همان گونه که می دانید تحلیل تکنیکال و فاندامنتال با مطالعه بر حرکات نمودارهای فارکس و تمرکز بر اخبار منتشر شده در این بازار سعی در پیش بینی حرکات آتی بازار دارد. روانشناسی بازار نیز با تکیه بر احساسات معامله گر سعی در شناسایی نحوه تصمیم گیری فعالان بازار فارکس و ارائه راهکارهای موثر برای جلوگیری از ضرر دارد.
فهرست مطالب:
مدیریت احساسات در حین معاملات
یکی از مهم ترین اصول در زمینه روانشناسی بازار آگاهی نسبت به نحوه کنترل احساسات است. رعایت این اصل در زمان معامله کردن می تواند تفاوت عمده ای میان موفقیت و شکست ایجاد کند. وضعیت ذهنی شما اثر چشمگیری بر تصمیمات شما دارد. به خصوص زمانی که شما یک تریدر تازه کار باشید، چراکه حفظ وضعیت به شکلی آرام لازمه معاملات پایدار است. در ادامه به اهمیت روانشناسی بازار در معاملات روزانه برای تریدرهای تازه کار و حرفه ای می پردازیم و نکاتی برای نحوه انجام معاملات بدون در نظر گرفتن احساسات ارائه می دهیم.
اهمیت کنترل احساسات در زمان انجام معاملات
در نگاه اول ممکن است اینگونه به نظر برسد که تمرکز بر مسائل روانشناسی بازار نمی تواند به اندازه استفاده از ابزارهایی چون اندیکاتورها و یا تحلیل فاندامنتال حائز اهمیت باشد. در ادامه با ذکر مثالی اهمیت موضوع را روشن خواهیم ساخت.
فرض کنید که پیش از اعلام شاخص NFP در آمریکا معامله ای انجام داده اید. شما انتظار داشتید که در صورت بیشتر بودن عدد اعلام شده نسبت به پیش بینی ها، قیمت EURUSD به سرعت افزایش پیدا کند و از این راه سود خوبی به جیب بزنید. این شاخص اعلام می شود و همانطور که انتظار داشتید بیش از میزان پیش بینی شده است. اما به دلایلی قیمت مورد نظر شما کاهش می یابد. شما به تحلیل های خود و دلایلی که باید قیمت EURUSD را بالا ببرد فکر می کنید این در حالیست که همچنان قیمت دارای سیر نزولی است.
در چنین شرایطی که پوزیشن شما با ضرر همراه شده احساسات شما کنترل تصمیمات را به دست می گیرند . به این امر واکنش “ستیز و گریز” گفته می شود. این برانگیختگی احساسی اغلب مانع از به انجام رسیدن اهداف تریدرها می شود و در عین مشکل ساز بودن سبب واکنش های ناخود آگاهی می شود.
تریدرهای حرفه ای نمی خواهند که یک تصمیم عجولانه حسابشان را به هم بریزد. از نقطه نظر روانشناسی بازار آنها می خواهند از اینکه یک تصمیم ناخودآگاه تمام کار آنها را به هم نمی ریزد اطمینان حاصل کنند. این در حالیست که برای به حداقل رسیدن معاملات احساسی باید تمرین و معاملات زیادی انجام دهید.
سه احساس رایج در میان تریدرها
ترس، اضطراب، اطمینان، هیجان، حرص و اعتماد به نفس کاذب از رایج ترین حس هایی هستند که تریدرها در زمان فعالیت خود تجربه می کنند.
- حس ترس واضطراب
یکی از دلایل ایجاد حس ترس انجام معاملات بزرگ است. معامله کردن در اندازه های نامناسب میزان آشفتگی شما را بالا برده و سبب می شود مرتکب اشتباهاتی شوید که در حالت عادی رخ نمی دهند. یکی دیگر از زیر مجموعه های ترس، اضطراب است . این حس معمولا در زمانی رخ می دهد که وارد معامله ای اشتباه شده اید، یعنی معامله ای که با برنامه های شما هماهنگی ندارد.
بیشتر بدانید: فومو در بازار (ترس از دست دادن)
- حس هیجان و اطمینان
هیجان و اطمینان احساساتی کلیدی برای شما به حساب می آیند که باید از آنها در تمام معاملات خود استفاده کنید. اطمینان آخرین بخش هر معامله ی خوب به حساب می آید. در صورت نداشتن یکی از این احساسات باید بدانید که احتمالا در مسیر یک معامله ی “صحیح” قرار نگرفته اید.
منظور ما از واژه “صحیح” مطابقت داشتن یک معامله با برنامه ریزی معاملاتی شماست. گاهی معاملات خوب با شکست و معاملات بد هم با سود همراه می شوند. مسئله اینجاست که باید سعی کنید علیرغم کسب هرگونه نتیجه ای در مسیر صحیح به معاملات خود بپردازید. سعی کنید همیشه نسبت به معامله ای که انجام می دهید حس اطمینان داشته باشید.
- حس حرص و اعتماد به نفس کاذب
اگر متوجه شدید که تنها معاملاتی را دنبال می کنید که احتمال پیروزی در آنها زیاد است، احتمالا دچار حرص در معاملات شده اید. شاید حرص شما ناشی از نتایج خوبتان باشد اما در صورتی که مراقب نباشید امکان دارد از این روند خارج شده و سرمایه خود را از دست بدهید. قبل از سرمایه گذاری در فارکس باید حتما این خصوصیت را در خود تقویت کنید تا دچار مشکل در معاملات نشوید.
