اگر نام بازار فارکس به گوش شما خورده باشد قطعا در قدم اول میخواهید بدانید فارکس چیست؟
احتمالا شما نیز مانند بسیاری از کسانی که به تازگی با فارکس آشنا شده اند، ممکن است تصور کنید که فارکس یک اپلیکیشن یا نرم افزار است، یا حتی شنیده اید که برخی از آن با عنوان بورس فارکس یاد می کنند. اما لازم است بدانید که هیچ کدام از این عبارات و عناوین صحیح نیستند.
در این مقاله از دلتا کالج می خواهیم شما را با مفهوم درست بازار فارکس و اینکه فارکس چیست به زبان ساده آشنا کنیم.
همه چیز در مورد فارکس
ابتدا توصیه میکنیم برای اینکه یک دید کلی نسبت به فارکس بدست آورید، ویدیوی یک دقیقه ای زیر را مشاهده کنید.
در صورت تمایل میتوانید پادکست فارکس چیست را نیز گوش کنید.
همیشه در طول دوره های مختلف تاریخ، افراد برای به دست آوردن پول و حفظ ارزش آن به دنبال راهکارهای متفاوتی رفتهاند و گاهی از میان همین گزینه های مختلف، ابداعاتی شکل گرفته است که جامعه و اقتصاد را چندین قدم به سمت پیشرفت رهنمون ساخته است. بیایید با یک مثال ساده شروع کنیم؛
فرض کنید قصد خرید یک کتاب را دارید. در کشور خودتان بهای آن را با پول رایج در کشور خود پرداخت می کنید، اما اگر در یک کشور دیگر باشید چطور؟ برای تغییر ارزش و تبدیل ارز چه باید کرد؟
این دقیقا همان پرسشی بود که سالها پیش افراد به دنبال پاسخی قانع کننده برای آن بودهاند تا در نهایت منجر به شکلگیری اولین صرافی ها شد. در همین راستا تفاوت نرخ ارز در کشورهای مختلف توجه افراد را به خود جلب کرد. رفته رفته جوامع متوجه شدند که قادر هستند از این تفاوت نرخ ارز، سود کسب کنند و این سنگ بنای اولیه تشکیل بازاری بین المللی شد که بعدها فارکس یا همان بازار تبادل ارزهای خارجی نام گرفت.
Forex : Foreign Exchange Market
امروزه شما در این بازار قادر هستید از خرید و فروش ارزش ارزهای سایر کشورها سود کسب کنید. از سوی دیگر با گسترش روز افزون این بازار و افزایش تعداد بازیگران آن، ارائه خدمات متنوع دیگری همچون خرید و فروش ارزهای دیجیتال و یا معامله بر روی شاخص های سهام بسیار مطرحی چون داوجونز و نزدک نیز میسر شده است که همین امر آن را به بازاری جذاب برای کاربران و معاملهگران تبدیل کرده است.
درک تاریخچه معاملات فارکس و رویدادهای کلیدی که بازار را شکل داده اند از این نظر برای معامله گران فارکس مهم است که رویدادهای مشابه ممکن است دوباره در شکل های دیگر رخ دهند. تاریخ تمایل به تکرار دارد.
اگر به دنبال یافتن اطلاعات بیشتر در زمینه تاریخچه و دلایل شکل گیری این بازار هستید خواندن این مقاله به شما کمک خواهد کرد دید بهتر و جامع تری از فارکس پیدا کنید.
تاریخچه پیدایش بازار فارکس
بازار ارز در اوایل دهه 1900 توسط استاندارد طلا حمایت می شد. کشورها با یکدیگر تجارت می کردند زیرا می توانستند ارزهای دریافتی خود را به طلا تبدیل کنند. با این حال، استاندارد طلا نتوانست در طول جنگ های جهانی پابرجا بماند.
در طول جنگ جهانی دوم، سیستم برتون وودز معرفی شد. این سیستم جانشینی برای استاندارد شکست خورده (طلا) بود. نقش دلار آمریكا در سیستم برتون وودز بسیار برجسته بود، زیرا این پول به ارز ذخیره جهانی تبدیل شد. در واقع ، تمام ارزهای خارجی به دلار آمریكا وابسته بودند كه ارزش آن با قیمت طلا مرتبط بود.
