فارکس چیست؟ همه چیز درباره فارکس (Forex) به زبان ساده

بازار فارکس (Forex) این روزها جذابیت زیادی برای سرمایه‌گذاران و معامله‌گران دارد. فارکس که در واقع بازار تبادل ارزهای خارجی است، بیشترین میزان گردش مالی را در بین بازارهای مالی مختلف به خود اختصاص داده است. بانک‌ها، شرکت‌ها، سرمایه‌گذاران حرفه‌ای و افراد عادی می‌توانند در فارکس معامله کنند و از حجم زیاد سرمایه و نقدینگی موجود در این بازار، سود کسب کنند. این امر به دلیل نوسانات مداوم قیمت‌ها در بازار فارکس امکان‌پذیر است.

اگر شما هم راجع به دنیای گسترده و بی‌انتهای فارکس کنجکاو هستید، این مقاله برای شماست! در این مقاله قصد داریم به همه چیز در مورد فارکس بپردازیم.

فارکس چیست به زبان ساده

فارکس، بزرگ‌ترین بازار مالی جهان، یک بازار غیرمتمرکز با گردش مالی بیش از ۷.۵ تریلیون دلار در روز است. در بازار فارکس ارزهای جهانی در برابر یکدیگر معامله می‌شوند. برخلاف بورس‌های سنتی که یک نهاد مرکزی دارند، فارکس یک بازار خارج از بورس (OTC) است، یعنی معاملات به‌صورت مستقیم بین بانک‌ها، مؤسسات مالی، بروکرها و معامله‌گران انجام می‌شود.

این بازار ۲۴ ساعته فعال است، زیرا بازارهای مالی مهم دنیا در ساعاتی متفاوت باز و بسته می‌شوند، که باعث ایجاد پیوستگی در روند معاملات می‌شود. حجم عظیم معاملات روزانه، فارکس را به بازاری با نقدینگی بالا تبدیل کرده است؛ یعنی سفارش‌های خرید و فروش به‌سرعت اجرا شده و هزینه‌های معاملاتی پایین نگه داشته می‌شوند.

برای درک بهتر تصور کنید که شما یک توریست حرفه‌ای هستید و در سراسر جهان سفر می‌کنید. در هر کشوری که وارد می‌شوید، نیاز دارید پول خود را به ارز محلی آن کشور تبدیل کنید. فرض کنید به ژاپن سفر کرده‌اید و قبل از سفر، هر دلار آمریکا معادل ۱۵۰ ین بوده است. شما ۱۰۰۰ دلار خود را تبدیل می‌کنید و در ازای آن ۱۵۰,۰۰۰ ین ژاپن دریافت می‌کنید.

حال فکر کنید در طول سفر، ارزش دلار افزایش پیدا می‌کند و هر دلار به ۱۵۵ ین می‌رسد. در این حین سفر شما لغو می‌شود و تصمیم می‌گیرید همان ۱۵۰,۰۰۰ ین را دوباره به دلار تبدیل کنید. این بار، چون نرخ تبدیل تغییر کرده، شما به‌جای ۱۰۰۰ دلار، ۹۶۷ دلار از صرافی دریافت می‌کنید. 

در این مثال، بدون اینکه کالایی بخرید یا خدماتی ارائه دهید، صرفاً با تغییر نرخ ارز، سرمایه شما پتانسیل رشد و کاهش را دارد. بازار فارکس دقیقاً همین مفهوم را در ابعاد جهانی و در سطح حرفه‌ای اجرا می‌کند. اما بدون نیاز به سفر کردن و پیچیدگی های این چنینی؛ شما می‌توانید از هر نقطه‌ای در دنیا و از طریق پلتفرم‌های معاملاتی، ارزهای مختلف را معامله کنید و از تغییرات قیمت آن‌ها سود ببرید.

در نتیجه، فارکس را می‌توان به بزرگ‌ترین صرافی دنیا تشبیه کرد که در آن، معامله‌گران حرفه‌ای از اختلاف قیمت ارزها در سراسر جهان، سود کسب می‌کنند. با هر میزانی از سرمایه، بدون اینکه نیاز باشد یک اسکناس فیزیکی را جابه‌جا کنند و یا مالک دارایی خاصی باشند.

درباره تاریخچه فارکس 

در سال 1973، استاندارد طلا توسط ریچارد نیکسون (رئیس جمهور وقت آمریکا) به‌طور کامل لغو شد و دلار آمریکا دیگر توسط ذخایر طلا پشتیبانی نمی‌‌شد و ارز خارجی به سیستم شناور آزاد تبدیل شد. ارزها آزاد بودند که به هر ارزی که انتخاب می‌کردند، بچسبند یا بدون پیوند باقی بمانند و به عرضه و تقاضا اجازه دهند که ارزش آن‌ها را تعیین کند.

