با رشد بازار ارزهای دیجیتال، استیبلکوینها بهعنوان ابزارهای ضروری برای کاهش نوسانات و ارائه ثبات در این فضای پرنوسان ظاهر شدهاند. در میان استیبلکوینهای متعدد موجود در بازار امروز، DAI بهعنوان اولین استیبلکوین غیرمتمرکز واقعی توجه ویژهای به خود جلب کرده است. DAI با رویکرد منحصربهفرد خود در حفظ ثبات و درعینحال ترویج غیرمتمرکزسازی، یکی از پرطرفدارترینها است. در این مقاله، به بررسی اینکه DAI چیست، چگونه کار میکند و چرا در مقایسه با سایر استیبلکوینها متمایز است میپردازیم. همچنین تاریخچه، مزایا و معایب DAI، عملکردهای مختلف آن و تفاوتهای این ارز را با سایر استیبلکوینهای مهم را بررسی خواهیم کرد.
فهرست مطالب:
- ارز دیجیتال دای (DAI) چیست؟
- تاریخچه دای، اولین استیبلکوین غیرمتمرکز
- DAI چگونه ایجاد میشود و چگونه کار میکند؟
- DAI چگونه همیشه برابر با ۱ دلار باقی میماند؟
- چرا DAI استیبلکوین بهتری است؟
- اهداف استیبلکوین دای چیست؟
- مزایا و معایب DAI چیست؟
- DAI چه عملکردهای متفاوتی دارد؟
- مقایسه جامع بین DAI و دیگر استیبلکوینها
- نتیجهگیری
- پرسشهای متداول نگاهی به DAI اولین استیبلکوین غیرمتمرکز
ارز دیجیتال دای (DAI) چیست؟
DAI یک استیبلکوین غیرمتمرکز است که به طور نرمافزاری با دلار آمریکا همارز شده و هدف آن حفظ ارزش نزدیک به ۱ دلار است. برخلاف استیبلکوینهای متمرکز، DAI توسط پلتفرم MakerDAO منتشر میشود که بر روی بلاکچین اتریوم فعالیت میکند. DAI بهجای اینکه توسط دلارهای واقعی پشتیبانی شود، توسط یک سبد از ارزهای دیجیتال پشتیبانی میشود و بهعنوان یک جایگزین غیرمتمرکز در دنیای استیبلکوینها شناخته میشود. جذابیت اصلی DAI در این است که ثبات قیمت ارزهای سنتی را با شفافیت و امنیت فنّاوری غیرمتمرکز ترکیب میکند.
تاریخچه دای، اولین استیبلکوین غیرمتمرکز
DAI در دسامبر ۲۰۱۷ توسط MakerDAO معرفی شد و به اولین استیبلکوین غیرمتمرکز تبدیل شد. برخلاف استیبلکوینهای متمرکزی مانند تتر (USDT)، کوین DAI به دنبال حل ریسکهای ذاتی استیبلکوینهای متمرکز بود و سیستمی را ایجاد کرد که در آن هیچ نهاد واحدی کنترل انتشار یا پشتیبانی ارز را در دست نداشت. در طول سالها، DAI تغییرات قابلتوجهی داشته است، از جمله انتقال از Single-Collateral DAI به Multi-Collateral DAI در سال ۲۰۱۹ که به پلتفرم امکان پذیرش اشکال مختلف وثیقه را بهجای اتر داد. این انعطافپذیری به اقبال عمومی گسترده DAI و جایگاه آن بهعنوان یک استیبلکوین محبوب برای بسیاری از علاقهمندان به کریپتو کمک کرده است.
DAI چگونه ایجاد میشود و چگونه کار میکند؟
DAI از طریق فرایندی به نام Collateralized Debt Positions که اکنون بهعنوان Vaults شناخته میشود، تولید میشود. کاربران، ارزهای دیجیتال خود – معمولاً اتر (ETH) – را بهعنوان وثیقه در یک قرارداد هوشمند در پلتفرم Maker قفل میکنند. در ازای آن، میتوانند DAI ایجاد کرده و از آن برای معاملات یا سرمایهگذاری استفاده کنند. نسبت وثیقه باید از یک آستانه خاص بیشتر باشد، معمولاً ۱۵۰٪، به این معنی که برای هر ۱۵۰ دلار اتر، کاربران میتوانند تا ۱۰۰ دلار DAI وام بگیرند. وقتی کاربر بخواهد وثیقه خود را پس بگیرد، باید DAI قرض گرفته شده را همراه با هزینه پایداری بازپرداخت کند تا Vault خود را ببندد. اگر ارزش وثیقه بیش از حد کاهش یابد، سیستم به طور خودکار داراییها را برای پوشش وام نقد میکند تا اطمینان حاصل شود که DAI همچنان بیش از حد وثیقهگذاری شده و پایدار باقی میماند.