این توافق نامه دارای ویژگیهای کلیدی مانند استفاده از سیستم نرخ ارز ثابت بین کشورها و ایجاد آژانسهای بینالمللی برای نظارت بر فعالیتهای اقتصادی بود و این اولین جرقههای تشکیل بازار فارکس در زمان معاصر بود.
اما این سیستم نیز دوامی نداشت و در سال 1973، استاندارد طلا توسط ریچارد نیکسون (رئیس جمهور وقت آمریکا) به طور کامل لغو شد و دلار آمریکا دیگر توسط ذخایر طلا پشتیبانی نمیشد و ارز خارجی به سیستم شناور آزاد تبدیل شد. ارزها آزاد بودند که به هر ارزی که انتخاب می کردند بچسبند یا بدون پیوند باقی بمانند و به عرضه و تقاضا اجازه دهند که ارزش آن را تعیین کند.
در اواخر دهه 1990 و با تولد اینترنت، بازارهای ارز پیچیدهتر و سریعتر از همیشه رشد کردند، زیرا پول – و نحوه مشاهده و استفاده مردم از آن – در حال تغییر بود و اولین پلتفرم های خرده فروشی فارکس نیز پدیدار شدند. شخصی که در خانه نشسته بود می توانست تنها با یک کلیک قیمت دقیقی را بیابد که تا چند سال قبل به ارتشی از تاجران، دلالان و تلفن نیاز داشت.
در این برهه از زمان، برای فارکس همه چیز تغییر کرد. ارزهایی که قبلاً در نظام های سیاسی توتالیتر بسته شده بودند، قابل معامله بودند. بازارهای نوظهور، مانند بازارهای آسیای جنوب شرقی، شکوفا شدند و سفته بازی سرمایه و ارز را به خود جذب کردند.
دلیل پیدایش بازار مالی فارکس چیست؟

با پیشرفت تکنولوژی بازارهای ارز پیچیدهتر و سریعتر از هر زمان دیگر رشد کردند، زیرا پول و نحوه نگرش و استفاده مردم از آن در حال تغییر بود. با تقویت ارزهایی که تا پیش از این زیر پرچم سیستمهای سیاسی وابسته به حکومت، ساکن باقی مانده بودند و شکلگیری بازارهای نوظهور در جنوب شرقی آسیا که پتانسیل جذب سرمایهها و ارزهای جدید را داشتند، لزوم شکلگیری بازار ارزی چند منظوره بیش از پیش احساس میشد.
بازار فارکس در ابتدا برای تبادلات ارزی بین بانکی شکل گرفت. و بانک های مرکزی کشورهای مختلف با یکدیگر تبادل پول انجام می دادند. اما دلیل انجام این کار چه بود؟
از آنجایی که در یک کشور منابع ارزی متفاوتی وجود دارد برای معامله کردن و صادرات و واردات با هر کشور نیاز به استفاده از ارزهای گوناگون بود (به عنوان مثال برای معامله با چین از یوآن و برای معامله با انگلیس از پوند استفاده میشود).هر زمان که بالانس این ارزها نسبت به نوع صادرات و واردات تغییر پیدا میکرد، کشورهای مختلف ملزم به تبدیل ارز بودند و برای این تبدیل ارز از بازار تبادلات بانکی بهره میبردند.
رفته رفته این روند گسترش یافت و شرکت هایی چون نهادهای سرمایهگذاری و موسسات بیمه گذار نیز وارد این بازار شدند تا از نوسانات ایجاد شده در این بازار سود کسب کنند. گسترش این بازار تا جایی ادامه یافت که کارگزاران بازار فارکس وارد عرصه شدند. با بررسیها و برآورد ظرفیتهای این بازار توسط کارگزار فارکس مشخص شد که این نوع بازار قابلیت ورود مشتریان خرد را نیز دارد و آنها نیز میتوانند از نوسانات این بازار سود ببرند.
شیوه عملکرد اولیه بازار فارکس به چه شکل بود؟
در ابتدای شکلگیری بازار فارکس، تنها ارزش ارزها در مقابل یکدیگر مورد معامله قرار میگرفت اما رفته رفته با شکل گیری رقابت تنگاتنگ میان کارگزاران فارکس، معاملات نیز گستردهتر شد و دارایی های مختلفی از جمله طلا، نفت، سهام و کریپتو … نیز در کنار ارزها در بازار مورد معامله قرار گرفت.
