تلاقی ثروت و سیاست همواره قدرتمندترین اتحادهای تاریخ بشر را شکل داده که شکل اخیر آن را در همکاری ایلان ماسک و دونالد ترامپ دیدیم. ماسک که در حال حاضر ثروتمندترین فرد جهان است، از زمان نامزدی ترامپ تا پیروزی وی در انتخابات و بعد از آن، یکی از مهم‌ترین متحدان وی بوده است. بااین‌حال اخیرا شاهد جدایی جنجال برانگیز این دو چهره بوده‌ایم.
کمتر رویدادی به اندازه جدایی علنی و پر سر و صدای دو چهره قدرتمند و خبرساز، جنجالی می‌شود. این “طلاق سیاسی”، که با ادعاهای جنجالی ماسک آغاز شد، نه تنها بازارهای مالی را تحت تاثیر قرار داد، بلکه سوالاتی جدی را در مورد آینده حزب جمهوری‌خواه و نقش شخصیت‌های خارج از سیاست سنتی در فضای عمومی مطرح کرده است. این مقاله به بررسی ریشه‌های این اختلاف، ادعاهای مطرح شده، واکنش‌ها و پیامدهای اقتصادی و سیاسی آن می‌پردازد.
شروع ماجرا از کجا بود؟
رابطه ایلان ماسک، غول فناوری و مالک پلتفرم X و دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، همواره پیچیده و در حال تحول بوده است. در دوره‌های مختلف، شاهد حمایت‌های همه‌جانبه از سوی ماسک از ترامپ و سیاست‌هایش بوده‌ایم. ماسک در مقاطعی در شوراهای مشورتی ترامپ حضور داشت و به نظر می‌رسید هر دو به نوعی زبان مشترک در نقد برخی نهادهای سنتی و رسانه‌ها داشتند. با این حال، بنا بر گزارش‌هایی مانند آنچه در اسکای نیوز منتشر شد، در ماه‌های اخیر شاهد “رشته‌ای از حملات لفظی” بین این دو بوده‌ایم که نشان‌دهنده آغاز “افتراق چشمگیر” میان آن‌هاست.
ترامپ خود نیز پیش‌تر از انتقادات ماسک از طرحی که او “لایحه بزرگ و زیبا” نامیده بود، ابراز “ناامیدی عمیق” کرده بود که می‌تواند یکی از جرقه‌های این نزاع علنی باشد. این پیش‌زمینه‌ها نشان می‌دهد که این جدایی یک‌باره نبوده، بلکه حاصل تضادهایی‌ست که سرانجام به سطح عمومی کشیده شده است.
بررسی ادعاهای جنجالی ایلان ماسک علیه ترامپ
نقطه اوج این جدایی، پستی انفجاری از سوی ایلان ماسک در پلتفرم X بود. ماسک در این پست صراحتاً اینگونه نوشت: « ترامپ در پرونده اپستین حضور داشته». او در ادامه نوشت: «این پست را برای آینده ذخیره کنید. حقیقت آشکار خواهد شد». این ادعا، همانطور که اسکای نیوز و بی‌بی‌سی گزارش دادند، بدون ارائه هیچ‌گونه شواهدی برای اثبات آن مطرح شد. طرح چنین اتهام مستقیمی از سوی شخصیتی با نفوذ گسترده مانند ماسک علیه یک رئیس‌جمهور، بلافاصله به تیتر اول رسانه‌ها تبدیل شد و موجی از واکنش‌ها را در پی داشت.
قضیه پرونده اپستین چیست؟
برای درک وزن ادعای ماسک، باید به پرونده جفری اپستین پرداخت. جفری اپستین، یک سرمایه‌دار بدنام آمریکایی بود که به اتهام قاچاق جنسی و سوءاستفاده از دختران نوجوان دستگیر شد. شبکه ارتباطات او با افراد قدرتمند و مشهور در دنیای سیاست، تجارت، هنر و حتی سلطنت، سال‌ها مورد توجه رسانه‌ها و افکار عمومی قرار داشت. پس از مرگ او در زندان در سال ۲۰۱۹، اسناد و مدارک مربوط به پرونده‌های حقوقی و تحقیقاتی او که حاوی جزئیاتی از ارتباطات و فعالیت‌هایش بود، به “پرونده‌های اپستین” مشهور شدند.
