بیت کوین که اولین ارز دیجیتال جهان محسوب می‌شود، در سال ۲۰۰۹ توسط فرد یا افرادی ناشناس با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو راه‌اندازی شد. این ارز دیجیتال به‌عنوان یک سیستم پرداخت غیرمتمرکز طراحی‌شده است که بدون نیاز به واسطه‌های مالی مثل بانک‌ها یا دولت‌ها کار می‌کند. بیت کوین بر پایه‌ی فناوری بلاک‌چین عمل می‌کند و تمام تراکنش‌های آن بر این بستر ثبت و تایید می‌شود.
اما هاوینگ بیت کوین چیست؟ در این مطلب علاوه بر آشنایی شما با تاریخچه بیت کوین و رویکرد کشورها نسبت به آن، قصد داریم به این سوال نیز پاسخ دهیم. پس با ما همراه باشید.
ساختار و عملکرد کلی بلاک‌چین
برای درک بهتر هاوینگ، ابتدا باید به شرح برخی مفاهیم و اصطلاحات بپردازیم.
- بلاک‌چین: هر تراکنش بیت کوین در یک بلاک ثبت می‌شود و به زنجیره‌ای از بلاک‌های قبلی متصل میگردد که به آن بلاک‌چین گفته می‌شود. این بلاک‌ها به‌صورت دائمی و غیرقابل تغییر، ذخیره می‌شوند و امنیت و شفافیت تراکنش‌ها را تضمین می‌کند.
- ماینینگ (استخراج): ماینینگ فرآیندی است که در آن ماینرها (استخراج‌کنندگان) با استفاده از قدرت پردازشی کامپیوترهای خود، معادلات ریاضی پیچیده‌ای را حل می‌کنند تا تراکنش‌های جدید را به بلاک چین اضافه کنند. درازای این کار، ماینرها به‌عنوان پاداش بیت کوین دریافت می‌کنند.
- ولت (کیف پول): بیت کوین‌ها در کیف پول‌های دیجیتالی نگهداری می‌شوند که می‌توانند سخت‌افزاری، نرم‌افزاری و یا حتی کاغذی باشند. کیف پول‌ها شامل کلیدهای خصوصی و عمومی هستند که برای انجام و دریافت تراکنش‌ها استفاده می‌شوند.
تاریخچه‌ی بیت کوین
پس از انتشار وایت پیپر بیت کوین توسط ساتوشی ناکاموتو در سال ۲۰۰۸، اولین بلاک بیت کوین در ژانویه ۲۰۰۹ استخراج شد. ارزش بیت کوین در ابتدا بسیار ناچیز بود، اما به‌تدریج با جلب توجه عموم مردم به آن و مقبولیت و محبوبیت روزافزون، افزایش یافت.
بیت کوین به‌عنوان یک پدیده‌ی نوظهور در حوزه‌ی مالی، چالش‌های بسیاری را پیش رو داشت؛ از جمله مهم‌ترین مشکلات و چالش‌های پیش روی بیت کوین می‌توان به نوسانات شدید قیمت و موارد استفاده در فعالیت‌های غیرقانونی به دلیل ناشناس بودن تراکنش‌ها اشاره کرد. بااین‌حال، بیت کوین به‌تدریج به‌عنوان یک دارایی سرمایه‌گذاری مورد توجه قرار گرفت و توسط برخی از مؤسسات مالی و شرکت‌ها به‌عنوان شیوه‌ای برای پرداخت پذیرفته شد.
امروزه، بیت کوین همچنان به‌عنوان یکی از پیشگامان دنیای ارزهای دیجیتال شناخته می‌شود.
رویکرد کشورها نسبت به بیت کوین
رویکرد کشورها نسبت به بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال از زمان ظهور آن‌ها تا به امروز، بسیار متغیر بوده است. تغییرات در سیاست‌ها و نگرش‌ها نسبت به بیت کوین به عواملی چون نگرانی‌های امنیتی، مسائل مربوط به پولشویی، نوسانات قیمت و پتانسیل اقتصادی این فناوری بستگی دارد. در ادامه به چند نمونه از این رویکردها می‌پردازیم.