همیشه به دنبال استفاده از مکانیزم های معاملاتی مناسبی باشید (برای مثال، استفاده از اهداف، تعیین حد ضرر، مدیریت ریسک، شروع معاملات خوب). معاملات نامنظمی که در نتیجه ی اعتماد به نفس کاذب انجام می شوند می توانند سود شما را از بین ببرند.
نظر تحلیلگران در رابطه با بی قاعده کار کردن
نیک کالی، یکی از متخصصان این زمینه با بیش از 20 سال تجربه است. او در این مورد می گوید، “بدترین معاملات من که تعدادشان زیاد هم نبوده همه در زمانی رخ داده اند که برنامه های از پیش تعیین شده ام را رها کرده بودم. من از وضعیت نمودار و ابزارهای کاهش ضرر به خوبی استفاده نکردم. به این دلیل که فکر می کردم که از کل بازار بهتر هستم. وقتی که در حال ضرر کردن بودم سرمایه ام را بیشتر کردم و ضرر بیشتری هم نصیبم شد.
من کنترل احساساتم را از دست داده بودم و زمانی که باید به شرایط با دقت نگاه می کردم و جلوی ضرر را می گرفتم به معاملاتم ادامه دادم. البته گفتن این موارد ساده اما انجام دادن آنها دشوار است، ولی هر تریدری که به دنبال موفقیت طولانی مدت است باید این موارد را رعایت کند.”
نکاتی برای کنترل احساسات در زمان معامله کردن
اگر می خواهید احساسات منفی را از فعالیت های خود حذف کنید باید رویکرد خود را به صورت یک برنامه مشخص طرح کنید. به قول یک ضرب المثل قدیمی، “برنامه ریزی نکردن مثل برنامه ریزی کردن برای شکست خوردن است”. این مورد در بازارهای مالی کاملا حقیقت دارد.
برای تریدرها تنها یک راه برای کسب سود وجود ندارد، بلکه استراتژی ها و رویکردهای فراوانی وجود دارد که به تحقق اهداف تریدرها کمک می کند. اما برای هر فردی، استراتژی مخصوصی نیاز است و نمی توان به صورت حسی عمل کرد.
در ادامه مطلب روانشاسی بازار، پنج روش برای کنترل احساسات در زمان انجام معاملات برای شما ارائه داده ایم.
1. ایجاد قوانین شخصی
ایجاد قوانین شخصی و پیروی از آنها به مقدار زیادی به کنترل احساسات در زمان انجام معاملات کمک می کند. قوانین شما باید شامل سطوح ریسک و پاداش برای ورود یا خروج از معاملات باشد و سود مورد نظر و استاپ لاس ها را نیز در بر بگیرد.
2. در شرایط مناسب بازار معامله کنید.
فاصله گرفتن از بازار در زمانی که شرایط آن ایده آل نیست کار معقولی به نظر می رسد. معامله نکردن در زمانی که بی حوصله هستید نیز کار خوبی به نظر می رسد. برای اینکه حالتان بهتر شود در بازار جست و جو نکنید. اگر حوصله ی معامله را ندارید بهترین راه حل فاصله گرفتن از بازار است.
3. کاهش اندازه معاملات
یکی از ساده ترین روش ها برای کاهش اثرات احساسی بر معاملات کاهش اندازه معاملات است. به این مثال توجه کنید. یک تریدر را فرض کنید که با 10000$ یک حساب باز می کند. این تریدر در همان ابتدا با 10000$ خود یک لات معامله EURUSD انجام می دهد. پس از مدتی با نوسانات بازار رو به رو می شود و حدود یک درصد ضرر می کند. یک درصد ضرر او برابر است با 100 دلاراست. اما حالا فرض کنید که همین فرد 300000$ را در همین معامله به کار برده بود. در صورتی که 1 درصد ضرر می کرد حدود 3000$ دلار از دست می داد.
در نتیجه اندازه ی معامله در مقدار سود و ضرر شما تاثیر مستقیمی دارد. با وجود اینکه می تواند سود بیشتری برای شما به همراه داشته باشد در عین حال در صورت ضرر کردن نیز پول بیشتری از دست می دهید. در نتیجه هرچه اندازه معاملات بیشتر باشد اضطراب شما نیز بیشتر خواهد بود.
4. یک برنامه معاملاتی برای خود ایجاد کنید.
داشتن یک برنامه معاملاتی مکتوب قبل از ورود به بازار فارکس یکی از مهمترنین مواردی است که هر تریدر حرفه ای باید برای خود داشته باشد. توجه به اخبار و در نظر گرفتن عوامل بنیادی برای پیامد های مختلف آنها نیز استراتژی خوبی به حساب می آید که باید آن را به خاطر داشته باشید. نتایج فعالیت های تریدرهای تازه کاری که از یک برنامه معاملاتی استفاده می کنند با آنهایی که این کار را انجام نمی دهند گاهی بسیار چشمگیر است. ایجاد یک برنامه مشخص برای حمله به احساسات قدم اول است. اما متاسفانه این برنامه ها به صورت کامل اثرات احساسات را از بین نمی برند.
5. آرام و صبور باشید.
اگر آرام باشید و از معاملات خود لذت ببرید می توانید به صورت منطقی تری به شرایط مختلف ایجاد شده در بازار پاسخ دهید. وارن بافت به عنوان چهره ای مشهور در بازار سهام بر این باور است که ” بازار سرمایه جایی است برای انتقال ثروت از سوی افراد عجول به سوی افراد صبور“