مارک فیشر (Marc Fisher)، یکی از برجسته‌ترین تریدرهای تاریخ است که با روش‌های نوآورانه و استراتژی‌های منطقی خود، تأثیری عمیق بر دنیای معاملات مالی گذاشت. او نه‌تنها به‌عنوان یک تریدر موفق در بازارهای پرنوسان، مانند بورس کالای نیویورک (NYMEX)، شناخته می‌شود، بلکه به‌دلیل توسعه استراتژی ACD و آموزش آن به هزاران تریدر، به الگویی برای معامله‌گران در سراسر جهان تبدیل شده است.
فیشر با ترکیب دانش آکادمیک، تجربه عملی و تعهد به مدیریت ریسک، نشان داد که چگونه می‌توان در بازارهای آشوبناک، تصمیم‌گیری‌های منطقی داشت. برای مخاطبان ایرانی که در بازارهای پرریسک داخلی و جهانی فعالیت می‌کنند، داستان زندگی و استراتژی‌های فیشر درس‌هایی ارزشمند ارائه می‌دهد. ازاین‌رو، در این مطلب، به بررسی زندگی‌نامه، روش ACD و اندیکاتورهای کلیدی او می‌پردازیم و نشان می‌دهیم که چرا فیشر همچنان الهام‌بخش تریدرهای مدرن است.
زندگی‌نامه و مسیر حرفه‌ای مارک فیشر
در این بخش، زندگی‌نامه و مسیر پیشرفت حرفه‌ای مارک فیشر را به‌طور کامل بررسی می‌کنیم. البته باید به این نکته توجه داشته باشید که فیشر یکی از بزرگ‌ترین معامله‌گران حوزه انرژی است و شخصیتی مرموز و قدرتمند به حساب می‌آید.
کودکی و تحصیلات: آغاز یک ذهن تحلیلگر
مارک فیشر در سال ۱۹۶۱ در نیویورک متولد شد. او از کودکی به تحلیل اعداد و الگوها علاقه نشان داد؛ ویژگی‌ای که بعدها به پایه موفقیتش در بازارهای مالی تبدیل شد. مارک در سال ۱۹۸۲ با رتبه ممتاز از دانشکده بازرگانی وارتون دانشگاه پنسیلوانیا فارغ‌التحصیل شد و در سال ۱۹۸۳ مدرک کارشناسی ارشد خود را در رشته مالی و حسابداری از همان دانشگاه دریافت کرد. تحصیل در وارتون که یکی از معتبرترین مراکز آموزش مالی جهان است، به او دانش عمیقی در تحلیل بازارهای مالی و مدیریت ریسک داد که در استراتژی‌های معاملاتی‌اش نمود یافت.
فیشر در حین تحصیل، به‌عنوان یکی از معدود دانشجویان، به‌صورت مستقل در بازار بورس فلزات نیویورک (COMEX) فعالیت می‌کرد. در سن ۲۱سالگی، او جوان‌ترین تریدری بود که در گودال معاملات نقره (Silver Futures Pit)، یکی از پرنوسان‌ترین بازارهای دهه ۱۹۸۰، معامله می‌کرد. این تجربه اولیه، فیشر را با واقعیت‌های خشن بازارهای مالی آشنا کرد و به او آموخت که چگونه در محیط‌های پرتنش تصمیم‌گیری کند.
تأسیس MBF Clearing: ساختن یک امپراتوری مالی
در سال ۱۹۸۸، فیشر شرکت MBF Clearing Corp را تأسیس کرد که به‌سرعت به یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های تسویه معاملات در بورس کالای نیویورک (NYMEX) تبدیل شد. این شرکت که ابتدا کمتر از ۱درصد از حجم معاملات NYMEX را مدیریت می‌کرد، تا اوایل دهه ۲۰۰۰ نزدیک به ۲۰درصد معاملات این بورس را به خود اختصاص داد. موفقیت MBF Clearing نه‌تنها به‌دلیل مهارت‌های معاملاتی فیشر، بلکه به‌خاطر رویکرد نوآورانه او در استفاده از فناوری و مدیریت ریسک بود. او اعتقاد داشت که تریدرهای موفق باید ترکیبی از تحلیل فنی، درک بازار و مدیریت ریسک سخت‌گیرانه را به کار گیرند.