در اواخر دهه 1990 و با تولد اینترنت، بازارهای ارز پیچیده‌‌تر و سریع‌‌تر از همیشه رشد کردند؛ زیرا پول و نحوه مشاهده و استفاده مردم از آن، در حال تغییر بود و اولین پلتفرم‌های خرده فروشی فارکس نیز پدیدار شدند. شخصی که در خانه نشسته بود، می‌توانست تنها با یک کلیک، قیمت دقیقی را بیابد که تا چند سال قبل به ارتشی از تاجران، دلالان و تلفن نیاز داشت.
در این برهه از زمان، برای فارکس همه چیز تغییر کرد. ارزهایی که قبلاً در نظام‌های سیاسی توتالیتر بسته شده بودند، قابل معامله بودند. بازارهای نوظهور مانند بازارهای آسیای جنوب شرقی، شکوفا شدند و سفته بازی سرمایه و ارز را به خود جذب کردند.

از آن جایی که در یک کشور منابع ارزی متفاوتی وجود دارد، برای معامله کردن و صادرات و واردات با هر کشور، نیاز به استفاده از ارزهای گوناگون بود؛ به عنوان مثال برای معامله با چین از یوآن و برای معامله با انگلیس از پوند استفاده می‌‌شود.
هر زمان که بالانس این ارزها نسبت به نوع صادرات و واردات تغییر پیدا می‌‌کرد، کشورهای مختلف ملزم به تبدیل ارز بودند و برای این تبدیل ارز از بازار تبادلات بانکی بهره می‌‌بردند.

رفته رفته این روند گسترش یافت و شرکت‌هایی چون نهادهای سرمایه‌‌گذاری و موسسات بیمه‌گذار نیز وارد این بازار شدند تا از نوسانات ایجاد شده در این بازار سود کسب کنند. گسترش این بازار تا جایی ادامه یافت که کارگزاران بازار فارکس وارد عرصه شدند.

بازار فارکس چگونه کار می‌کند؟

گفتیم که بازار فارکس مانند یک صرافی جهانی عمل می‌کند که در آن افراد، شرکت‌ها و بانک‌ها ارزهای مختلف را با یکدیگر مبادله می‌کنند. اما برخلاف صرافی‌های سنتی که در یک مکان مشخص فعالیت می‌کنند، فارکس یک بازار غیرمتمرکز و دیجیتال است که معاملات آن به‌صورت آنلاین و بدون نیاز به حضور فیزیکی انجام می‌شود.

نکته اصلی در معاملات بازار فارکس این است که شما تحت قرارداد مابه‌تفاوت یا به اصطلاح CFD معاملات خود را انجام می‌دهید؛ یعنی به عنوان معامله‌گر می‌توانید بدون مالکیت روی دارایی‌ها صرفا از تغییرات قیمتی آن‌ها در دو جهت صعود و نزول قیمت کسب سود کنید. به مثال اگر تحلیل می‌کنید قیمت طلا در ادامه روند کاهشی خواهد بود، معامله فروش (Sell) باز می‌کنید؛ حال اگر قیمت همچنان به ریزش خود ادامه داد از این تغییرات سود می‌کنید و اگر نه قیمت بعد از معامله فروش شما شروع به رشد کرد، به همان نسبت ضرر می‌کنید.

فرایند انجام یک معامله در فارکس چگونه است؟

اگر به عنوان شخصی که در حال حاضر چیزی درباره روند معامله در فارکس نمی‌دانید، به صورت کلی فرایند معامله در فارکس به شرح زیر انجام می‌شود:

1. یک جفت‌ارز انتخاب می‌کنید، مثلاً EUR/USD
2. با تحلیل بازار، تصمیم می‌گیرید که قیمت صعودی یا نزولی خواهد بود
3. در صورتی که قیمت را صعودی پیش‌بینی کنید، لازم است معامله خرید (Buy) و اگر قیمت را نزولی پیش‌بینی ‌کنید، معامله فروش (Sell) باز کنید.
4. معامله شما اجرا می‌شود و بسته به نوسانات بازار، سود یا ضرر خواهید کرد
5. هر زمان که بخواهید، معامله را می‌بندید و سود یا زیان خود را ملاحظه می‌شود

چه چیزی در فارکس معامله می‌شود؟

بازار فارکس فقط محدود به جفت‌ارزها نیست و به مرور زمان امکان معامله طیف وسیعی از دارایی‌های مالی در آن وجود دارد. در ادامه با تمام دارایی‌های قابل معامله در فارکس آشنا می‌شوید:

جفت‌ ارزها

جفت ارزها که بیشترین حجم معاملات را در فارکس دارند خودشان به چند دسته تقسیم می‌شوند: 

• جفت‌ارزهای اصلی مانند EUR/USD، GBP/USD و USD/JPY که بیشترین نقدینگی را دارند.
• جفت‌ارزهای فرعی مانند EUR/GBP و AUD/NZD که بدون ارتباط مستقیم با دلار آمریکا معامله می‌شوند.
• جفت‌ارزهای ناشناس مانند USD/SGD و USD/TRY که مربوط به اقتصادهای نوظهور هستند و نوسانات بالاتری دارند.