DAI چگونه همیشه برابر با ۱ دلار باقی میماند؟
DAI از طریق مکانیزمهای منحصربهفرد خود همواره در تلاش است تا ارزش ۱ دلاری خود را حفظ کند. برخلاف استیبلکوینهای متمرکز که مستقیماً با ذخایر فیات پشتیبانی میشوند، DAI از یک سیستم غیرمتمرکز به نام Target Price Adjustment Module استفاده میکند. این سیستم با تنظیم هزینههای وامدهی و دریافت DAI، عرضه و تقاضا را مدیریت میکند. اگر ارزش DAI کمتر از ۱ دلار شود، هزینهها کاهش مییابد و کاربران را تشویق میکند تا با بازپرداخت DAI، مقدار آن را در بازار کاهش دهند. بهعکس، اگر ارزش DAI بیشتر از ۱ دلار شود، هزینهها افزایش مییابد تا عرضه آن را در بازار بیشتر کنند. این مکانیزمها به طور خودکار کار میکنند و باعث میشوند که DAI همواره در نزدیکی ۱ دلار باقی بماند.
چرا DAI استیبلکوین بهتری است؟
ماهیت غیرمتمرکز DAI باعث میشود که در بازار رقابتی استیبلکوینها برجسته باشد. وابستگی آن به بیش وثیقهگذاری تضمین میکند که حتی در دورههای نوسان شدید در بازار ارزهای دیجیتال نیز پایدار باقی میماند. علاوه بر این، DAI از استیبلکوینهای متمرکز شفافتر است، زیرا انتشار آن توسط قراردادهای هوشمند در بلاکچین اتریوم انجام میشود، نه توسط یک نهاد متمرکز. برخلاف USDT یا USDC که توسط ذخایر نگهداری شده در حسابهای بانکی پشتیبانی میشوند، وثیقه DAI بهصورت زنجیرهای قابلمشاهده و بررسی است و شفافیت و قابلاعتماد بودن آن را افزایش میدهد. علاوه بر این، ادغام DAI در پروتکلهای مالی غیرمتمرکز (DeFi) دسترسی آن را در اکوسیستم کریپتو تقویت میکند.
اهداف استیبلکوین دای چیست؟
استیبل کوین DAI علاوه بر اینکه به دنبال ارائه ثبات قیمت است به ترویج غیرمتمرکزسازی و شفافیت نیز متعهد است. اهداف اصلی DAI شامل موارد زیر است:
ثبات: حفظ یک همارزی ۱:۱ با دلار آمریکا از طریق مکانیزمهای غیرمتمرکز.
غیرمتمرکزسازی: ارائه یک راهحل استیبلکوین که به هیچ نهاد مرکزی یا مؤسسهای وابسته نیست.
شفافیت: ارائه شفافیت کامل با وثیقهگذاری زنجیرهای که توسط هر کسی در هر زمانی قابلتأیید است.
شمول مالی: امکان دسترسی به یک ارز دیجیتال پایدار برای کاربران در سراسر جهان، حتی در مناطقی که به سیستمهای مالی پایدار دسترسی ندارند.
مزایا و معایب DAI چیست؟
مزایا:
غیرمتمرکز: هیچ نهاد مرکزی کنترل DAI را در دست ندارد و این باعث میشود در برابر سانسور و شکستهای متمرکز ایمن باشد.
شفاف: تمامی تراکنشها و وثیقهها بر روی بلاکچین اتریوم قابلمشاهده است.
پایدار: به طور نرمافزاری با دلار آمریکا همارز شده و برای تراکنشها و پساندازها قابلاعتماد است.
ادغام با DeFi: به طور گستردهای در برنامههای مالی غیرمتمرکز برای وامدهی، وامگیری و ییلد فارمینگ استفاده میشود.
معایب:
پیچیدگی: فرایند ایجاد DAI از طریق Vaultها و نگهداری وثیقه میتواند برای مبتدیان پیچیده باشد.
بیش وثیقهگذاری: کاربران باید ارزش بیشتری نسبت به وامی که دریافت میکنند قفل کنند که ممکن است دسترسی را برای کسانی که دارایی کمتری دارند محدود کند.
نوسانات وثیقه: اگر ارزش وثیقه به طور قابلتوجهی کاهش یابد، کاربران با خطر نقدشدن مواجه میشوند که میتواند منجر به ضرر شود.
