دامیننس بیت کوین یکی از مفاهیم بسیار مهم بازار کریپتوکارنسی به شمار می رود. شاخص دامیننس بیتکوین کاربرد های بسیار خوبی برای معامله گران و فعالان بازار ارز های دیجیتال دارد که در توضیحات زیر به طور کامل راجع به آن ها پرداخته ایم.
دامیننس در تحلیل های تکنیکال و بنیادی ارز های دیجیتال بسیار کاربردی است. با استفاده از این شاخص می توان احتمال موفقیت تحلیل ها را افزایش داد. این شاخص توسط بسیاری از تحلیلگران مورد استفاده قرار می گیرد و جزو شاخص هایی است که از اهمیت بالایی برخوردار است.
فهرست مطالب:
دامیننس بیت کوین چیست؟
یکی از مهمترین مفاهیمی که هر سرمایهگذار یا علاقهمند به بازار ارزهای دیجیتال باید به خوبی درک کند، دامیننس بیت کوین است. این شاخص، کلیدی برای درک میزان نفوذ و تسلط بیت کوین بر کل بازار کریپتو محسوب میشود و به ما میگوید چه سهمی از ارزش کل بازار رمزارزها به این ارز دیجیتال تعلق دارد.
بیت کوین نخستین ارز دیجیتال بازار رمزارزهاست و سالهاست با توجه به مارکت کپ بالای آن، به پادشاه ارزهای دیجیتال معروف است. به همین خاطر، بررسی میزان تسلط این ارز بر بازار از اهمیت بالایی برخوردار است.
به زبان ساده، دامیننس بیت کوین به معنای درصد سهم مارکت کپ یا همان ارزش بازار بیت کوین نسبت به کل ارزش بازار تمام ارزهای دیجیتال است. بگذارید سادهتر بگوییم. منظور از ارزش بازار یا مارکت کپ، قیمت یک ارز ضربدر تمام واحدهای آن است. حالا اگر این معیار را برای همه ارزهای دیجیتال بازار حساب کنیم و مارکت کپ بیت کوین را روی آن تقسیم کنیم، به عددی میرسیم که سهم بیت کوین از بازار را نشان میدهد.
بگذارید مثالی بزنیم. در زمان نگارش این مطلب، مارکت کپ بازار کریپتو 2.08 تریلیون دلار است و دامیننس بیت کوین عدد 56.4% را نشان میدهد. این یعنی:
· 56.4% از کل ثروت بازار کریپتو در اختیار بیت کوین است.
· مارکت کپ بیت کوین 56.4% از مارکت کپ 2.08 تریلیون دلاری کل بازار کریپتو است که با یک محاسبات سرانگشتی به عدد 1.17 تریلیون دلار میرسیم.
به عبارت دیگر، در حال حاضر، بیش از 56% از کل بازار کریپتو به بیت کوین تعلق دارد که رقم قابل توجهی است.
هرچه میزان دامیننس بیت کوین افزایش یابد و روی عددهای بالاتری قرار بگیرد، نشان میدهد که سلطه و اثرگذاری این ارز دیجیتال روی بازار و سایر رمزارزها بیشتر شده است. در سمت مقابل، کاهش دامیننس نشان میدهد که سهم بیت کوین از بازار کاهش یافته و احتمالا شاهد تغییر روند خواهیم بود. در طول دورههای زمانی مختلف، دامیننس بیت کوین فراز و نشیبهای زیادی را تجربه کرده و مقادیر مختلفی از 30% تا 94% را به ثبت رسانده است.
بسیاری از تحلیلگران و فعالان بازار کریپتوکارنسی از دامیننس بیت کوین برای بررسی و تحلیل بازار رمزارزها استفاده میکنند. یکی از موارد استفاده از این شاخص، تحلیل زمان وقوع آلت سیزن است. در حقیقت با بررسی تسلط بیت کوین بر بازار کریپتو میتوان به اطلاعات و دادههای مهمی دست یافت که در توضیحات زیر به طور کامل به آنها پرداختهایم.
رابطه مارکت کپ و دامیننس بازار
همانطور که بالاتر توضیح دادیم، منظور از مارکت کپ یا ارزش بازار یک ارز دیجیتال، حاصل ضرب قیمت هر واحد از آن ارز در تعداد کل واحدهای در گردش آن است. به عبارت سادهتر، مارکت کپ نشان میدهد که کل ارزش بازار یک ارز دیجیتال چقدر است.