کامودیتی‌ها (کالاهای اساسی)

تقریبا تمام کالاهای تجاری بین‌المللی دنیا در فارکس نیز برای معامله در دسترس هستند و به سه دسته مهم زیر تقسیم ‌ می‌شوند:

• فلزات گران‌بها مانند طلا، نقره و پلاتین که به عنوان دارایی‌های امن در برابر تورم استفاده می‌شوند.
• انرژی‌هایی مانند نفت و گاز که قیمت آن‌ها تحت تأثیر عرضه و تقاضای جهانی قرار دارد.
• محصولات کشاورزی استراتژیک مانند گندم، ذرت و قهوه نیز جزء دارایی‌های قابل معامله فارکس هستند.

شاخص‌های بورس: شاخص‌هایی مانند S&P 500، داوجونز و نزدک که نشان‌دهنده عملکرد بازارهای سهام و اقتصادهای بزرگ هستند.

سهام شرکت‌های بین‌المللی: سهام شرکت‌هایی مانند اپل، گوگل، مایکروسافت و آمازون که در فارکس از طریق قراردادهای مابه‌التفاوت (CFD) معامله می‌شوند.

رمز ارزها: در سالیان اخیر بروکرهای فارکس امکان معامله بیت‌کوین، اتریوم و سایر رمزارزها را نیز در این بازار فراهم کردند.

نوع دارایی‌هایی که می‌توان در فارکس معامله کرد به بروکر انتخابی بستگی دارد. و هر بروکر فارکس شرایط متفاوتی برای ارائه نمادهای معاملاتی دارد.

بازیگران اصلی بازار فارکس

بازیگران فارکس شامل دو گروه بازیگران خرد و بازیگران کلان می‌شوند. منظور از بازیگران خرد معامله‌گرانی است که با حجم معاملاتی کمی وارد معامله می‌شوند. برای مثال، فردی که با ۲۰ هزار دلار وارد معامله می‌شود، یک بازیگر خرد است. در مقابل این افراد، بازیگران کلان قرار دارند که با حجم معاملاتی بالا معامله می‌کنند. به طور کلی می‌توان بازیگران کلان فارکس را به موارد زیر تقسیم کرد:

1. بانک‌‌ها و نهادهای مالی: بانک‌‌ها، صرافی‌‌ها و نهادهای مالی بزرگ به عنوان اصلی‌‌ترین شرکت‌‌های فعال در بازار فارکس، در تبادل ارزهای مختلف به عنوان خریدار و فروشنده حضور دارند. بانک‌‌ها همچنین نقش مهمی در تأمین نیازهای مالی شرکت‌‌ها و سرمایه‌‌گذاران ایفا می‌‌کنند.
2. ارائه‌دهندگان نقدینگی الکترونیکی (ELP): شرکت‌های تخصصی هستند که با استفاده از فناوری‌های پیشرفته و الگوریتم‌های معاملاتی، برای تامین نقدینگی فعالان بازار، به بازیگران اصلی بازار تبدیل شده‌اند. آن‌ها به عنوان واسطه بین خریداران و فروشندگان در بازار ارز عمل می‌کنند و دائماً قیمت‌های پیشنهادی و درخواستی را برای جفت ارزهای مختلف اعلام می‌کنند.
3. سرمایه‌‌گذاران حرفه‌‌ای: افرادی که سرمایه زیادی دارند و به‌ عنوان سرمایه‌‌گذاران حرفه‌‌ای در بازار فارکس فعالیت می‌‌کنند، معمولاً از روش‌‌های سرمایه‌‌گذاری پایدار و با درآمد بالا استفاده می‌‌کنند. این افراد ممکن است معاملات خود را به وسیله مشاوران مالی یا شرکت‌‌های معاملاتی انجام دهند.
4.  معامله‌‌گران حرفه‌‌ای: افرادی که به عنوان معامله‌‌گر حرفه‌‌ای در بازار فارکس فعالیت می‌‌کنند، بر اساس تحلیل فنی و اخبار اقتصادی، به خرید و فروش ارزها می‌‌پردازند. این افراد معمولا یا در شرکت‌‌های معتبر معاملاتی یا به صورت شخصی فعالیت می‌‌کنند.
5. سرمایه‌‌گذاران حقیقی: افرادی که به‌ عنوان سرمایه‌‌گذار حقیقی در بازار فارکس فعالیت می‌‌کنند، معمولاً با استفاده از بروکرهای معتبر و مشاوران مالی، به خرید و فروش ارزها می‌‌پردازند. این افراد ممکن است به‌صورت پایداری در بازار فعالیت کنند یا به‌ صورت تجربی و با ریسک بیشتر تلاش کنند تا سود بیشتری کسب کنند.