همچنین، فیشر به‌خاطر فرهنگ سازمانی منحصربه‌فردش در MBF Clearing شناخته می‌شود. او محیطی مشارکتی ایجاد کرد که در آن، تریدرهای تازه‌کار ازطریق برنامه‌های مربیگری با تریدرهای با تجربه جفت می‌شدند. این رویکرد که بر یادگیری مداوم و رشد جمعی تأکید داشت، به تریدرهای زیادی کمک کرد تا مهارت‌های خود را توسعه دهند. به‌گفته فیشر، موفقیت در تریدینگ فقط به سودآوری نیست؛ بلکه به حفظ سرمایه و رشد پایدار بستگی دارد.
فعالیت‌های بشردوستانه و تأثیر اجتماعی
فیشر نه‌تنها یک تریدر سرشناس است، بلکه به‌عنوان یک خیرخواه نیز شناخته می‌شود. او بخش قابل توجهی از ثروت خود را به فعالیت‌های خیریه اختصاص داد و در برنامه‌های مربیگری در نیویورک مشارکت فعالی داشت. این برنامه‌ها به بیش از ۶۰۰ جوان کمک کردند تا با دریافت بورسیه‌های تحصیلی به ارزش تقریبی ۸۰ میلیون دلار، به تحصیلات عالی دسترسی پیدا کنند. این تعهد به مسئولیت اجتماعی، فیشر را به چهره‌ای محترم در داخل و خارج از وال‌استریت تبدیل کرد.
جایگاه فیشر در دنیای مالی
فیشر به‌عنوان یک پیشگام در معاملات کوتاه‌مدت (Day Trading) و یک مربی برجسته شناخته می‌شود. او روش ACD خود را به بیش از ۵۰۰۰ نفر، ازجمله تریدرهای صندوق‌های پوشش ریسک، مانند Tudor Investments، آموزش داد. همچنین، او برنامه کارآموزی تابستانی را در NYMEX راه‌اندازی کرد که به دانشجویان و تریدرهای مبتدی فرصت یادگیری در محیط واقعی بازار را می‌داد. کتاب او، «تریدر منطقی: به‌کارگیری روشی برای دیوانگی» (The Logical Trader: Applying a Method to the Madness) که در سال ۲۰۰۲ منتشر شد، به یکی از منابع کلاسیک تریدینگ تبدیل شده و به‌دلیل ارائه روشی ساده و کاربردی برای معاملات، مورد تحسین قرار گرفته است.
روش ACD و استراتژی‌های معاملاتی مارک فیشر
معروف‌ترین استراتژی مارک فیشر مربوط به روش ACD است که بیشتر در معاملات اسکلپ و فست‌اسکلپ کاربرد دارد. در این بخش، استراتژی‌های فیشر را بررسی می‌کنیم.
روش ACD: منطق در دل آشوب
مارک فیشر روش ACD یا “Accumulation, Confirmation, Distribution” را به‌عنوان یک استراتژی معاملاتی کوتاه‌مدت (Day Trading) توسعه داد که بر اساس تحلیل رفتار قیمت در بازه‌های زمانی مشخص طراحی شده است. این روش که در کتاب «تریدر منطقی: به‌کارگیری روشی برای دیوانگی» (The Logical Trader, 2002) به تفصیل توضیح داده شده، به تریدرها کمک می‌کند تا نقاط ورود و خروج دقیق را در بازارهای پرنوسان، مانند کالاها، فارکس و شاخص‌ها، پیدا کنند. ACD بر پایه شناسایی محدوده‌های قیمتی کلیدی در ابتدای هر جلسه معاملاتی استوار است و از سه مؤلفه اصلی تشکیل شده؛ نقطه مرجع (Pivot)، محدوده بازشو (Opening Range) و سطوح A و C.