نکتهای دیگر که بازار فارکس را به بازاری جذاب در سطح جهانی تبدیل نموده آن است که: از آنجایی که تبادلات ارزی در بازار فارکس در کنار یکدیگر واقع میشود ( همیشه یک کالا در مقابل کالایی دیگر مورد معامله قرار میگیرد) شما از فروش یک کالا نیز میتوانید بهره ببرید.
برای مثال اگر یورو در مقابل دلار در حال افزایش قیمت است معنای دیگر آن است که دلار در برابر یورو در حال کاهش است و بدین صورت شما می توانید از هر دو شکل معامله (خرید و فروش) سود کسب کنید.
معاملات CFD در فارکس
معاملات در بازار فارکس از نوع معاملات CFD یا Contract For Difference هستند. بدین معنا که معاملات بر اساس ارزش ارزها یا کالاها صورت می گیرد و هیچ مبادله ی فیزیکی کالا یا ارز وجود ندارد. در بازار فارکس شما از تغییر ارزش هر یک از نمادهای معاملاتی به سود خواهید رسید.
بازار OTC فارکس
با توجه به گستردگی بیش از پیش بازار مالی فارکس بی شک نوع فعالیتهای آن نیز در قالب بازاری ساده مانند صرافی و یا بورس قابل انجام نبود. بدین ترتیب بازار فارکس در قالب معاملات OTC (Over The Counter) یا اصطلاحا فرابورس فعالیت میکند.
فرابورس به معنی تجارت از طریق شبکهای از معاملهگران غیرمتمرکز است. ساختار OTC به سرمایهگذاران این امکان را میدهد تا یک بازار بدون مکان مرکزی ایجاد کنند. این نوع از مبادلات نسبت به مبادلات بورسی نظارت کمتری دارند که باعث پدید آمدن فرصت ها و البته خطراتی نیز شده است.
بازیگران اصلی بازار فارکس
بازیگران بازار فارکس شامل افراد و نهادهایی هستند که در این بازار فعالیت میکنند و به عنوان عامل تعیین کننده در تحولات بازار فارکس ایفای نقش میکنند. این بازیگران عبارتند از:
- بانکها و نهادهای مالی: بانکها، صرافیها و نهادهای مالی بزرگ، به عنوان اصلیترین شرکتهای فعال در بازار فارکس، در تبادل ارزهای مختلف به عنوان خریدار و فروشنده حضور دارند. بانکها همچنین نقش مهمی در تأمین نیازهای مالی شرکتها و سرمایهگذاران در بازار فارکس ایفا میکنند.
- ارائه دهندگان نقدینگی الکترونیکی (ELP): شرکت های تخصصی هستند که با استفاده از فناوری های پیشرفته و الگوریتم های معاملاتی، برای تامین نقدینگی برای فعالان بازار، به بازیگران اصلی بازار تبدیل شده اند. آنها به عنوان واسطه بین خریداران و فروشندگان در بازار ارز عمل می کنند و دائماً قیمت های پیشنهادی و درخواستی را برای جفت ارزهای مختلف اعلام می کنند.
- سرمایهگذاران حرفهای: افرادی که سرمایه زیادی دارند و بهعنوان سرمایهگذاران حرفهای در بازار فارکس فعالیت میکنند، معمولاً از روشهای سرمایهگذاری پایدار و با درآمد بالا استفاده میکنند. این افراد ممکن است معاملات خود را به وسیله مشاوران مالی یا شرکتهای معاملاتی انجام دهند.
- معاملهگران حرفهای: افرادی که به عنوان معاملهگر حرفهای در بازار فارکس فعالیت میکنند، بر اساس تحلیل فنی و اخبار اقتصادی، به خرید و فروش ارزها میپردازند. این افراد معمولا یا در شرکتهای معتبر معاملاتی یا به صورت شخصی فعالیت میکنند.
- سرمایهگذاران حقیقی: افرادی که بهعنوان سرمایهگذار حقیقی در بازار فارکس فعالیت میکنند، معمولاً با استفاده از بروکرهای معتبر و مشاوران مالی، به خرید و فروش ارزها میپردازند. این افراد ممکن است بهصورت پایداری در بازار فعالیت کنند و یا بهصورت تجربی و با ریسک بیشتر تلاش کنند تا سود بیشتری کسب کنند.