دامیننس بیت کوین نیز سهم ارزش بازار بیت کوین نسبت به کل ارزش بازار تمام ارزهای دیجیتال را نشان میدهد. در حقیقت اگر کل بازار کریپتو را یک کیک بزرگ در نظر بگیریم، دامیننس نشان میدهد بیت کوین چقدر از این کیک را به خود اختصاص داده است.
اما رابطه بین مارکت کپ و دامیننس بیت کوین چگونه است؟
هر چه مارکت کپ بیت کوین نسبت به سایر ارزهای دیجیتال بیشتر باشد، دامیننس بیت کوین نیز بالاتر خواهد بود. به عبارت دیگر، افزایش ارزش بازار بیت کوین به معنای افزایش سهم آن از کل بازار و در نتیجه افزایش دامیننس آن است.
در سمت مقابل اما اگر کل بازار ارزهای دیجیتال رشد کند، اما رشد مارکت کپ بیت کوین نسبت به سایر ارزها کمتر باشد، دامیننس بیت کوین کاهش خواهد یافت. این به این معنی است که سایر ارزها نسبت به بیت کوین رشد بیشتری داشتهاند.
زمانی که دامیننس بیت کوین کاهش مییابد، معمولاً به این معنی است که آلت کوینها (سایر ارزهای دیجیتال به غیر از بیت کوین) در حال رشد هستند و سرمایهگذاران تمایل بیشتری به سرمایهگذاری در آنها دارند.
دامیننس بیت کوین را از کجا ببینیم؟
در حال حاضر اگر عبارت Bitcoin Dominance Chart را در گوگل جستجو کنید، وبسایتهای مختلفی پیدا میکنید که این معیار را نشان میدهند. البته، تنها تعداد محدودی از این وبسایتها، دامیننس بیت کوین را به صورت آنی و دقیق بررسی میکنند که در ادامه آنها را بررسی کردهایم:
وبسایت کوین مارکت کپ (CoinMarketCap)
کوین مارکت کپ یکی از جامعترین و محبوبترین وبسایتها برای بررسی اطلاعات مربوط به ارزهای دیجیتال است. این پلتفرم اطلاعات گستردهای از جمله قیمت لحظهای، حجم معاملات، مارکت کپ و دامیننس بیش از ده هزار ارز دیجیتال را به صورت آنی و دقیق ارائه میدهد و با استفاده از آن میتوان هر لحظه دامیننس بیت کوین را مشاهده کرد. برای مشاهده دامیننس بیت کوین در وبسایت کوین مارکت کپ روی این لینک کلیک کنید.
وبسایت تریدینگ ویو (TradingView)
تریدینگ ویو یکی دیگر از پلتفرمهای معروف برای تحلیل تکنیکال و مشاهده نمودار داراییهای مختلف است که بین تریدرها و سرمایهگذاران بازارهای مالی از جمله بازار کریپتوکارنسی محبوبیت زیادی دارد. این پلتفرم به کاربران امکان میدهد تا با استفاده از طیف گستردهای از ابزارها و اندیکاتورهای تکنیکال، نمودارهای مختلف از جمله دامیننس بیت کوین را تحلیل کنند. برای مشاهده نمودار دامیننس بیت کوین در وبسایت تریدینگ ویو روی این لینک کلیک کنید.
وبسایت کوین گکو (CoinGecko)
کوین گکو رقیب اصلی کوین مارکت کپ محسوب میشود و اطلاعات مربوط به بیش از هزاران ارز دیجیتال مختلف را جمعآوری کرده است. این پلتفرم نیز با ارائه دادههای دقیق و بهروز، یکی از منابع اصلی سرمایهگذاران، تریدرها و علاقهمندان به دنیای کریپتو محسوب میشود و در آن میتوان دامیننس بیت کوین را به صورت آنی مشاهده کرد. برای مشاهده دامیننس بیت کوین در وبسایت کوین گکو روی این لینک کلیک کنید.
وبسایت کوین 360 (Coin360)
Coin360 یکی دیگر از وبسایتهای محبوب در بین معاملهگران و سرمایهگذاران کریپتو است که امکان مشاهده تغییرات قیمت، حجم معاملات و سایر اطلاعات هزاران ارز دیجیتال را به صورت آنی فراهم میکند. یکی از ویژگیهای مهم وبسایت کوین 360، هیت مپ ارزهای دیجیتال است که تغییرات کلی بازار را در آن میتوان مشاهده کرد. علاوه بر این، امکان مشاهده دامیننس بیت کوین به صورت آنی نیز در این وبسایت وجود دارد. برای مشاهده دامیننس بیت کوین در وبسایت کوین 360 روی این لینک کلیک کنید.