قیمت‌ها در بازار فارکس، چطور تعیین می‌شوند؟

قیمت‌ها در بازار فارکس به‌صورت پویا و لحظه‌ای بر اساس تعامل عرضه و تقاضا تعیین می‌شوند. عوامل کلیدی تأثیرگذار بر نرخ ارز شامل موارد زیر است:

• عرضه و تقاضا: الاکلنگ عرضه و تقاضا به عنوان عامل اصلی تغییرات قیمت در بازار فارکس محسوب می‌شود.
• نرخ بهره و سیاست‌های پولی: بانک‌های مرکزی با تغییر نرخ بهره و سیاست‌های مالی، ارزش ارزها را کنترل می‌کنند.
• شاخص‌های اقتصادی: رشد اقتصادی، تورم و نرخ بیکاری بر جذابیت یک ارز تأثیر می‌گذارند.
• ثبات سیاسی و ژئوپلیتیک: بی‌ثباتی سیاسی و تنش‌های بین‌المللی باعث نوسانات شدید قیمت ارزها می‌شود.
• مداخلات بانک‌های مرکزی: خرید یا فروش مستقیم ارز توسط بانک‌های مرکزی می‌تواند قیمت‌ها را تغییر دهد.
• نقدینگی و بازیگران بزرگ: مؤسسات مالی و سرمایه‌گذاران کلان، با حجم بالای معاملات خود، بر روند بازار تأثیر می‌گذارند.
• روان‌شناسی بازار: انتظارات معامله‌گران، اخبار لحظه‌ای و تصمیمات احساسی بر نوسانات کوتاه‌مدت قیمت‌ها مؤثرند.

درک این عوامل به معامله‌گران کمک می‌کند تا تصمیمات آگاهانه‌تری در بازار فارکس بگیرند.

افراد چطور در فارکس کسب درآمد می‌کنند؟

برای کسب درآمد در فارکس دو روش مستقیم و کلاسیک وجود دارد و شما به عنوان فردی که در حال آشنایی با بازار فارکس هستید، لازم است با آن‌ها آشنا باشید. در ادامه نحوه کسب درآمد در فارکس را برای شما شرح می‌دهیم:

1. ترید یا معامله در فارکس

ترید در فارکس، رایج‌ترین روش کسب درآمد در این بازار است. در این روش، معامله‌گران با استفاده از تحلیل‌های بنیادی و تکنیکال، روند قیمت ارزها را پیش‌بینی می‌کنند و بر اساس آن‌ها معاملات خرید یا فروش انجام می‌دهند. معاملات در بازار فارکس از نوع معاملات CFD (Contract For Difference) هستند؛ بدین معنا که معاملات بر اساس ارزش ارزها یا کالاها صورت می‌گیرد و هیچ مبادله فیزیکی کالا یا ارز وجود ندارد.

در این سبک از معاملات، تریدر مالک دارایی در بازار نمی‌شود و تنها با تحلیل‌های خودش می‌تواند جهت بازار را در صعود یا نزول پیش‌بینی کند و ازای صحیح بودن پیش‌بینی خودش از مابه‌التفاوت قیمتی که به بازار ورود کرده و قیمت لحظه‌ای، کسب سود می‌کند و البته در صورت پیش‌بینی اشتباه نیز ضرر آن را باید پرداخت کند. پیشنهاد می‌کنیم این مقاله را از دست ندهید: چگونه در فارکس ترید کنیم

2. مشارکت و سرمایه‌گذاری در تیم‌های تخصصی معامله‌گری

به این خاطر که مسیر تبدیل شدن به یک تریدر فارکس مانند هر حرفه دیگری در دنیا نیازمند آموزش، یادگیری و کسب تجربه است و افراد در صورت طی نکردن اصولی این فرآیند، ریسک‌های زیادی را با فعالیت در بازار فارکس متحمل می‌شوند؛ عده‌ دیگری از علاقه‌مندان به این بازار چون می‌خواهند از بازدهی دلاری فارکس بهره‌مند شوند، با مشارکت در قالب سرمایه‌گذاری روی حساب افراد یا تیم‌هایی که سابقه و مهارت بالایی در معاملات فارکس دارند، در بخشی از سود آن‌ها سهیم می‌شوند که ناگفته نماند این شیوه هم دردسرهای خودش را دارد و نیاز است تا از مهارت و بازدهی آن افراد یا تیم‌ها و همچنین شرایط مشارکت خودتان مطمئن باشید تا خطرات کلاه‌برداری و دزدی در این شیوه کسب درآمد فارکس را کنترل کنید.

