صندوق طلا چیست؟ راهنمای جامع سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری طلا

صندوق سرمایه گذاری طلا در بورس به عنوان یک ابزار مالی نوین و جذاب، امروزه در بازارهای سرمایه به محبوبیت زیادی دست یافته‌ است. این صندوق‌ها که به‌طور عمده به سرمایه گذاری در طلا و اوراق بهادار مرتبط با آن می‌پردازند، امکان دستیابی به مزایای سرمایه گذاری در این فلز گرانبها را بدون نیاز به خرید فیزیکی آن فراهم می‌آورند.

با‌توجه‌به نوسانات اقتصادی و تورم، صندوق های سرمایه گذاری طلا به‌عنوان یک راهکار موثر برای حفظ ارزش دارایی‌ها و تنوع بخشی به پرتفوهای سرمایه گذاری شناخته می‌شوند. در این مقاله به بررسی ویژگی‌ها، مزایا، نحوه عملکرد و صفر تا صد سرمایه گذاری در صندوق های طلا پرداخته شده است.

صندوق طلا چیست؟

🟠 صندوق طلا بورس، ابزاری مالی است که به سرمایه‌گذاران امکان می‌دهد تا به‌طور غیرمستقیم در طلا سرمایه گذاری کنند. این صندوق‌ها در بورس اوراق بهادار تهران معامله می‌شوند و برای سرمایه‌گذارانی طراحی شده‌اند که می‌خواهند از نوسانات قیمت طلا بهره‌برداری کنند، بدون اینکه نیاز به خرید فیزیکی طلا داشته باشند.

هر واحد از صندوق های قابل معامله طلا معادل مقدار مشخصی از طلا است که صندوق به صورت فیزیکی نگهداری کرده یا از طریق قراردادهای مالی مرتبط با طلا تامین می‌کند. برای مدیریت و نگهداری طلا، این صندوق‌ها معمولا طلا را به شکل فیزیکی در انبارهای معتبر و تحت نظارت نگهداری می‌کنند یا از قراردادهای مالی برای پوشش دادن به نوسانات قیمت طلا استفاده می‌کنند. برخی از صندوق‌ها ممکن است از هر دو روش به طور همزمان بهره ببرند.

واحدهای این صندوق‌ها در بورس معامله می‌شوند و سرمایه‌گذاران می‌توانند با خرید و فروش این واحدها، به تغییرات قیمت طلا واکنش نشان دهند و به این ترتیب به طور غیرمستقیم در بازار طلا سرمایه گذاری کنند.

مقالات مرتبط: آموزش سرمایه گذاری در طلا

پرتفوی صندوق طلا شامل چه دارایی‌هایی می‌شود؟

صندوق ‌های سرمایه گذاری کالایی که بر پایه دارایی طلا فعالیت می‌کنند، از چارچوب‌های خاصی برای تخصیص دارایی‌های خود پیروی می‌کنند. به طور معمول، بین ۷۰ تا ۹۰ درصد از سبد دارایی‌های این صندوق‌ها به ابزارهایی نظیر گواهی سپرده سکه، قراردادهای سلف سکه، گواهی سپرده شمش طلا و سایر مشتقات مبتنی بر طلا اختصاص می‌یابد. بخش باقی‌مانده پرتفوی صندوق های طلا به دارایی‌های غیرطلا مانند سپرده‌های بانکی، اوراق بهادار با درآمد ثابت و سایر ابزارهای مالی مشابه تخصیص می‌یابد.

بررسی مزایا و معایب صندوق سرمایه‌ گذاری طلا

صندوق های سرمایه گذاری طلا در بورس به عنوان یک ابزار مالی خاص، دارای مزایا و معایب منحصر به فردی هستند که می‌تواند بر تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران تاثیرگذار باشد. در ادامه، به بررسی این مزایا و معایب پرداخته شده است:

مزایای صندوق سرمایه گذاری در طلا

1. دسترسی آسان به بازار طلا: صندوق ‌های طلا به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهند که بدون نیاز به خرید فیزیکی طلا و مواجهه با مشکلات نگهداری و امنیت به راحتی از نوسانات قیمت طلا بهره‌برداری کنند.