مزایا و معایب بازار فارکس چیست؟

بازار مالی فارکس بیشترین حجم معاملات را دارد. این بازار با حجم معامله روزانه بالغ بر ۶.۶ میلیارد دلار، ویژگیهای منحصر به فردی دارد که باعث برتری آن نسبت به دیگر بازارهای مالی میشود. اما سوال اینجاست که تفاوت بین فارکس و دیگر بازارهای مالی در چیست؟
از مزیت های بازار فارکس نسبت به سایر بازارها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- حجم بالای میزان نقدینگی در بازار فارکس؛
- نقدشوندگی بالا؛ در بازار فارکس بر خلاف سایر بازارها صف خرید و فروش وجود ندارد.
- ساعات کار بازار جهانی فارکس؛ معاملات فارکس 5 روز در هفته به صورت ۲۴ ساعته و بدون وقفه در سراسر جهان انجام می شود.
- نوع دارایی های معاملاتی در فارکس؛ در بازار فارکس شما می توانید طیف گسترده ای از دارایی ها را معامله کنید، از جمله ارزها، سهام، نمادهای نفتی و … .
- هزینه پایین معاملات؛ شما برای شارژ و برداشت از حسابتان نیازی به پرداخت هزینه اضافه ندارید.
- استفاده از تکنولوژی های بروز؛ به دلیل محبوبیت بالای این بازار و جمعیت عظیم کاربران و همچنین به واسطه دسترسی گسترده به اینترنت و بسترهای معاملاتی قدرتمندی مانند متاتریدر ۴، این بازار مورد توجه بسیاری از معاملهگران خرد قرار گرفته است.
- معاملات فارکس معمولاً از قوانین مشابه معاملات عادی پیروی می کند و به سرمایه اولیه بسیار کمتری نیاز دارد. بنابراین، شروع معامله در فارکس آسان تر از سهام است.
- هیچ صرافی متمرکزی وجود ندارد که بر عملیات تجارت ارز در فارکس تسلط داشته باشد و پتانسیل دستکاری در بازار کمتر است.
باید در نظر داشت که در کنار این مزایا، بازار فارکس معایبی نیز دارد:
- اگرچه کنترل نشدن بازار توسط نهادهای مشخص مزیت هایی به همراه دارد، اما خطراتی نیز ایجاد می کند، زیرا هیچ نظارت قابل توجهی وجود ندارد که بتواند معاملات بدون ریسک را تضمین کند.
- از آنجایی که هیچ محدودیت مشخصی برای اهرم ها در بازار فارکس وجود ندارد، سرمایه گذاران در صورت حرکت در جهت اشتباه، مقدار زیادی پول را از دست خواهند داد.
- برخلاف سهام هایی که میتوانند بازدهی را از طریق سود سهام و اوراق قرضه از طریق پرداخت بهره تامین کنند، معاملات فارکس صرفا بر ارزشگذاری تکیه میکنند، به این معنی که بازده کمتری نسبت به سایر داراییها دارند.
شغل فارکس چیست؟ کسب درآمد از فارکس
اگر شما هم با عبارت شغل فارکس روبرو شده اید، بهتر است بدانید که فارکس در واقع شغل محسوب نمی شود، چرا که معامله گری در آن به معنای سرمایه گذاری بر روی مازاد درآمد می باشد. البته در صورتی که در این بازار حرفه ای شوید می توانید بر روی درآمد آن به عنوان شغل اول خود حساب کنید.
در اصطلاح تخصصی به کسی که در فارکس معامله انجام می دهد، تریدر فارکس (Trader) یا همان معامله گر گفته می شود.
معاملات در فارکس بصورت دو طرفه انجام می شوند؛ یعنی کسب درآمد هم از طریق خرید امکان پذیر است هم از طریق فروش. میزان کسب درآمد فارکس برای هر شخصی متفاوت است و نمی توان عدد یا بازه ی مشخصی را تعیین کرد.