انتشار بخش‌هایی از این پرونده‌ها همواره با جنجال همراه بوده و گمانه‌زنی‌ها درباره افراد دیگری که ممکن است درگیر بوده یا از فعالیت‌های او مطلع بوده‌اند، ادامه دارد. ادعای ماسک، مستقیماً ترامپ را به این پرونده‌های حساس مرتبط می‌کرد و بار دیگر بحث عمومی شدن کامل آن‌ها را داغ‌تر ساخت. تصویر منتشر شده در اسکای نیوز از ترامپ در کنار اپستین در سال ۱۹۹۷، به حساسیت این موضوع شدیدا اضافه کرد.
واکنش دونالد ترامپ به سخنان ماسک
واکنش دونالد ترامپ به ادعای ماسک، همانند سبک همیشگی او، قاطعانه و تهاجمی بود. در حالی که ترامپ پیش‌تر از انتقادات ماسک ابراز ناامیدی کرده بود، پس از ادعای مربوط به پرونده اپستین، لحن تندتری گرفت. ترامپ نه تنها ادعای ماسک را رد کرد، بلکه خود نیز حملات متقابلی را علیه او آغاز کرد. ترامپ، ماسک را با عناوینی مانند “اژدها” توصیف کرده و او را به ناسپاسی متهم کرده است. ترامپ همچنین تلاش کرد تا جایگاه ماسک را در میان هواداران خود تضعیف کند. این تبادل کلمات تند، نزاع را از یک اختلاف نظر ساده به یک درگیری شخصی در سطح بالا تبدیل کرد.
ترامپ همچنین اخیرا در گفت‌وگو با شبکه سی‌ان‌ان گفته است: «من اصلاً به ایلان فکر نمی‌کنم. این بیچاره مشکل دارد.»
او در یک مصاحبه دیگر با شبکه ای‌بی‌سی نیوز، ماسک را «مردی که عقلش را از دست داده» توصیف کرد.
ریزش بازارها در واکنش به جنجال ماسک و ترامپ
یکی از پیامدهای ملموس و فوری این جنجال، تاثیر آن بر بازارهای مالی بود، به ویژه بر ارزش سهام شرکت تسلا که ایلان ماسک مدیرعامل آن است. طبق گزارشی از CNBC، در بحبوحه بالا گرفتن نزاع ماسک و ترامپ، حدود ۱۵۰ میلیارد دلار از ارزش بازار شرکت تسلا از دست رفت. هرچند CNBC اشاره می‌کند که تسلا پیش از این نیز با “مشکلات بزرگ” دیگری روبرو بوده است، اما این درگیری عمومی با یک چهره سیاسی تاثیرگذار، بی‌شک به بی‌ثباتی و نگرانی سرمایه‌گذاران افزود و به این کاهش ارزش دامن زد. نزاع‌های عمومی ماسک پیش از این نیز سابقه تاثیرگذاری بر نوسانات سهام تسلا را داشته است و این بار، ترکیب آن با اتهامات سیاسی سنگین، واکنش قابل توجه بازار را در پی داشت.
جدای از تسلا، بازار رمزارزها نیز از جنجال‌های اخیر تاثیر گرفت و بیت‌کوین تنها در یک روز بیش از ۴ درصد سقوط کرد. البته بعد از مدتی شاهد برگشت مجدد بازار بودیم، اما در همین بازه کوتاه هم سرمایه‌گذاران بسیاری از ریزش اخیر کریپتوکارنسی‌ها متضرر شدند.