محدوده بازشو که معمولاً ۵ تا ۳۰ دقیقه اول معاملات را شامل می‌شود، به‌عنوان پایه تحلیل در نظر گرفته می‌شود. فیشر معتقد بود که این بازه زمانی نشان‌دهنده رفتار اولیه بازار و احساسات غالب معامله‌گران است. سطوح A و C نقاطی هستند که قیمت از محدوده بازشو به‌سمت بالا (A Up) یا پایین (A Down) و سپس، به سطوح تأییدی (C Up/Down) حرکت می‌کند. این سطوح به تریدرها سیگنال می‌دهند که آیا بازار در حالت انباشت (Accumulation) یا توزیع (Distribution) است.
استراتژی‌های معاملاتی فیشر
فیشر استراتژی ACD را با تأکید بر مدیریت ریسک و انضباط ایجاد کرد. او به تریدرها توصیه می‌کند که همیشه از دستور توقف ضرر (Stop Loss) بهره ببرند و نسبت ریسک به ریوارد (Risk/Reward) حداقل ۱:۳ را هدف قرار دهند. به‌گفته فیشر، تریدینگ موفق به‌معنای برنده‌شدن در هر معامله نیست، بلکه به‌معنای بقا در بازار است. همچنین، او از مفهوم «Pivot Range» استفاده می‌کرد که محدوده‌ای بین بالاترین و پایین‌ترین قیمت یک دوره زمانی (مثلاً روزانه یا هفتگی) است و به‌عنوان یک ابزار مرجع برای شناسایی روندها عمل می‌کند.
یکی از ویژگی‌های کلیدی استراتژی فیشر، انعطاف‌پذیری آن در بازارهای مختلف است. ACD نه‌تنها در معاملات کالاها (مانند نفت و فلزات) که فیشر در NYMEX روی آن‌ها تمرکز داشت، بلکه در بازارهای سهام، فارکس و حتی ارزهای دیجیتال نیز قابل استفاده است. برای تریدرهای ایرانی که در بازارهایی مانند فارکس یا بورس تهران فعالیت می‌کنند، ACD می‌تواند ابزاری کاربردی باشد.
اندیکاتورها، ابزارهای مکمل و تأثیر فیشر بر تریدرهای مدرن
برای درک بهتر استراتژی مارک فیشر باید اندیکاتورها و ابزارهای مکمل او را بررسی کنیم. همچنین، در ادامه، تأثیر مارک بر تریدرهای مدرن را نیز مرور خواهیم کرد.
اندیکاتورهای مرتبط با روش ACD
روش ACD مارک فیشر به‌طور خاص از اندیکاتورهای پیچیده فاصله می‌گیرد و بر تحلیل قیمت خام تمرکز دارد؛ اما چند ابزار کلیدی در این سیستم نقش مهمی ایفا می‌کنند. مهم‌ترین اندیکاتور در ACD، محدوده بازشو (Opening Range) است که به‌عنوان پایه‌ای برای شناسایی سطوح A و C عمل می‌کند. این محدوده معمولاً با بالاترین و پایین‌ترین قیمت در ۵ تا ۳۰ دقیقه اول معاملات تعیین می‌شود. فیشر معتقد بود که این بازه، «نبض بازار» را نشان می‌دهد و برای پیش‌بینی حرکت‌های بعدی قیمت حیاتی است.
یکی دیگر از ابزارهای کلیدی، پیوت رنج (Pivot Range) است که محدوده‌ای بین میانگین قیمت‌های بالا، پایین و بسته‌شدن یک دوره زمانی (مثلاً روزانه) را محاسبه می‌کند. این اندیکاتور به تریدرها کمک می‌کند تا سطوح حمایت و مقاومت کلیدی را بشناسند. به‌گفته فیشر در کتاب «تریدر منطقی» (2002)، پیوت رنج مانند یک قطب‌نما عمل می‌کند که جهت بازار را مشخص می‌کند.
همچنین، فیشر از اندیکاتور حجم (Volume) به‌عنوان تأییدکننده سیگنال‌های ACD استفاده می‌کرد. او معتقد بود که افزایش حجم در زمان شکست سطوح A یا C، احتمال موفقیت معامله را بالا می‌برد. این ابزار برای معامله‌گران ایرانی که در بازارهای داخلی با حجم معاملات محدود کار می‌کنند نیز می‌تواند به تشخیص روندهای قوی کمک کند.