چطور می‌شود در فارکس فعالیت کرد؟

حتما تا الان این سوال برای‌تان پیش آمده است که روش ورود به بازار Forex چیست و برای عضویت یا ثبت نام در بورس جهانی فارکس باید چه کاری انجام داد؟ مشابه معامله در بازار بورس، برای این که به خرید و فروش سهام در بازار فارکس بپردازید، نیاز به ثبت نام در یک کارگزاری معتبر فارکس دارید که شاید با اسم بروکر (Broker) نیز آن را بشناسید. اما بروکر چیست؟ بروکرها همانند یک واسطه بین خریدار و فروشنده در بازار عمل می‌کنند و خود آن‌ها تحت نظر نهادهای نظارتی (یا همان رگولاتورها) هستند تا از ایجاد تخلفات و بروز مشکلات در بازار جلوگیری شود. فعالیت و معامله در بازار فارکس، در بستر یک بروکر انجام می‌شود.

به طور کلی، برای ورود به فارکس و شروع فعالیت در آن، باید گام‌های زیر را طی کنید:

• آموزش و یادگیری فارکس: اولین گام برای ورود به بازارهای مالی، آموزش و یادگیری مباحث آن است. بازار فارکس هم یکی از تخصصی‌ترین حوزه‌ها به شمار می‌رود و ورود به آن، بدون آموزش مفاهیم مهم، می‌تواند سرمایه شما را تهدید کند. برای آموزش رایگان صفر تا صد فارکس، اینجا کلیک کنید.
• انتخاب بروکر: همانطور که گفتیم، بروکر یک شرکت معاملاتی است که امکان دسترسی شما را به بازار فارکس فراهم می‌کند. هزینه معاملاتی، پلتفرم معاملاتی، اعتبار بروکر و نحوه واریز و برداشت، از جمله مواردی است که باید در انتخاب بروکر مدنظر قرار دهید. البته راهنمای کامل انتخاب بروکر معتبر فارکس را می‌توانید در مقاله «بهترین بروکر فارکس برای ایرانیان» بررسی کنید.
• افتتاح حساب معاملاتی: برای ثبت نام و ایجاد حساب معاملاتی، شما باید اطلاعاتی مانند نام و نام خانوادگی، شماره همراه، آدرس محل زندگی و ایمیل را وارد کنید. همچنین برای اثبات اطلاعات وارده شده، باید مدارکی مانند عکس اسکن شناسنامه، کارت ملی و تصویر قبوض را به بروکر مورد نظر ارائه دهید.
• انتخاب نوع حساب: بروکرها برای پاسخ‌گویی به نیازهای کاربران‌شان، حساب‌های مختلفی را ارائه می‌دهند. داشتن آشنایی از ویژگی‌های هر نوع از حساب‌ها، به شما در انتخاب حساب متناسب با نیازهای‌تان، کمک خواهد کرد.
• نصب پلتفرم معاملاتی: پس از انتخاب و ایجاد حساب، شما برای شروع معاملات خود نیاز به نصب پلتفرم معاملاتی که توسط بروکر انتخابی‌تان پشتیبانی می‌شود، دارید.
• سرمایه گذاری و معامله: پس از گذراندن مراحل قبل شما آماده هستید که اولین معاملات خود را انجام دهید. توجه داشته باشید که مدیریت ریسک را در معاملات خود فراموش نکنید.
• تمرین و آزمایش: برای تبدیل شدن به یک معامله‌گر حرفه‌ای، هیچ چیز بیشتر از تمرین و آزمایش به کمک شما نخواهد آمد. بسیاری از بروکرها حساب دمو را برای کسب تجربه و آزمایش استراتژی‌های معاملاتی به کاربران خود ارائه می‌دهند.

ساعات کار بازار فارکس

یکی از مهم‌ترین اطلاعاتی که هر معامله‌گر پیش از ورود به بازار فارکس باید داشته باشد، آشنایی با ساعات کاری این بازار است. هر چه دانش شما نسبت به بهترین ساعات معاملاتی در فارکس بیشتر باشد، می‌توانید معاملات موفق‌تری را تجربه کنید.

بازار فارکس ۵ روز در هفته از دوشنبه تا جمعه به صورت ۲۴ ساعته فعال است و فقط از عصر جمعه تا عصر یکشنبه بسته می‌شود؛ اما در این میان ساعاتی وجود دارند که نسبت به ساعت‌های دیگر اهمیت بیشتری دارند و دلیل آن، باز بودن بازارهای بزرگ با حجم نقدینگی بالا می‌باشد.

