افرادی که در سن کار هستند ولی شغلی ندارند و برای یافتن آن تلاش کرده اند، “بیکار” محسوب می‌شوند و تعداد کل افراد بیکار به اضافه افراد شاغل، به عنوان “نیروی کار” شناخته می شوند. شاخص نرخ بیکاری، عددی است که درصد نیروهای کار بدون شغل را نشان می‌دهد. شاخص نرخ بیکاری در فارکس، یکی از شاخص‌های کاربردی در تحلیل فاندامنتال بازار است.
در این مقاله از دلتا کالج به بررسی شاخص نرخ بیکاری در فارکس خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
مفهوم شاخص نرخ بیکاری
شاخص نرخ بیکاری عددی است که وضعیت کسانی که شغل خود را از دست داده‌اند یا هنوز شغلی پیدا نکرده‌اند را نشان می‌دهد. زمانی که اقتصاد یک کشور وضعیت مناسبی ندارد یا با بحران روبه‌رو میشود، قطعاً نرخ بیکاری افزایش می‌یابد و زمانی که یک اقتصاد در شرایط مناسبی قرار دارد، رفته‌رفته تولید رونق می‌گیرد و میزان افرادی که مشغول به کار می‌شوند بیشتر میشود.
شاخص نرخ بیکاری یک شاخص تأخیری است؛ یعنی بجای اینکه شرایط اقتصادی در آینده را پیش‌بینی کند، معمولاً در پی تغییر شرایط اقتصادی افزایش یا کاهش می‌یابد. نرخ بالای بیکاری میتواند نشان دهنده کمبود فرصت‌های شغلی و مشکلات اقتصادی باشد، در حالی که نرخ پایین بیکاری نشان دهنده بازار کار سالم تر و کمبود نیروی کار بالقوه است.
در تعریف “افراد شاغل” برای آمارگیری در سازمان کار ایالات‌متحده، کسانی که حداقل 15 ساعت در هفته کار کنند شاغل محسوب می‌شوند. یعنی افرادی که به‌صورت موقت، نیمه‌وقت و تمام وقت با حداقل 15 ساعت کار در هفته مشغول هستند، جزو آمار شاغلین به حساب می‌آیند. همچنین افراد بیکار را کسانی تعریف می‌کند که مایل به کار و در دسترس کار هستند و در چهار هفته گذشته فعالانه به دنبال کار بوده‌اند.
مولفه‌های شاخص نرخ بیکاری چیست؟
شاخص نرخ بیکاری یک معیار واحد است که نسبت افراد بیکار به کل نیروی کار را مشخص می‌کند؛ با این حال، از تعدادی مؤلفه مختلف مشتق شده است که هر یک تصویر ظریف‌تری از شرایط بازار کار ارائه میدهند. این اجزا عبارتند از:
- تعداد کارگران بیکار
- نرخ مشارکت نیروی کار
- نسبت اشتغال به جمعیت
- مدت زمان بیکاری
- نرخ های بیکاری بر اساس گروه های جمعیتی
انواع شاخص‌های نرخ بیکاری
شاخص نرخ بیکاری انواعی دارد که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم:
- نرخ بیکاری سرفصل: این نوع شاخص، رایج ترین نرخ بیکاری گزارش شده است و با استفاده از تعریف سازمان بین‌المللی کار (ILO) محسوب میشود. تعریف ILO از بیکاری، شامل همه افرادی میشود که شاغل نیستند، اما برای کار در دسترس هستند و در چهار هفته گذشته فعالانه به دنبال کار بوده اند.
- نرخ بیکاری U-3: این شاخص رایج ترین نرخ بیکاری گزارش شده در ایالات متحده است که نشان دهنده تعداد افراد بیکاری است که فعالانه به دنبال کار هستند. U-3 هر ماه توسط اداره آمار کار (BLS) منتشر می شود و بیشترین توجه رسانه ها را به خود جلب می کند.
- نرخ بیکاری 6-U: این نوع از شاخص معیار وسیع تری از بیکاری است که شامل افرادی میشود که شاغل نیستند، اما به‌طور فعالانه نیز به دنبال کار نیستند؛ مانند کارگران دلسرد. بسیاری از اقتصاد دانان نرخ بیکاری 6-U را معیار بهتری برای بررسی نیروی کار می‌دانند، زیرا درصد بیشتری از افراد بیکار را پوشش می دهد.