فاکتورهای مهم دامیننس بیت کوین
همانطور که گفتیم، دامیننس سهم بیت کوین از کیک بازار کریپتو را نشان میدهد و هر عاملی که بتواند بر قیمت بیت کوین و به دنبال آن مارکت کپ آن تاثیر بگذارد، دامیننس را تغییر میدهد. عوامل مختلفی هستند که در دنیای کریپتو، دامیننس بیت کوین را تحت تاثیر قرار میدهند. یکی از این عوامل، احساسات بازار است. بیت کوین از قدیمالایام به عنوان جایگزین دیجیتالی طلا درنظر گرفته شده و بسیاری آن را در دورههای بیثبات اقتصادی، دارایی امنی درنظر میگیرند. همین استقبال سرمایهگذاران و احساسات مثبت آنها در مورد بیت کوین میتواند روی دامیننس این ارز دیجیتال تاثیر بگذارد.
فاکتور بعدی توسعه بلاکچین بیت کوین و بهبود زیرساختهای آن است. در حال حاضر کارمزد تراکنشها در شبکه اصلی بیت کوین نسبت به سایر بلاکچینهای جدیدتر بالاتر است. بدون شک بهبود زیرساختها با هارد فورکها و بروزرسانیهای مختلف و کاهش کارمزدها در این بلاکچین میتواند به افزایش اعتماد سرمایهگذاران و در نتیجه افزایش دامیننس بیت کوین منجر شود.
البته، این واقعیت که پروژههای جدیدی هرروز به بازار کریپتو اضافه میشوند، کمی برای دامیننس بیت کوین زنگ خطر را به صدا در میآورد. در حقیقت ظهور و توسعه ارزهای دیجیتال جدید با ویژگیهای بهتر و کارآمدتر میتواند پول سرمایهگذاران را از بیت کوین بیرون بکشد، اتفاقی که به کاهش قیمت و مارکت کپ این ارز دیجیتال و در نتیجه کاهش دامیننس آن منجر میشود.
به زبان ساده، هر عاملی که بتواند قیمت بیت کوین را تغییر دهد، از احساسات سرمایهگذاران گرفته تا سیاستهای کلان اقتصادی و بروزرسانیها، پتانسیل اثرگذاری بر دامیننس را دارد.
جدول دامیننس بیت کوین
اگر دادههای نمودار دامیننس بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال را در قالب یک جدول در بیاوریم، میبینیم که تغییرات دامیننس به صورت خطی نیست و الگوی مشخصی ندارد. در جدول زیر دامیننس بیت کوین و آلت کوینها از سال 2013 تا 2024 بررسی شده است:
| سال | دامیننس بیت کوین (درصد) | دامیننس آلت کوینها (درصد) |
| 2013 | 100 | 0 |
| 2014 | 87.5 | 12.5 |
| 2015 | 80 | 20 |
| 2016 | 91.2 | 7.9 |
| 2017 | 87.6 | 8.5 |
| 2018 | 38.6 | 49.5 |
| 2019 | 51.3 | 37.1 |
| 2020 | 68.3 | 24.2 |
| 2021 | 69.2 | 19.7 |
| 2022 | 39.3 | 40.7 |
| 2023 | 39.6 | 60.4 |
| 2024 | 54 | 46 |
حالا اگر دادههای این جدول را در کنار نمودار تغییرات قیمت بیت کوین و مارکت کپ آلت کوینها بررسی کنیم، به نتایج جالبی میرسیم. نکته اول این است که دامیننس بیت کوین، مشابه با دیگر رفتارهای این ارز دیجیتال ماهیتی چرخهای دارد و رشد و سقوط آن در سیکلهای مختلف رخ میدهد. به طور کلی چرخه دامیننس بیت کوین به این صورت است که ابتدا در بازارهای صعودی، شاهد رشد قیمت بیت کوین و افزایش دامیننس هستیم. با این حال، رفته رفته با بازگشت اعتماد سرمایهگذاران به بازار کریپتو، سرمایه آنها از بیت کوین خارج و به آلت کوینها وارد میشود، این روند در نهایت باعث میشود که آلت کوینها در بازهای که عموما آلت سیزن نامیده میشود، عملکرد بهتری نسبت به بیت کوین داشته باشند و دامیننس آنها بیش از بیت کوین افزایش یابد.