- پذیرش و حمایت
ژاپن یکی از اولین کشورهای بزرگ است که بیت کوین را به‌عنوان یک ابزار قانونی پرداخت پذیرفت. ژاپن ضوابط سخت‌گیرانه‌ای را برای صرافی‌های ارز دیجیتال اعمال کرده تا از مصرف‌کنندگان حمایت کند.
پس از هاوینگ 2020، رئیس جمهور کشور السالوادور با آغوش باز از بیت کوین استقبال کرد. او بخشی از سرمایه‌های کشور السالوادور را به خرید بیت کوین اختصاص داد. خودپردازهای بیت کوین بسیاری نیز، در سطح این کشور تعبیه شد.
- ممنوعیت و محدودیت
چین در ابتدا نسبت به فعالیت‌های مربوط به بیت کوین سخت‌گیری نمی‌کرد؛ اما در نهایت، استخراج و معاملات بیت کوین را ممنوع کرد و صرافی‌های داخلی مربوط به ارزهای دیجیتال را بست. دلیل این ممنوعیت جلوگیری از استطاعت مالی کارگران ارزان چینی از طریق ارزهای دیجیتال است. زیرا اگر نیروی کار ارزان در چین از دست برود؛ اقتصاد این کشور از هم می‌پاشد.
بولیوی، اکوادور و بنگلادش نیز ممنوعیت‌هایی برای استفاده از بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال اعمال کرده‌اند که این ممنوعیت‌ها غالباً به دلیل نگرانی‌های مربوط به ثبات مالی و امنیت این کشورها بوده است.
- نظارت و تنظیم
ایالات‌متحده با وجود پذیرش گسترده‌ی بیت کوین و ارزهای دیجیتال، تلاش کرده است تا با اعمال قوانین مربوط به پولشویی و خدمات مالی، فعالیت‌های مربوط به ارزهای دیجیتال را کنترل کند.
اتحادیه‌ی اروپا در حال کار بر روی مقرراتی است که ریسک‌های مربوط به ارزهای دیجیتال را مدیریت کند و شفافیت فعالیت‌های مالی را افزایش دهد.
- رویکردهای تجربی
سوئیس نیز به‌عنوان یکی از محافظه‌کارترین مراکز مالی جهان، به پذیرش فناوری‌های جدید مانند بیت کوین نزدیک شده و آن را در برخی مناطق به‌عنوان پول قانونی برای پرداخت‌های دولتی پذیرفته است.
در کل، نگرش جهانی نسبت به بیت‌کوین و ارزهای دیجیتال همچنان در حال تغییر است و به نظر می‌رسد که با گذشت زمان و بلوغ فناوری، بسیاری از کشورها به سمت تنظیم و پذیرش این فناوری‌ها حرکت می‌کنند.
هاوینگ بیت کوین چه زمانی است؟
زمان هاوینگ بیت کوین (Bitcoin Halving) هر ۲۱۰,۰۰۰ بلوک یا تقریباً هر چهار سال یک‌بار است. این رویداد به‌صورت خودکار مقدار بیت کوینی را که به استخراج‌کنندگان (ماینرها) به‌عنوان پاداش داده می‌شود، نصف می‌کند. این فرآیند برای کنترل تورم و تعدیل عرضه‌ی بیت کوین و حفظ ارزش این ارز طراحی شده است.
ساتوشی ناکاموتو، خالق بیت کوین، هاوینگ را به‌عنوان یک مکانیسم برای حفظ ارزش ذاتی بیت کوین در برابر تورم در نظر گرفت. این مکانیسم از افزایش سریع تعداد بیت کوین‌های موجود در گردش جلوگیری کرده و به‌این‌ترتیب تورم را محدود می‌کند. از آنجا که تعداد کل بیت کوین‌های قابل استخراج محدود به ۲۱ میلیون عدد است، هاوینگ نقش مهمی در زمان رسیدن به این سقف دارد.
تاریخ هاوینگ بیت کوین 2024 مصادف با 20 آوریل، یعنی اول اردیبهشت 1403 بود. در این تاریخ در ساعت 3:39 دقیقه، هاوینگ اتفاق افتاد. بلاک 840/000 استخراج شد و پس از آن پاداش استخراج ماینرها به نصف رسید.