مقایسه شاخص نرخ بیکاری U-3 در مقابل U-6
شاخص نرخ بیکاری U-6 شامل گروه‌هایی از کارگران میشود که هنوز مشغول به کار هستند، اما از کار خود راضی نیستند و فقط به دلیل پیدا نکردن کار مناسب مجبور به کار شده‌اند. این شاخص به‌صورت فصلی تنظیم میشود و در ژانویه 2023 حدود 6.6 درصد بوده است؛ اما در محاسبه نرخ بیکاری U-3، تعداد افراد بیکار تقسیم بر تعداد افراد فعال یا همان نیروی کار -که شامل تمام افراد شاغل و بیکار است- میشود و این نسبت به‌صورت درصد بیان میشود. تحت این تعریف، هر فردی که می‌خواهد کار کند اما مثلا به دلیل ناتوانی نمی‌تواند، یا پس از جست و جوهای ناموفق دلسرد شده است، بیکار محسوب نمی‌شود.
شاخص نرخ بیکاری در فارکس
از آنجا که نگاه ما به بازار فارکس است و قصد داریم شاخص نرخ بیکاری در فارکس و تاثیرات آن را در تحلیل فاندامنتال بازار بررسی کنیم، پس نرخ شاخص بیکاری کشور آمریکا مهم‌ترین فاکتوری است که ما به‌عنوان یکی از فعالین بازار به دنبال آن هستیم. در ایالات متحده، رسمی‌ترین و رایج‌ترین نرخ بیکاری ملی U-3 است که BLS آن را به‌عنوان بخشی از گزارش وضعیت اشتغال ماهانه خود منتشر می‌کند.
شاخص نرخ بیکاری ایالات متحده در اولین جمعه هر ماه میلادی (به استثنای بعضی ماه ها) نسبت به ماه قبل منتشر میشود. نسخه‌های فعلی و گذشته این گزارش در وب سایت اداره آمار کار (BLS) موجود است. کاربران می‌توانند جدول‌های نرخ بیکاری را دانلود کنند که هر یک از معیارهای بازار کار ذکر شده و برای یک محدوده تاریخی مشخص را نشان می‌دهد.
نرخ بیکاری عددی نیست که پس از انتشار آن فوراً ببینید یک تأثیر مهم روی بازار فارکس رخ بدهد. به عنوان مثال، زمانی که نرخ بیکاری آمریکا منتشر شود، شما در چارت دلار نمی‌بینید که ناگهان بازار برگردد یا اتفاق خاصی رخ دهد. دلیلش هم کاملاً مشخص است: شاخص نرخ بیکاری یک شاخص تأخیری است. یعنی قبل از آن، سایر شاخص‌های اقتصادی منتشر شده تأثیر خود را گذاشته‌اند و نرخ بیکاری به‌نوعی فقط دنباله‌روی آنهاست.
چه عواملی بر شاخص نرخ بیکاری تاثیر می‌گذارند؟
شاخص نرخ بیکاری تحت تأثیر طیفی از عوامل چرخه ای و ساختاری می‌باشد؛ عوامل چرخه‌ای به سلامت کلی اقتصاد مربوط می‌شوند و عوامل ساختاری، منعکس کننده ویژگی های اساسی بازار کار هستند.
عوامل چرخه‌ای عبارتند از:
- رشد اقتصادی
- مراحل چرخه تجاری
- تغییرات تکنولوژیکی
عوامل ساختاری عبارتند از:
- مشارکت نیروی کار
- تحرک نیروی کار
- تحصیلات و مهارت‌ها
سیاست های دولت نیز میتواند در تاثیر گذاری بر نرخ بیکاری نقش داشته باشد. به عنوان مثال، برنامه های مخارج دولت میتواند تقاضای کل را افزایش داده و مشاغل بیشتری ایجاد کند. به طور مشابه، تغییرات در مزایای بیکاری یا مقررات بازار کار، میتواند بر انگیزه‌های کارفرمایان و کارگران و نیز بر نرخ بیکاری تاثیر بگذارد.
نرخ بیکاری چگونه بر اقتصاد تاثیر می‌گذارد؟
در ارزیابی سلامت یک اقتصاد، نرخ بیکاری کشور یک عامل اصلی در تعیین سیاست های پولی و اتخاذ تصمیمات استراتژیک اقتصادی است. در کنار تولید ناخالص داخلی و شاخص بهای مصرف کننده (CPI)، شاخص نرخ بیکاری یکی از دقیق ترین معیارهای بررسی وضعیت اقتصاد است. دو شاخص مهم وضعیت اقتصادی، یعنی تورم و بازار سهام نیز با نرخ بیکاری رابطه معکوس دارند.