DAI چه عملکردهای متفاوتی دارد؟
DAI در اکوسیستم کریپتوکارنسی کاربردهای متنوعی دارد. در اینجا برخی از مهمترین کاربردهای آن ذکر شده است:
ذخیره پایدار ارزش: DAI راهی برای ذخیره ارزش در یک ارز پایدار فراهم میکند و کاربران را از نوسانات دیگر ارزهای دیجیتال محافظت مینماید.
وامدهی و قرضگیری: DAI به طور گسترده در پروتکلهای وامدهی DeFi استفاده میشود و به کاربران این امکان را میدهد تا بدون فروش داراییهای خود، سود کسب کرده یا وام دریافت کنند.
پرداختها: باتوجهبه ثبات ارزش DAI، برای تراکنشهای روزمره، چه آنلاین و چه آفلاین، بدون نگرانی از نوسانات قیمتهای شدید استفاده میشود.
Yield Farming: بسیاری از پلتفرمهای DeFi به کاربران فرصت میدهند تا با سپردهگذاری DAI در استخرهای نقدینگی یا پروتکلهای Staking سود کسب کنند.
Hedging: استیبل کوین DAI میتواند بهعنوان پوششی در برابر نوسانات دیگر ارزهای دیجیتال مورداستفاده قرار گیرد و در دوران رکود بازار بهعنوان پناهگاهی امن عمل کند.
مقایسه جامع بین DAI و دیگر استیبلکوینها
DAI در مقابل USDT
USDT یا تتر، بزرگترین استیبلکوین از نظر ارزش بازار است و به دلار آمریکا متصل است. بااینحال، USDT متمرکز است و توسط ذخایر شرکت Tether Limited پشتیبانی میشود. در مقابل، DAI غیرمتمرکز است و توسط یک مجموعه متنوع از ارزهای دیجیتال پشتیبانی میشود. اگرچه USDT برای معاملات با حجم بالا بیشتر مورداستفاده قرار میگیرد، اما DAI یک راهحل شفاف و غیرمتمرکز ارائه میدهد.
DAI در مقابل USDC
USDC نیز یکی از استیبلکوینهای محبوب است که توسط Circle و Coinbase منتشر شده و کاملاً توسط ذخایر نگهداری شده در حسابهای بانکی ایالات متحده پشتیبانی میشود. مانند USDT، USDC نیز متمرکز است، درحالیکه DAI غیرمتمرکز بودن خود را از طریق سیستم MakerDAO حفظ میکند. USDC ممکن است برای سرمایهگذاران نهادی جذابتر باشد به دلیل پشتوانه قانونی آن، اما DAI در جامعه DeFi به دلیل شفافیت و غیرمتمرکز بودنش محبوبتر است.
نتیجهگیری
DAI با ارائه یک گزینه استیبلکوین غیرمتمرکز، شفاف و قابلاعتماد، جایگاه منحصربهفردی را در دنیای ارزهای دیجیتال ایجاد کرده است. چه برای پسانداز، وامدهی یا معامله، DAI به کاربران این امکان را میدهد تا از نوسانات ارزهای دیجیتال سنتی بدون وابستگی به نهادهای متمرکز فرار کنند. حضور DAI در اکوسیستم روبهرشد DeFi نیز اهمیت و کاربرد آن را بیشتر میکند. اگرچه DAI چالشهای خاص خود را دارد، همچنان یکی از امیدوارکنندهترین و پرکاربردترین استیبلکوینهای موجود در بازار امروز است.
پرسشهای متداول نگاهی به DAI اولین استیبلکوین غیرمتمرکز
آیا DAI برای معاملهگران ایرانی بهتر از USDT است؟
برای معاملهگران ایرانی، DAI ممکن است نسبت به USDT مزیت داشته باشد به دلیل ماهیت غیرمتمرکز آن. ازآنجاییکه DAI توسط هیچ نهاد مرکزی کنترل نمیشود، احتمالاً کمتر تحتتأثیر اقدامات قانونی که ممکن است دسترسی را محدود کند قرار میگیرد. بااینحال، استخر نقدینگی بزرگتر USDT ممکن است برای افرادی که به معاملات سریع و با حجم بالا نیاز دارند، جذابتر باشد.
چگونه میتوان DAI خریداری کرد؟
DAI در بیشتر صرافیهای بزرگ کریپتوکارنسی مانند Binance، Coinbase و Kraken قابل خریداری است. کاربران همچنین میتوانند با قفلکردن وثیقه در پلتفرم Maker و ایجاد مستقیم DAI از طریق سیستم Vault، DAI دریافت کنند. علاوه بر این، DAI در صرافیهای غیرمتمرکز مختلف (DEXs) نیز در دسترس است برای کسانی که ترجیح میدهند مستقیماً از کیف پولهای خود معامله کنند.