تاثیر هاوینگ بر قیمت بیت کوین
کاهش پاداش استخراج میتواند منجر به کاهش عرضه‌ی جدید بیت کوین می‌شود، که در صورت ثابت ماندن یا افزایش تقاضا، میتواند به افزایش قیمت منجر گردد. بااین‌حال، تاثیرات قیمتی هاوینگ ممکن است به عوامل دیگری مانند شرایط بازار و سرمایه‌گذاران نیز بستگی داشته باشد. باید این نکته را در نظر داشت که با کاهش میزان بیت کوین‌ها، تقاضا نسبت به عرضه افزایش می‌یابد و همین امر موجب نوسان قیمت این ارز دیجیتال در بازارها می‌شود.
در حال حاضر علاوه بر امکان افزایش قیمت پس از هاوینگ، امکان کاهش قیمت بر اثر بالا گرفتن تنش‌های ژئوپلیتیکی اخیر نیز وجود دارد. معامله‌گران بر دوراهی صعود یا ریزش قرار گرفته‌اند.
بگذارید مثالی از گذشته برایتان بیاوریم. پیش از هاوینگ قبلی، جهان در شوک همه‌گیری کووید-19 فرو رفت. همه‌ی بازارهای مالی از جمله کریپتو کارنسی، ریزش عجیبی را تجربه کردند. نهایتا پیش از کشف واکسن، قیمت رمز ارزها به دلیل سیاست‌های انبساطی اقتصادی در آن دوره و همچنین هاوینگ بیت کوین، مجددا رشد داشتند.
بنابراین حتی در صورت افزایش تنش‌های خاورمیانه، هاوینگ بیت کوین و موفقیت در استراتژی فرود نرم اقتصادهای برتر جهان میتواند در مدت کوتاهی اثر جنگ‌ها و درگیری‌ها را خنثی کند. این مساله ارتباط مستقیمی با زمان کاهش نرخ بهره‌ی ایالات متحده و سایر اقتصادهای برتر دارد.
ارزش بیت کوین قبل و بعد از هر هاوینگ
هاوینگ بیت کوین رویداد مهمی در تاریخچه این ارز دیجیتال است که معمولاً تأثیر قابل توجهی بر قیمت آن داشته است. تاکنون سه هاوینگ برای بیت کوین اتفاق افتاده و تاثیرات آن‌ها بر قیمت بیت کوین به شرح زیر بوده است.
| تاریخ هاوینگ | قیمت پیش از هاوینگ | اوج قیمت پس از هاوینگ |
| 28 نوامبر 2012 | 11$ | 1200$ |
| 9 جولای 2016 | 650$ | 19000$ |
| 11 می 2020 | 9000$ | 69000$ |
در مجموع می‌توان گفت که در هر سه مورد، هاوینگ بیت کوین با افزایش قابل توجهی در قیمت بیت کوین همراه بوده است. عوامل دیگری مانند تغییرات بازار، سیاست‌های مالی جهانی و توسعه‌های فنی نیز در این افزایش قیمت‌ها نقش داشته‌اند. این روند نشان دهنده‌ی تأثیر قابل‌توجه هاوینگ‌ها بر نرخ بیت کوین و بازارهای مرتبط با آن است.
آموختیم که…
تا زمانی که تمام 21 میلیون بیت کوین استخراج شوند – که انتظار می‌رود تا حدود سال 2140 اتفاق بیفتد – هاوینگ‌های بعدی ادامه خواهند یافت. هر هاوینگ باعث می‌شود که استخراج بیت کوین سخت‌تر شود. این مسئله به حفظ ارزش طولانی‌مدت بیت کوین کمک کند. حتی در صورت افزایش تنش‌های خاورمیانه، هاوینگ بیت کوین و موفقیت در استراتژی فرود نرم اقتصادهای برتر جهان میتواند در مدت کوتاهی اثر جنگ‌ها و درگیری‌ها را خنثی کند. این مساله ارتباط مستقیمی با زمان کاهش نرخ بهره‌ی ایالات متحده و سایر اقتصادهای برتر دارد.