برتون گوردون مالکیل، متولد ۲۸ اوت ۱۹۳۲ در بوستون ماساچوست، یکی از تأثیرگذارترین شخصیتهای دنیای مالی و اقتصاد در نیم قرن گذشته محسوب میشود. او نه تنها به عنوان یک اقتصاددان برجسته شناخته میشود، بلکه به عنوان مردی که توانست نگرش میلیونها سرمایهگذار در سراسر جهان را نسبت به بازارهای مالی تغییر دهد، جایگاه ویژهای در تاریخ دارد.
مالکیل در طول دوران حرفهای خود، موفق شد پلی میان دنیای آکادمیک و عملی مالی برقرار کند. او همزمان استاد دانشگاه پرینستون، عضو شورای مشاوران اقتصادی رئیسجمهور آمریکا و مدیر شرکتهای بزرگ سرمایهگذاری بوده است. این ترکیب منحصربهفرد از تجربه آکادمیک و عملی، او را قادر ساخت تا نظریات پیچیده اقتصادی را به زبان ساده برای عموم مردم ترجمه کند.
شهرت جهانی مالکیل عمدتاً مدیون کتاب کلاسیک او “قدم زدنی تصادفی در خیابان وال استریت” است که برای اولین بار در سال ۱۹۷۳ منتشر شد. این کتاب نه تنها یکی از پرفروشترین کتابهای مالی تاریخ محسوب میشود، بلکه انقلابی در نحوه نگرش مردم به سرمایهگذاری ایجاد کرد و مبنای پیدایش صنعت صندوقهای شاخصی قرار گرفت.
تحصیلات و آغاز مسیر حرفهای
مسیر تحصیلی مالکیل از مدرسه لاتین بوستون آغاز شد، جایی که در سال ۱۹۴۹ فارغالتحصیل شد. پس از آن، راهی دانشگاه هاروارد شد و در سال ۱۹۵۳ مدرک لیسانس خود را دریافت کرد. او تحصیلات خود را در همین دانشگاه ادامه داد و در سال ۱۹۵۵ موفق به دریافت مدرک MBA شد. این دوره تحصیلی در هاروارد، پایههای محکمی برای درک عمیق او از اصول مالی و اقتصادی فراهم کرد.
پس از اتمام تحصیلات، مالکیل ابتدا وارد دنیای کسبوکار شد، اما علاقه عمیق او به اقتصاد آکادمیک باعث شد تا مسیر خود را تغییر دهد. او تصمیم گرفت تا برای دریافت مدرک دکترا به دانشگاه پرینستون بازگردد. در سال ۱۹۶۴، او رساله دکترای خود با عنوان “مشکلات در ساختار بازارهای مالی” را به اتمام رساند و مدرک Ph.D. در رشته اقتصاد دریافت کرد.
دوران خدمت نظامی مالکیل نیز بخش مهمی از تجربیات اولیه او محسوب میشود. او از سال ۱۹۵۵ تا ۱۹۵۸ به عنوان ستوان یکم در سپاه مالی ارتش آمریکا خدمت کرد. این تجربه، علاوه بر آشنایی او با جنبههای عملی مدیریت مالی در سازمانهای بزرگ، نظم و دقت لازم برای تحقیقات آکادمیک را در او تقویت کرد. پس از پایان خدمت نظامی، او به شرکت سرمایهگذاری Smith, Barney & Co. پیوست و به عنوان بانکدار سرمایهگذاری مشغول به کار شد.
فرضیه بازار کارآمد و نظریات بنیادی
یکی از مهمترین مشارکتهای نظری مالکیل در علم اقتصاد، حمایت قاطع او از فرضیه بازار کارآمد است. این فرضیه بیان میکند که قیمتهای داراییهای معاملهشده در بازارهای عمومی، تمام اطلاعات در دسترس عموم را منعکس میکنند. به عبارت سادهتر، این نظریه معتقد است که هیچ سرمایهگذاری نمیتواند به طور مداوم از بازار بهتر عمل کند، زیرا تمام اطلاعات مربوطه قبلاً در قیمتها لحاظ شده است.
با این حال، مالکیل رویکرد متعادل و واقعگرایانهای نسبت به این فرضیه داشته است. او اذعان کرده که برخی بازارها نشانههایی از ناکارآمدی نشان میدهند و رفتار غیرتصادفی از خود بروز میدهند. این نگرش متعادل باعث شده که نظریات او قابلیت کاربرد عملی بیشتری داشته باشند و مورد پذیرش طیف وسیعتری از متخصصان قرار گیرند.