پیشنهاد می‌شود برای آشنایی بیشتر با بهترین زمان‌های معامله در فارکس، مقاله ساعت فارکس در دلتا کالج را مطالعه کنید.

ویژگی‌های بازار فارکس چیست؟

بازار فارکس ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارد که این بازار را برای معامله‌گران خرد و کلان به یکی از جذاب‌ترین بازارهای مالی دنیا تبدیل کرده است. در ادامه به برخی از برجسته‌ترین این ویژگی‌ها اشاره می‌کنیم:

• فارکس به واسطه داشتن بیشترین حجم معاملات در جهان، به نقدشونده‌ترین بازار مالی نیز تبدیل شده است؛ یعنی هر کسی که مایل به خرید یا فروش دارایی خود باشد، می‌تواند این کار را در عرض چند ثانیه با یک کلیک و با حداقل کاهش ارزش، انجام دهد.
• بازار فارکس 5 روز در هفته، به صورت 24 ساعته در مناطق زمانی مختلف در سراسر دنیا فعال است و معامله‌گران در سراسر دنیا می‌توانند به معامله در آن بپردازند.
• بازار فارکس هیچ مکان فیزیکی ندارد؛ بدین معنا که هیچ ساختمانی در هیچ نقطه‌ای از دنیا وجود ندارد که مکانی را به عنوان “بازار فارکس” تعیین کرده باشد.
• قیمت‌‌های فارکس به‌ راحتی توسط افراد و سازمان‌‌های مختلف در جهان بی‌درنگ اعلام می‌‌شوند. همچنین از آن جایی که در سراسر دنیا واسطه‌‌های زیادی در این بازارهای ارزی معامله می‌‌کنند، هزینه‌‌های مبادلاتی برای چنین معاملاتی بسیار پایین است.
• کارمزد کم یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های بازار فارکس است. این ویژگی باعث می‌شود که هزینه معاملاتی شما بسیار کاهش پیدا کند.
• معامله‌گران در بازار فارکس به حجم ثابتی برای شروع معاملات نیاز ندارند. این ویژگی به افراد این امکان را می‌دهد که با حساب‌های کوچک‌تر نیز بتوانند وارد بازار فارکس شوند و معامله کنند.

عوامل تاثیرگذار بر بازار فارکس چیست؟

بازار فارکس عمدتا تحت تاثیر اخبار کلان اقتصادی می‌باشد. این اخبار علاوه بر بازار، بر تصمیمات معامله‌گران و درنهایت روی ارزش ارزهای مورد معامله نیز تاثیر می‌گذارند. معامله‌گران ارز بر اساس شاخص‌های اقتصاد جهانی، حرکت بازار را پیش‌بینی می‌کنند و بر اساس آن، استراتژی‌های معاملاتی خود را طرح‌ریزی می‌کنند و به انجام معاملات می‌پردازند.

در کنار اخبار اقتصادی مهم مانند نرخ تورم، اخبار سیاسی نیز اهمیت به‌سزایی برای معامله‌گران فارکس دارد؛ مخصوصا زمانی که این اخبار منجر به رخداد نتایج غیر منتظره می‌شوند. پس از اخبار اقتصادی و سیاسی جهان، اخبار مربوط به بازارهای سرمایه، سهام و تجارت بین‌المللی نیز در فارکس نقش مهمی را ایفا می‌کنند. با استفاده از اخبار مهمی که دربردارنده اطلاعاتی نظیر اعلام رقم شاخص‌های اقتصادی است، شما بهتر خواهید توانست معاملات خود را مدیریت کنید. 

به عنوان مثال در صورتی که مایل به معامله بر روی جفت ارز EUR/USD هستید، با نگاهی به تقویم اخبار اقتصادی و رویدادهای منطقه یورو یا ایالات متحده آمریکا و آنالیز و تحلیل بنیادی این رویدادها قادر خواهید بود روند آتی این جفت ارز را پیش‌بینی کنید و بر اساس آن، معامله خرید یا فروش انجام دهید.

👈 در دلتا کالج، تقویم اقتصادی فارکس را به صورت لحظه‌ای و روزانه و به زبان فارسی دنبال کنید.