آینده حزب جمهوری‌خواه و دولت ترامپ زیر سایه ماسک
پیامدهای این جدال به حوزه اقتصادی محدود نمی‌شود و می‌تواند تاثیرات عمیقی بر فضای سیاسی آمریکا، به ویژه برای دونالد ترامپ و حزب جمهوری‌خواه داشته باشد. همانطور که تحلیلگران در PBS NewsHour مطرح کرده‌اند، این درگیری علنی میان ترامپ و ماسک، پیامدهای بالقوه‌ای برای آمریکا دارد. ماسک با نفوذ گسترده خود در فضای آنلاین، دنبال‌کنندگان بسیار و ثروت هنگفت خود، به یک بازیگر مهم در شکل‌دهی به افکار عمومی تبدیل شده است. حملات او به ترامپ، حتی اگر بدون شواهد باشند، می‌توانند شک و تردیدهایی را در میان بخشی از رای‌دهندگان، به ویژه مستقل‌ها یا آن‌هایی که به دنبال چهره‌های غیرسیاسی هستند، ایجاد کنند. این نزاع همچنین می‌تواند حزب جمهوری‌خواه را در موقعیت دشواری قرار دهد؛ حمایت از ترامپ به معنای نادیده گرفتن یا رد ادعاهای ماسک است، در حالی که فاصله‌گیری از او نیز هزینه‌های سیاسی خود را دارد.
ایلان ماسک، در اقدامی غیرمنتظره از طرح تأسیس حزبی جدید تحت عنوان “حزب آمریکا” خبر داد. او با انتشار نتایج یک نظرسنجی در X اعلام کرد که “دقیقاً ۸۰ درصد” از شرکت‌کنندگان از تشکیل این حزب جدید حمایت می‌کنند.
ماسک که این حزب را نماینده “۸۰ درصد طیف میانه” معرفی کرده، معتقد است زمان تغییر در ساختار سیاسی آمریکا فرا رسیده است. او با اعلام اینکه “مردم حرف خود را زده‌اند” و “این سرنوشت است”، به نظر می‌رسد قصد دارد خلأ موجود در فضای سیاسی آمریکا را با حزبی میانه‌رو پر کند که می‌تواند چالشی جدی برای سیستم سنتی دوحزبی دموکرات و جمهوری‌خواه باشد
در نهایت، این درگیری بر اهمیت نقش پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی مانند X در شکل‌دهی به روایت‌های سیاسی و دامن زدن به جنجال‌ها تاکید می‌کند و چالش‌های جدیدی را برای کمپین‌های انتخاباتی و سیاست‌ورزی سنتی ایجاد می‌کند.
سخن پایانی
هرچند عده‌ای می‌گویند این جنجال‌ها ممکن است بازی‌های سیاسی برای کاهش نرخ‌ها در بازار و فرصت خریدهای سنگنین باشد، اما فعلا به نظر می‌رسد این دعوا قرار نیست به این زودی‌ها پایان یابد. تا امروز ترامپ و ماسک همچنان رویکرد قهری را در پیش گرفته‌اند و ترامپ اذعان داشته که قصد ندارد با ماسک آشتی کند.
جدال علنی میان ایلان ماسک و دونالد ترامپ، نمونه‌ای برجسته از تلاقی دنیای قدرت، پول و تکنولوژی در عصر حاضر است. ادعای بی‌سابقه ماسک درباره حضور ترامپ در پرونده‌های اپستین، نه تنها یک بمب خبری بود که بازارهای مالی را لرزاند، بلکه ابعاد جدیدی به پیچیدگی روابط میان نخبگان اقتصادی و سیاسی بخشید. در حالی که پیامدهای مالی فوری این نزاع بر ارزش تسلا مشهود بود، تاثیرات بلندمدت سیاسی آن بر جایگاه ترامپ در حزب جمهوری‌خواه و انتخابات پیش‌رو، موضوعی است که نیازمند رصد و تحلیل مداوم است. این “طلاق سیاسی” نشان داد که چگونه اختلافات شخصی میان چهره‌های قدرتمند می‌تواند به سرعت به یک بحران عمومی تبدیل شده و پیامدهای پیش‌بینی نشده‌ای در عرصه‌های مختلف، از اقتصاد گرفته تا فضای سیاسی و عمومی، داشته باشد. آینده نشان خواهد داد که این نزاع به کجا خواهد انجامید و چه تاثیری بر روایت‌های غالب و معادلات قدرت در آمریکا خواهد داشت.