مالکیل معتقد است که اگرچه بازارها کاملاً کارآمد نیستند، اما برای اکثر سرمایهگذاران، بهترین استراتژی خرید و نگهداری صندوقهای شاخصی است. او همچنین معتقد است که میتوان “در حاشیهها” مدیریت فعال داشت، یعنی بخش کوچکی از پرتفوی را به سرمایهگذاریهای فعال اختصاص داد. در مصاحبهای در سال ۲۰۲۰، او حتی اعلام کرد که در اصل مخالف سرمایهگذاری در سهام منفرد نیست، به شرطی که بخش عمده پرتفوی شامل صندوقهای شاخصی باشد.
مهمترین کتاب مالکیل
کتاب “A Random Walk Down Wall Street” که برای اولین بار در سال ۱۹۷۳ منتشر شد، بدون شک مهمترین اثر مالکیل و یکی از تأثیرگذارترین کتابهای مالی تاریخ محسوب میشود. این کتاب با استفاده از تحقیقات جدید در زمینه بازدهی داراییها و عملکرد مدیران دارایی، توصیه کرد که تمام سرمایهگذاران از صندوقهای “شاخصی” به مدیریت غیرفعال به عنوان هسته پرتفوی سرمایهگذاری خود استفاده کنند.
در زمان انتشار اولیه این کتاب، هیچ صندوق شاخصی عمومی وجود نداشت و متخصصان سرمایهگذاری به شدت این ایده را مورد انتقاد قرار دادند. آنها معتقد بودند که پیشنهاد مالکیل برای خرید و نگهداری سبدی از اوراق بهادار موجود در یک بازار سرمایهگذاری خاص، بیش از حد سادهانگارانه است. اما زمان درستی این نظریه را ثابت کرد و امروزه شاخصسازی در سراسر جهان پذیرفته شده است.
کتاب تاکنون بیش از ۱.۵ میلیون نسخه فروخته و به نه زبان ترجمه شده است. تا سال ۲۰۲۳، این کتاب به ویرایش سیزدهم خود رسیده که نشاندهنده ماندگاری و اهمیت مداوم آن در دنیای مالی است. این کتاب به طور گسترده به عنوان یکی از تأثیرگذارترین کتابهای تاریخ مدیریت سرمایهگذاری شناخته میشود و پایهگذار جنبش “Bogleheads” و فلسفه سرمایهگذاری غیرفعال محسوب میشود.
مسیر حرفهای و مناصب اجرایی
مسیر حرفهای مالکیل ترکیبی منحصربهفرد از فعالیتهای آکادمیک، دولتی و بخش خصوصی بوده است. او در سال ۱۹۶۴ به هیئت علمی دانشگاه پرینستون پیوست و دو بار ریاست بخش اقتصاد این دانشگاه را بر عهده داشت. همچنین مرکز تحقیقات مالی پرینستون را که پیشدرآمدی بر مرکز امروزی Bendheim برای امور مالی بود، رهبری کرد.
از سال ۱۹۷۵ تا ۱۹۷۷، مالکیل در واشنگتن دی.سی. به عنوان عضو شورای مشاوران اقتصادی رئیسجمهور خدمت کرد. این تجربه او را با چالشهای سیاستگذاری اقتصادی در سطح ملی آشنا کرد و درک عمیقتری از تعامل میان نظریه اقتصادی و سیاست عملی به او داد. در سال ۱۹۷۸، او به عنوان رئیس انجمن مالی آمریکا انتخاب شد که نشاندهنده جایگاه رفیع او در جامعه علمی بود.
دوره دیگر مهم فعالیت مالکیل خارج از پرینستون، دوران ریاست او بر دانشکده مدیریت یل از سال ۱۹۸۱ تا ۱۹۸۸ بود. در این مقام، او به عنوان استاد ویلیام اس. بینک مطالعات مدیریت نیز فعالیت کرد. این تجربه در یل، دیدگاه او را نسبت به آموزش مدیریت و کاربرد عملی نظریات اقتصادی گسترش داد. پس از بازگشت به پرینستون، او همچنان در هیئت مدیره شرکت سرمایهگذاری دانشگاه پرینستون خدمت کرد و در کمیتههای سرمایهگذاری چندین بنیاد خیریه مشارکت داشت.
نقش در گروه ونگارد و صنعت صندوقهای شاخصی
یکی از مهمترین و طولانیترین همکاریهای مالکیل، خدمت ۲۸ ساله او به عنوان مدیر گروه ونگارد بود. این همکاری که تا ۲۲ ژوئیه ۲۰۰۵ ادامه یافت، نقش کلیدی در شکلگیری و توسعه صنعت صندوقهای شاخصی ایفا کرد. ونگارد، که توسط جان بوگل تأسیس شده بود، اولین شرکتی بود که صندوق شاخصی عمومی را در سال ۱۹۷۶ راهاندازی کرد، درست سه سال پس از انتشار کتاب مالکیل.