مقایسه فارکس و بازار ارزهای دیجیتال (کریپتو)

احتمالا در بحبوحه آشنایی با بازار فارکس، اسم بازار کریپتو کارنسی (ارز دیجیتال) را نیز شنیده باشید و مشتاق باشید درباره آن نیز اطلاعات بیشتری کسب کنید و از مزایا و معایب آن در مقایسه با فارکس آگاه شوید. این جا به طور مختصری به مقایسه این دو بازار می پردازیم:

• نوع معاملات: معاملات بازار فارکس از نوع CFD هستند، اما معاملات بازار ارز دیجیتال از هر دو نوع CFD و STP می‌باشند.
• دارایی‌های مورد معامله: درحالی‌که معاملات ارزها در بازار فارکس فقط به صورت جفتی انجام می‌شود، در بازار کریپتو این‌طور نیست و ارزها به تنهایی مورد معامله قرار می‌گیرند. جدا از این، ارزهای مورد مبادله در بازار فارکس ارزهای واقعی و رایج کشورها هستند، اما ارزهایی که در بازار کریپتو مورد مبادله قرار می‌گیرند، متعلق به دولت یا کشور خاصی نیستند و حتی وجود فیزیکی ندارند.
• شفافیت مبادلات: در بازار کریپتو تمام تبادل‌هایی که یک کیف پول انجام داده است، برای تمام کسانی که در این بازار فعال هستند، قابل مشاهده است (بر اساس مشخصات کیف پول، نه مشخصات فردی)؛ اما در بازار فارکس چنین نیست و مبادلات انجام شده فقط توسط بروکرها قابل رویت است. از این منظر می‌توان گفت بازار کریپتو نسبت به فارکس شفاف‌تر است.
• پشتوانه: بازار فارکس بر خلاف بازار ارز دیجیتال، بازاری دارای پشتوانه قوی و معتبر است و باثبات‌تر می‌باشد.

اگر برای معامله و سرمایه‌گذاری مردد هستید که فارکس بهتر است یا ارز دیجیتال و می‌خواهید بیشتر با مزایا و معایب این دو بازار مالی آشنا شوید، به شما پیشنهاد می‌کنیم حتما مقاله “فارکس یا ارز دیجیتال” را مطالعه کنید.

مقایسه بازار فارکس و بورس تهران

شاید برای شما هم به عنوان یک تازه وارد به بازارهای مالی بین‌المللی، مهم باشد که بدانید تفاوت‌ها و شباهت‌های بازار فارکس با بورس تهران چیست؟ در اینجا به بعضی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:

• نوع معاملات: معاملات بازار فارکس از نوع CFD هستند؛ یعنی کالای فیزیکی مبادله نمی‌شود، فقط نرخ برابری ارزها مبادله می‌شود. معاملات بازار بورس از نوع STP هستند؛ شما سهام یک شرکت واقعی را مبادله می‌کنید و یک دارایی واقعی رد و بدل می‌شود.
• دارایی‌های مورد معامله: بورس تهران تنها شامل سهام شرکت‌های ایرانی می‌باشد، اما در فارکس طیف وسیعی از دارایی‌ها شامل ارزهای کشورها، سهام بین‌المللی، نمادهای انرژی، فلزات و… معامله می‌شود.
• عوامل تاثیرگذار بر بازار: نوسانات بازار بورس مستقیما به اقتصاد کشور ایران وابسته است که یک اقتصاد معیوب و ضعیف به شمار می‌آید؛ اما عوامل تاثیرگذار بر نوسانات بازار فارکس محدود به یک یا دو کشور نیست، بلکه اقتصاد مجموعه‌ای از کشورهای مختلف در این نوسانات نقش دارند.
• ساعت فعالیت: بازار بورس تهران در ساعات محدود و مشخصی فعالیت می‌کند، اما بازار فارکس به صورت 24 ساعته فعال می‌باشد.

مزایا و معایب فارکس چیست؟

در بخش‌های قبلی بازار فارکس را با سایر بازارهای مالی مقایسه کردیم، در این بخش دقیق‌تر بررسی می‌کنیم که تفاوت بین سایر بازارهای مالی و فارکس چیست؟ چه مزایایی سبب می‌شود تا کاربران به معامله در فارکس ترغیب شوند و بالعکس، چه معایبی آنان را از معامله در فارکس باز می‌دارد؟

از مزیت‌های بازار فارکس نسبت به سایر بازارها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• حجم بالای میزان نقدینگی در بازار فارکس
• در بازار فارکس بر خلاف سایر بازارها صف خرید و فروش وجود ندارد.
• معاملات فارکس 5 روز در هفته به صورت ۲۴ ساعته و بدون وقفه در سراسر جهان انجام می‌شود.
• در بازار فارکس شما می‌توانید طیف گسترده‌ای از دارایی‌ها را معامله کنید؛ از جمله ارزها، سهام، نمادهای نفتی و… .
• شما برای شارژ و برداشت از حساب‌تان نیازی به پرداخت هزینه اضافه ندارید.
• به دلیل محبوبیت بالای این بازار و جمعیت عظیم کاربران و همچنین به واسطه دسترسی گسترده به اینترنت و بسترهای معاملاتی قدرت‌مندی مانند متاتریدر 4، این بازار مورد توجه بسیاری از معامله‌‌گران خرد قرار گرفته است. 
• معاملات فارکس معمولاً از قوانین مشابه معاملات عادی پیروی می‌کند و به سرمایه اولیه بسیار کم‌تری نیاز دارد. بنابراین شروع معامله در فارکس آسان‌تر از سهام است.
• هیچ صرافی متمرکزی وجود ندارد که بر عملیات تجارت ارز در فارکس تسلط داشته باشد و پتانسیل دست‌کاری در بازار کم‌تر است.