ابزارهای مکمل و رویکرد فیشر
فیشر تأکید داشت که ACD به‌تنهایی کافی نیست و باید با ابزارهای مکمل و مدیریت ریسک ترکیب شود. او از میانگین‌های متحرک ساده (SMA) برای تأیید روندهای بلندمدت استفاده می‌کرد. به عنوان مثال، اگر قیمت از سطح A عبور کند و بالای میانگین متحرک ۵۰ روزه قرار گیرد، احتمال ادامه روند صعودی بیشتر است. همچنین، او از سطوح فیبوناچی برای شناسایی نقاط بازگشت احتمالی در کنار ACD بهره می‌برد، اگرچه این ابزارها در سیستم او نقش ثانویه داشتند.
یکی از جنبه‌های منحصربه‌فرد رویکرد فیشر، تأکید بر روان‌شناسی بازار بود. او اعتقاد داشت که درک رفتار معامله‌گران در محدوده بازشو، کلید موفقیت است. این دیدگاه برای تریدرهایی که با بازارهای احساسی و خبرمحور مانند بورس و کریپتو سروکار دارند، بسیار کاربردی است. فیشر توصیه می‌کرد که تریدرها باید احساسات خود را کنترل کنند و به سیستم پایبند بمانند؛ توصیه‌ای که در بازارهای پرنوسان اهمیت دوچندانی دارد.
تأثیر فیشر بر تریدرهای مدرن
تأثیر مارک فیشر بر دنیای تریدینگ همچنان پابرجاست. روش ACD به‌دلیل سادگی و انعطاف‌پذیری، توسط تریدرهای حرفه‌ای و آماتور در سراسر جهان، ازجمله در صندوق‌های پوشش ریسک، استفاده می‌شود. آموزش‌های او در NYMEX و برنامه‌های مربیگری‌اش بیش از ۵۰۰۰ تریدر را تحت‌تأثیر قرار داد؛ ازجمله افرادی که در مؤسسات بزرگی مانند Goldman Sachs و Tudor Investments فعالیت می‌کنند. به‌گفته جان آرنولد، مدیر سابق صندوق Centaurus Energy، فیشر به ما آموخت که چگونه در بازارهای پرهرج‌ومرج، نظم را پیدا کنیم.
برای تریدرهای ایرانی، روش ACD به‌دلیل تمرکز بر تحلیل قیمت و نه پیش‌بینی‌های پیچیده، ابزاری مناسب برای بازارهای داخلی و جهانی به حساب می‌آید. کتاب «تریدر منطقی» همچنان منبعی الهام‌بخش برای معامله‌گرانی است که به‌دنبال رویکردی منطقی و منظم هستند. همچنین، فیشر با تأکید بر آموزش و مسئولیت اجتماعی، الگویی برای تریدرهایی شد که می‌خواهند تأثیر مثبتی فراتر از سودآوری داشته باشند.
سخن پایانی
مارک فیشر با روش ACD، ابزارهای ساده و قدرتمند و تأکید بر انضباط و مدیریت ریسک، راهی برای موفقیت در بازارهای پرنوسان ارائه داد. زندگی‌نامه او، از تحصیل در وارتون تا تأسیس MBF Clearing، داستان یک ذهن تحلیلگر است که دیوانگی بازار را به منطق تبدیل کرد. برای تریدرهای ایرانی، ACD و درس‌های فیشر می‌توانند به‌عنوان ابزاری برای مدیریت ریسک و کسب سود در بازارهای چالش‌برانگیز عمل کنند. میراث فیشر، ترکیبی از نوآوری، آموزش و تعهد به رشد پایدار، همچنان الهام‌بخش نسل‌های جدید معامله‌گران است.
البته باید به این نکته توجه داشته باشید که اندیکاتور ACD توسط شرکت شخصی فیشر به فروش می‌رسد و حق عضویت بالایی دارد. بااین‌وجود، بر اساس استراتژی‌های او، اندیکاتورهایی در تریدینگ ویو وجود دارند که قابل تنظیم هستند و می‌توانند برای شما کاربردی باشند. همچنین، برخی از تریدرهای ایرانی نسخه رایگان اندیکاتور ACD را برای متاتریدر ۴ برنامه‌نویسی کرده‌اند و در اختیار عموم قرار داده‌اند.
