آن ورود و سپس به‌موقع از آن خارج شویم.
آیا سرمایه‌گذاری با پول کم در ایران امکان‌پذیر است؟
اگر به دنبال سرمایه‌گذاری در ایران هستید اما سرمایه زیادی برای انجام این کار ندارید، سپرده‌گذاری در بانک، بورس و خرید طلا و سکه گزینه‌هایی است که می‌توانید به آن‌ها فکر کنید.
عرضه اولیه سهام شرکت‌هایی که در بورس عرضه می‌شود از جذاب‌ترین سهام‌هایی است که افراد با پول کم آن را خریداری می‌کنند و ریسک کمتری نسبت به بقیه سهام‌ها دارند. شما می‌توانید این عرضه اولیه‌ها را حتی با مبالغ چند ده‌هزارتومانی خریداری کنید. همچنین اگر توانایی خرید طلا و سکه را ندارید، صندوق‌های طلا می‌تواند گزینه مناسبی برای شما باشد.
آینده سرمایه‌گذاری در ایران چگونه خواهد بود؟
پیش‌بینی آینده سرمایه‌گذاری در ایران به دلیل شرایط خاصی که در آن قرار دارد به‌هیچ‌عنوان کار ساده‌ای نیست؛ اما آنچه واضح است اهمیت سرمایه‌گذاری به دلیل اقتصاد تورمی و نابسامان ایران است. ما باید با بازارها و فاکتورهای تأثیرگذار بر آن شناخت پیدا کنیم و با مدیریت مالی و ریسک مناسب وارد آن‌ها شویم تا بتوانیم دارایی خود را در طول زمان حفظ و حتی به سود برسیم.
سخن آخر
در این مقاله سعی کردیم تا نگاهی جامع به شیوه‌های سرمایه‌گذاری در ایران و مزایا و معایب آن‌ها داشته باشیم. امیدواریم خواندن این مقاله به شما کمک کرده باشد و بتوانید با دیدی روشن به بازار مالی که مناسب شما است وارد شوید.