علامت اختصاری دامیننس بیت کوین
علامت اختصاری دامیننس بیت کوین در وبسایتهای مختلف به صورت BTC.D است که حرف D مخصص عبارت Dominance است. علامت اختصاری دامیننس سایر ارزها نیز از طریق همین الگو درست میشود. مثلا، USDT.D دامیننس تتر و ETH.D دامیننس اتریوم را نشان میدهد.
رابطه دامیننس بیت کوین با قیمت بیت کوین
دامیننس بیت کوین و قیمت بیت کوین رابطه تنگاتنگی با هم دارند، اما این رابطه همواره مستقیم نیست و به عوامل مختلفی بستگی دارد.
سناریویی را تصور کنید که بازار صعودی است و قیمت بیت کوین، در مقایسه با سایر ارزهای دیجیتال، بیشتر افزایش مییابد. در این سناریو سرمایهگذاران از سایر ارزهای دیجیتال (آلت کوینها) به سراغ بیت کوین میآیند و همین باعث افزایش دامیننس میشود. حالا اگر افزایش قیمت آلت کوینها در مقایسه با رشد قیمت بیت کوین بیشتر باشد، علیرغم اینکه قیمت بیت کوین در این بازه افزایش یافته، دامیننس کاهش یافته است.
سناریوی دیگری را تصور کنید که بازار نزولی شده و شدت ریزش آلت کوینها بسیار بیشتر از بیت کوین است. در این سناریو نیز علیرغم کاهش قیمت بیت کوین، دامیننس این ارز دیجیتال افزایش مییابد. در سمت دیگر اگر شدت ریزش قیمت بیت کوین در بازار نزولی بیش از آلت کوینها باشد، دامیننس با افت همراه میشود.
به صورت کلی، رشد قیمت معمولا با افزایش دامیننس همراه میشود. با این حال، این رشد باید نسبت به سایر ارزهای دیجیتال درنظر گرفته شود و گاهی این قاعده صدق نمیکند.
رابطه دامیننس بیت کوین و تتر
تتر (USDT) یک استیبلکوین است که ارزش آن به دلار آمریکا وابسته است. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این استیبل کوین توصیه میکنیم مقاله تتر چیست را مطالعه کنید. به طور کلی، رابطه بین دامیننس بیتکوین و تتر به صورت زیر قابل تحلیل است:
· تتر بهعنوان دارایی امن: در زمان بلاتکلیفی بازار و نوسانات گسترده، سرمایهگذاران ممکن است ارزهای دیجیتال خود را به فروش برسانند و استیبل کوینهایی مثل تتر را خریداری کنند. در این سناریو، تقاضا برای تتر افزایش مییابد و دامیننس بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال ممکن است با کاهش همراه شود.
· تتر به عنوان پل ارتباطی: در کنار محافظت از نوسانات، تتر و سایر استیبل کوینها پلی هستند که ارزهای فیات را به بیت کوین و آلت کوینها متصل میکنند. در حقیقت بسیاری از معاملهگران از تتر برای خرید و فروش سایر ارزهای دیجیتال استفاده میکنند و افزایش استفاده از این ارز میتواند بر حجم معاملات بازار کریپتو تاثیر گذاشته و به طور غیرمستقیم، دامیننس بیت کوین را دستخوش تغییر کند.
همانطور که گفتیم، دامیننس تتر با علامت اختصاری USDT.D نشان داده میشود و با توجه به توضیحات بالا، معمولا در جهت معکوس بازار رمزارزها حرکت میکند. این یعنی وقتی بازار کریپتو صعودی است، معاملهگران تتر خود را به ارزهای دیجیتال دیگر تبدیل میکنند و همین سهم این استیبل کوین از بازار و به دنبال آن USDT.D را کاهش میدهد. برعکس در بازارهای نزولی، با افزایش تقاضا برای تتر، USDT.D افزایش مییابد. البته در این بین ممکن است شرکتهای صادرکننده استیبل کوین مثل تتر واحدهای بیشتری از این ارزها را به بازار عرضه کنند که بر دامیننس تاثیر میگذارد.
رابطه دامیننس بیت کوین و آلت کوینها
یکی از مواردی که معاملهگران هنگام معامله آلت کوینها به آن توجه میکنند، دامیننس بیت کوین است. همانطور که گفتیم، دامیننس بالای بیت کوین به معنای اعتماد بالاتر سرمایهگذاران به این ارز دیجیتال است. در این حالت آلت کوینها معمولا در سایه بیت کوین قرار میگیرند و رشد قابل توجهی را تجربه نمیکنند.