مالکیل نه تنها در هیئت مدیره ونگارد خدمت کرد، بلکه به عنوان متولی صندوقهای متقابل ونگارد نیز فعالیت داشت. او در آموزش سرمایهگذاران در ایالات متحده، آمریکای لاتین، استرالیا و آسیا برای ونگارد سخنرانی کرد و به ترویج فلسفه سرمایهگذاری شاخصی در سطح جهانی کمک کرد. حتی پس از بازنشستگی رسمی از ونگارد، او همچنان ارتباط نزدیکی با این شرکت حفظ کرده است، زیرا فلسفههای سرمایهگذاری آنها بسیار مشابه است.
در کتاب “قدم زدنی تصادفی در خیابان وال استریت”، مالکیل مکرراً به ونگارد اشاره میکند و آن را به عنوان نمونهای از اجرای موفق اصول سرمایهگذاری شاخصی معرفی میکند. این همکاری نمادین میان یک متفکر آکادمیک و یک شرکت عملی، نشاندهنده قدرت تبدیل نظریه به عمل در دنیای مالی است. امروزه، ونگارد یکی از بزرگترین شرکتهای مدیریت دارایی در جهان است و میلیاردها دلار دارایی را مدیریت میکند.
فعالیتهای معاصر و نقش در Wealthfront
در سالهای اخیر، مالکیل نقش مهمی به عنوان مدیر ارشد سرمایهگذاری شرکت Wealthfront ایفا میکند. Wealthfront که در سال ۲۰۰۸ تأسیس شد، یک سرویس خودکار سرمایهگذاری و پسانداز است که در حال حاضر بیش از ۱۰ میلیارد دلار دارایی تحت مدیریت دارد. این شرکت نمونهای از نسل جدید شرکتهای مالی است که از فناوری برای ارائه خدمات سرمایهگذاری با هزینه پایین استفاده میکنند.
حضور مالکیل در Wealthfront نشاندهنده تطبیق فلسفه سرمایهگذاری او با فناوریهای نوین است. این شرکت اصول سرمایهگذاری شاخصی را با استفاده از الگوریتمها و هوش مصنوعی پیادهسازی میکند و به سرمایهگذاران امکان دسترسی به پرتفویهای متنوع و بهینهسازیشده با حداقل دخالت انسانی را میدهد. این رویکرد کاملاً در راستای توصیههای مالکیل برای سرمایهگذاری ساده، کمهزینه و طولانیمدت است.
مالکیل همچنین عضو هیئت مشاوره سرمایهگذاری Rebalance است و در پنل مشاوره شرکت مدیریت سرمایهگذاری Research Affiliates که متعلق به رابرت دی. آرنات است، خدمت میکند. این همکاریها نشان میدهد که حتی در سن بالا، او همچنان به عنوان یکی از صداهای معتبر در صنعت مدیریت دارایی شناخته میشود و نظرات او در تصمیمگیریهای مهم سرمایهگذاری مؤثر است.
میراث علمی و تأثیرگذاری جهانی
میراث علمی مالکیل فراتر از یک کتاب پرفروش است. او در طول دوران حرفهای خود، ۱۲ کتاب و بیش از ۱۵۰ مقاله علمی منتشر کرده، علاوه بر تعداد زیادی مقاله روزنامهای و نقد کتاب. آثار او طیف وسیعی از موضوعات را پوشش میدهند، از ساختار نرخ بهره گرفته تا اصلاح سیستم پولی بینالمللی، بازار اختیارات، پیشبینی، بازارهای نوظهور، اقتصاد چین و مدیریت سرمایهگذاری.
اولین کتاب او با عنوان “ساختار مدتی نرخهای بهره” که توسط انتشارات دانشگاه پرینستون منتشر شد، بر روی رابطه میان نرخهای بهره کوتاهمدت و بلندمدت متمرکز بود. این اثر پایهای محکم برای تحقیقات بعدی او در زمینه قیمتگذاری داراییهای مالی فراهم کرد. کارهای منتشرشده او جوایز افتخاری متعددی دریافت کرده و او به عنوان رئیس انجمن مالی آمریکا خدمت کرده و جوایز دستاورد مادامالعمر از سازمانهای حرفهای سرمایهگذاری دریافت کرده است.
مالکیل در سال ۲۰۰۱ به عضویت انجمن فلسفی آمریکا درآمد، که یکی از معتبرترین مراجع علمی در ایالات متحده محسوب میشود. تأثیر او بر نسلها از دانشجویان پرینستون نیز قابل توجه است. دورههای کارشناسی او در اقتصاد کلان، مالی شرکتها و بازارهای سرمایهگذاری همیشه امتیازات بالایی دریافت کرده و بسیار محبوب بودهاند. او بسیاری از پرینستونیها را تشویق کرده تا مسیرهای حرفهای در دانشگاه و جامعه مالی دنبال کنند و تأثیر ماندگار تدریس او قابل توجه است.