ساعات کار بازار فارکس
یکی از مهمترین اطلاعاتی که هر معامله گر پیش از ورود به بازار فارکس باید داشته باشد، آشنایی با ساعات کاری این بازار است. هر چه دانش شما نسبت به بهترین ساعات معاملاتی در فارکس بیشتر باشد، می توانید معاملات موفق تری را تجربه کنید.

بازار فارکس ۵ روز در هفته از دوشنبه تا جمعه به صورت ۲۴ ساعته فعال است و فقط از عصر جمعه تا عصر یکشنبه بسته می شود. اما در این میان ساعاتی وجود دارند که نسبت به ساعت های دیگر اهمیت بیشتری دارند و دلیل آن، باز بودن بازارهای بزرگ با حجم نقدینگی بالا می باشد.
پیشنهاد می شود برای آشنایی بیشتر با بهترین زمان های معامله در فارکس، مقاله ی ساعت کار بازار فارکس در وبسایت دلتا کالج را مطالعه کنید.
چگونه وارد بازار فارکس شویم؟
چالشی که کاربران تازه وارد در همان ابتدا با آن مواجه می شوند آن است که چگونه وارد بازار فارکس شوند. در زیر به مراحل ورود به بازار فارکس اشاره می کنیم:
- آموزش و یادگیری
- انتخاب بروکر
- ایجاد حساب معاملاتی
- انتخاب نوع حساب
- سرمایه گذاری
- نصب پلتفرم
- تمرین و آزمایش
در صورت تمایل برای مطالعه بیشتر در این مورد می توانید به مطلب مربوط به ورود به بازار فارکس مراجعه کنید.
نحوه معامله در بازار فارکس

شما پس از افتتاح حساب و واریز وجه به حساب معاملاتی خود قادر به انجام معامله خواهید بود. معامله در بازار فارکس نیازمند انجام مراحلی است که در سایر مقالات به آن ها اشاره خواهیم کرد. اما آنچه بیش از پیش در این مسیر اهمیت دارد پیگیری اخبار منتشر شده در بازارهای مالی است. با استفاده از اخبار مهمی که دربردارنده اطلاعاتی نظیر اعلام رقم شاخص های اقتصادی است شما بهتر خواهید توانست پوزیشن معاملاتی خود را مدیریت کنید.
به عنوان مثال در صورتی که مایل به معامله بر روی جفت ارز EUR/USD هستید با نگاهی به تقویم اقتصادی و رویدادهای منطقه یورو و یا ایالات متحده آمریکا و آنالیز و تحلیل فاندامنتال این رویدادها قادر خواهید بود روند آتی این جفت ارز را پیش بینی کنید و بر اساس آن پوزیشن خرید و یا فروش باز کنید. البته در کنار تحلیل فاندامنتال بهره گیری از اندیکاتورها و تحلیل تکنیکال نیز می تواند نوسانات بازار را برای شما بیشتر و بهتر نمایان سازد.
نتیجه گیری
در مقاله ی “فارکس چیست به زبان ساده” دریافتید که بازار جهانی فارکس بر خلاف برخی که آن را بازاری نوظهور میدانند، ریشه در گذشته دارد. اما طی دهه های اخیر و با پیشرفت تکنولوژی این بازار نیز پیشرفت کرده و بروز رسانی شده است. با توجه به حجم معاملاتی این بازار و بزرگی و گستردگی آن، برای موفقیت بی شک باید سیستم معاملاتی خاص و منحصر به فرد خود را دنبال کنید.
همچنین وجود بازیگران بسیار در این حوزه، معامله در این بازار را با چالش هایی مواجه ساخته است که لزوم یادگیری و آموزش در بازار فارکس را پر رنگ می نماید. در صورتی که مایل به کسب اطلاعات بیشتر در این بازار هستید، به مقاله ی آموزش صفر تا صد فارکس برای مبتدیان مراجعه کنید.
سوالات متداول
❓ معنای فارکس چیست؟
❓ کسب درآمد از فارکس چگونه است؟
❓ چگونه در فارکس سرمایه گذاری کنیم؟
3 پاسخ
سلام، توضیحات تیم محترم بروکر دلتا فارکس موجب امتنان بنده است. سپاسگزارم
سلام امین عزیز.
مرسی از بذل توجهت.
امیدوارم واستون مفید بوده باشه
خیلی جالب بود. همیشه واسم سوال بود که چه دلیلی باعث پیدایش بازار فارکس شده