در سمت مقابل اما، زمانی که BTC.D کاهش و دامیننس آلت کوینها افزایش مییابد، میتوان گفت سرمایهگذاران از بیت کوین به سراغ سایر ارزها رفتهاند، در این وضعیت معمولا میتوان انتظار داشت آلت کوینها عملکرد بهتری را به نمایش بگذارند. اتفاقی که گاهی با آلت سیزن (Altseason) همراه میشود.
منظور از آلت سیزن یا فصل آلت کوینها، دورهای است که قیمت آلتکوینها نسبت به بیت کوین رشد قابل توجهی پیدا میکند. بسیاری از تحلیلگران میگویند کاهش سلطه قیمت بیت کوین در بازارهای صعودی، به معنای آغاز آلت سیزن است. در حقیقت یک قاعده کلی وجود دارد که طبق آن، زمانی که دامیننس بیت کوین به محدوده 40% میرسد، میتوان انتظار رشد قابل توجه آلت کوینها را داشت.
معایب دامیننس بیت کوین
اگرچه دامیننس بیت کوین شاخص مهمی برای تحلیل بازار و ارزهای دیجیتال محسوب میشود، اما مثل هر ابزار دیگری محدودیتها و معایبی دارد و اعتبار آن در سالهای اخیر مورد بحث بوده است. دامیننس بیت کوین تنها به سهم بازار بیت کوین میپردازد و سایر ارزهای دیجیتال را به صورت یک گروه کلی در نظر میگیرد. این در حالی است که تنوع بسیار زیادی در میان آلتکوینها وجود دارد و هر کدام ویژگیها و بازار هدف متفاوتی دارند.
علاوه بر این، صرفا تمرکز بر دامیننس بیت کوین ممکن است ما را روندهای مهمی که در بین آلت کوینها برقرار است غافل کند. مثلا، با افزایش تب و تاب هوش مصنوعی، توکنهای AI رشد قابل توجهی را تجربه کردند اما این موضوع به هیچعنوان در دامیننس بیت کوین منعکس نشد.
علاوه بر این، همانطور که گفتیم، دامیننس تاثیرپذیری زیادی از رویدادهای کوتاهمدت از جمله اخبار و احساسات سرمایهگذاران دارد و تغییرات آن ممکن است تصویر نادرستی از روند کلی بازار ارائه دهد.
به طور کلی، دامیننس یک ابزار مفید برای تحلیل کلی بازار ارزهای دیجیتال است اما برای درک کامل بازار و تصمیمگیریهای مهم نباید تنها به این شاخص اکتفا کرد و باید عوامل مختلفی را مدنظر قرار داد.
جمع بندی
در نهایت بهتر است بدانید که این شاخص را نباید معیار اصلی تصمیمات خود در بازار کریپتوکارنسی قرار دهید و صرفا از آن برای دید بهتر به وضعیت بازار و اتفاقات آینده استفاده نمایید. در صورتی که بتوانید این شاخص را به درستی تحلیل و بررسی کنید، می توانید احتمال وقوع تحلیل هایتان برای بیت کوین و سایر ارز های دیجیتال را افزایش دهید.
سوالات متداول
آیا شاخص دامیننس بیت کوین قابل اعتماد است؟
دامیننس بیت کوین ابزار مفیدی برای تحلیل روند کلی بازار رمزارزهاست. با این حال، این شاخص به تنهایی ممکن است نتواند در تحلیل کلی بازار کارآمد باشد و باید در کنار سایر ابزارها به کار گرفته شود.
چرا دامیننس بیت کوین مهم است؟
دامیننس بیت کوین سهم این ارز دیجیتال از مارکت کپ کلی بازار رمزارزها را نشان میدهد و تغییرات آن میتواند سیگنالی از تغییر احساسات و جهت روند در بازار باشد.
از کجا بفهمیم دامیننس بیت کوین چند است؟
وبسایتهای مختلفی از جمله کوین مارکت کپ، تریدینگ ویو، کوین گکو و کوین 360 دامیننس بیت کوین را به صورت آنی نشان میدهند.
4 پاسخ
عالی بود، ممنونم.
ممنون از شما
خیلی کاربردی خسته نباشید
خوشحالیم که واستون مفید بوده