نرخ بیکاری اگر به دلیل کمبود نیروی کار باشد، همیشه با افزایش متوسط دستمزد برای جذب بیشتر نیروی کار همراه است که میتواند منجر به ایجاد تورم شود؛ زیرا کارفرمایانی که به دنبال نیروی کار هستند، برای ترغیب آنها دستمزد را افزایش میدهند. به همین دلیل برای جبران این پرداختی بیشتر، مجبور به افزایش قیمت کالاهای خود هستند و این امر به‌صورت مستقیم باعث گرانی و ایجاد تورم میشود.
تاثیر دیگری که شاخص نرخ بیکاری بر اقتصاد می‌گذارد، افزایش ارزش سهام در بازار سهام و حتی ارزش پول ملی در فارکس است. هرچه نرخ بیکاری پایین تر باشد، ارزش بازارهای مالی یک کشور بالاتر می‌رود. افزایش قیمت سهام اغلب با بیکاری کمتری همراه است؛ زیرا کارگران درآمد قابل تصرف بیشتری دارند.
به زبان دیگر باید گفت زمانی که کم‌کم شاخص‌های اقتصادی افت می‌کنند و اقتصاد یک کشور مسیر تورم و رکود را طی می‌کند، شاهد آن خواهیم بود که شاخص نرخ بیکاری نیز هر ماه در زمان انتشار خود، آمارهای بالاتری نسبت به ماه قبل پیدا می‌کند. بنابراین شاید بتوان از شاخص نرخ بیکاری تنها به‌عنوان یک تأییدیه برای نشان دادن وضعیت خوب یا بد اقتصادی استفاده کرد که آن‌هم با تأخیر صادر میشود.
شاخص نرخ بیکاری چگونه محاسبه میشود؟
شاخص نرخ بیکاری با استفاده از فرمول زیر محاسبه میشود:
100*(نیروی کار / تعداد کارگران بیکار) = نرخ بیکاری
در این فرمول
- تعداد کارگران بیکار: تعداد افرادی است که در حال حاضر بیکار هستند و فعالانه به دنبال کار می‌گردند.
- نیروی کار: تعداد کل افرادی است که برای کار در دسترس هستند و شاغل یا بیکار هستند.
در اینجا مثالی از نحوه محاسبه شاخص نرخ بیکاری آورده شده است:
فرض کنید از مجموع ۱۰۰ میلیون نفر نیروی کار، ۵ میلیون نفر از آنها بیکار هستند.
0.5% =۱۰۰ *(100 میلیون/۵ میلیون ) = نرخ بیکاری
این بدان معناست که ۵ درصد نیروی کار، بیکار هستند.
شاخص نرخ بیکاری سالم چیست؟
یک نکته مهم در شاخص نرخ بیکاری که باید هنگام انتشار به آن توجه داشته باشید، این است که شاخص بیکاری بسیار کم، لزوما نرخ خوبی نیست! دلیل آن واضح است؛ زمانی که نرخ بیکاری بسیار کم باشد، فشار حقوق به کارفرمایان ایجاد میشود و این فشار بر قیمت‌گذاری تأثیر می‌گذارد. با این حال، بیکاری بالا نیز سالم تلقی نمی‌شود. پس احتمالاً سوالتان این است، زمانی که شاخص نرخ بیکاری مثلاً در ایالات‌متحده منتشر میشود، این نرخ باید بین چه عددی باشد؟
در واقع نرخ ایده‌آل شاخص بیکاری باید بین 3 تا 5 درصد باشد. اگر نرخ بیکاری زیر 3% باشد، باید منتظر ایجاد تورم و کاهش ارزش USD باشید، و اگر برای مدتی بالای 5% بماند، باید منتظر رکود اقتصادی و کاهش ارزش پول ملی آمریکا بود.
جمع‌بندی
درباره شاخص نرخ بیکاری در فارکس و تاثیر آن بر اقتصاد، گفتیم که این شاخص یک شاخص تأخیری است که پس از اعلام سایر داده‌های اقتصادی منتشر میشود. همین تأخیری بودن، باعث میشود که تأثیری روی بازار فارکس هنگام انتشار نداشته باشد؛ اما خود منبعی برای فهمیدن وضعیت سلامت اقتصاد آمریکاست.
برای اینکه بتوانید با استفاده از شاخص نرخ بیکاری در فارکس معامله کنید، باید اصول تحلیل فاندامنتال را بلد باشید. برای این کار توصیه می‌کنیم ابتدا در یک کارگزاری معتبر مانند دلتا اف ایکس یک حساب معاملاتی ایجاد کنید و تحلیل بازار با انواع شاخص‌ها را تست کنید تا کم‌کم روی آنها مسلط شوید.