باید در نظر داشت که در کنار این مزایا، بازار فارکس معایبی نیز دارد:

• اگر چه کنترل نشدن بازار توسط نهادهای مشخص مزیت‌هایی به همراه دارد، اما خطراتی نیز ایجاد می‌کند؛ زیرا هیچ نظارت قابل‌توجهی وجود ندارد که بتواند معاملات بدون ریسک را تضمین کند.
• از آن جایی که هیچ محدودیت مشخصی برای اهرم‌ها در بازار فارکس وجود ندارد، سرمایه‌گذاران در صورت حرکت در جهت اشتباه، مقدار زیادی پول را از دست خواهند داد.

آیا فارکس در ایران قانونی است؟

بر اساس گزارش بانک تسویه بین‌المللی، نتایج جهانی اولیه از بررسی سه ساله بانک مرکزی در سال 2022، از فعالیت بازارهای مشتقه ارز و فرابورس، نشان می‌دهد که معاملات در بازار فارکس در آوریل 2022 به طور متوسط 7.5 تریلیون دلار در روز بوده است.
این رقم از 6.6 تریلیون دلار آمریکا که در سال 2019 بوده است، افزایش یافته است. این امر خود به تنهایی می‌تواند حاکی از میزان اهمیت، اعتبار و پتانسیل بالای درآمدزایی این بازار باشد.

در بیشتر کشورهای دنیا، فعالیت در بازار مالی فارکس قانونی تلقی می‌شود و نهادهای مختلفی نیز با وضع کردن قوانین، بر انجام معاملات در این بازار نظارت دارند. اما در تاریخ 16 فروردین 1390، فارکس به‌طور رسمی در ایران غیرقانونی اعلام شده است.

طبق اعلامیه سازمان بورس تهران، اصلی‌ترین دلیل غیرقانونی بودن فارکس خروج ارز و سرمایه از کشور اعلام شده است؛ چرا که برای انجام معامله در فارکس، معامله‌گر ایرانی باید ریال خود را به دلار تبدیل کند و این امر خروج ارز از کشور تلقی می‌شود. 

البته که باید در نظر داشت در صورتی که یک معامله‌گر حرفه‌ی به معامله بپردازد، می‌تواند با کسب سود در بازار سبب ارزآوری و برگشت پول به کشور شود.

علاوه‌بر غیرقانونی بودن، فارکس در ایران از نظر فقهای دینی نامشروع نیز اعلام شده است؛ چرا که سود بدست آمده از معاملات، حکم ربا دارد.

جمع‌بندی

بازار فارکس با گردش مالی بالا، ساختار غیرمتمرکز و امکان معامله دارایی‌های متنوع، به یکی از محبوب‌ترین بازارهای مالی در جهان تبدیل شده است. نقدینگی بالا و دسترسی ۲۴ ساعته از ویژگی‌های منحصربه‌فرد آن است که به معامله‌گران این امکان را می‌دهد که در هر زمان و از هر نقطه‌ای در دنیا، وارد معاملات شوند.

بااین‌حال، موفقیت در فارکس نیازمند مهارت، تحلیل و مدیریت سرمایه دقیق است. بسیاری از افراد به دلیل نداشتن استراتژی مشخص و استفاده نادرست از ابزارهای مالی، متحمل ضررهای سنگین می‌شوند. ریسک‌های این بازار، به همان اندازه که فرصت‌های سودآوری دارد، قابل‌توجه هستند.

از منظر قانونی، فارکس در ایران محدودیت‌هایی دارد، اما معامله‌گران ایرانی همچنان از طریق بروکرهای خارجی در این بازار فعالیت می‌کنند. این امر نیازمند آگاهی نسبت به انتخاب بروکرهای معتبر و رعایت استانداردهای امنیتی است.

در نهایت بازار فارکس یک مسیر سریع برای ثروتمند شدن نیست اما فضای جذاب و پرپتانسیلی برای علاقه‌مندان به معامله‌گری محسوب می‌شود زیرا که شروطی چون علاقه، استمرار و روانشناسی در این مسیر دلایل موفقیت افراد است و مثل هر حرفه دیگری یک برای رسیدن به یک درآمد خوب باید یک فرایند آموزشی استاندارد را طی کنید.

سوالات متداول