2. تنوع و کاهش ریسک: سرمایه گذاری در صندوق طلا به طور غیرمستقیم از نوسانات قیمت طلا برخوردار است که می‌تواند به تنوع پرتفوی و کاهش ریسک کلی سرمایه گذاری کمک کند. این صندوق‌ها به ویژه در شرایط تورمی و نوسانات اقتصادی، به عنوان یک پوشش ریسک مناسب عمل می‌کنند.

3. هزینه‌های پایین‌تر نسبت به خرید فیزیکی طلا: خرید و نگهداری طلا به صورت فیزیکی ممکن است شامل هزینه‌های اضافی از جمله هزینه‌های حمل و نقل، نگهداری و بیمه باشد. صندوق های سرمایه گذاری طلا این هزینه‌ها را کاهش می‌دهند و مدیریت آن‌ها معمولا ساده‌تر و کم‌هزینه‌تر است.

4. نقدشوندگی بالا: واحدهای صندوق ‌های طلا در بورس قابل خرید و فروش هستند و به این ترتیب نقدشوندگی بالایی دارند. سرمایه‌گذاران می‌توانند در هر زمان که بخواهند واحدهای صندوق را خرید و فروش کنند.

معایب صندوق سرمایه گذاری طلا

1. نوسانات قیمت: ارزش واحدهای صندوق ‌های طلا ممکن است به دلیل نوسانات شدید قیمت طلا تغییر کند. این نوسانات می‌تواند به ریسک سرمایه گذاری افزوده و به نتایج منفی منجر شود.

2. هزینه‌های مدیریتی: صندوق های مبتنی بر طلا معمولا هزینه‌های مدیریتی و کارمزدهایی دارند که ممکن است به میزان سودآوری سرمایه‌گذاران تاثیر بگذارد. این هزینه‌ها باید به دقت بررسی شود.

3. پوشش ناقص از قیمت واقعی طلا: در برخی موارد، صندوق های ETF طلا ممکن است نتوانند به طور کامل قیمت واقعی طلا را پوشش دهند. این ممکن است به دلیل استفاده از قراردادهای مالی یا اختلافات در نگهداری فیزیکی طلا باشد.

4. ریسک‌های مرتبط با قراردادهای مالی: اگر صندوق از قراردادهای مالی برای پوشش نوسانات قیمت طلا استفاده کند، ممکن است با ریسک‌های اضافی مرتبط با این قراردادها مواجه شود. این ریسک‌ها می‌توانند شامل نوسانات بازار و تغییرات در شرایط مالی باشند.

در مجموع، صندوق های طلا در بورس ابزار مفیدی برای سرمایه گذاری در بازار طلا هستند، اما سرمایه‌گذاران باید با دقت به مزایا و معایب آن‌ها توجه کرده و با توجه به اهداف و استراتژی‌های مالی خود تصمیم‌گیری کنند.

انواع صندوق های سرمایه گذاری طلا

صندوق های سرمایه گذاری طلا در بورس به دو دسته اساسی تقسیم می‌شوند که روش سرمایه گذاری در هرکدام متفاوت است. بنابراین، شما می‌توانید با توجه به استراتژی معاملاتی‌تان، یکی از موارد زیر را انتخاب کنید:

• صندوق‌های قابل معامله (Gold ETF): این صندوق‌ها به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهند تا بدون نیاز به خرید فیزیکی طلا، از افزایش قیمت این فلز گران‌بها سود به دست آورند. معمولاً ETFها توسط طلای فیزیکی پشتیبانی می‌شوند؛ اما برخی از آن‌ها، سهام شرکت‌های استخراج طلا را نیز در بر می‌گیرند. در کشور ایران، تمام صندوق های سرمایه گذاری طلا از نوع ETF هستند و پرتفوی این صندوق‌ها عمدتاً به گواهی سپرده کالایی طلا و اوراق درآمد ثابت اختصاص می‌یابد.
  👈 بیشتر بخوانید: صندوق سرمایه گذاری ETF چیست
• صندوق‌های مشترک طلا (Gold Mutual Funds): صندوق‌های مشترک شامل سرمایه گذاری‌های متنوعی هستند که توسط یک مدیر حرفه‌ای انجام می‌شوند. با استفاده از این صندوق‌ها، شما می‌توانید در ترکیبی از سهام شرکت‌های استخراج طلا و اوراق مشتقه سرمایه گذاری کنید. بنابراین، چنین صندوق‌هایی برای کسانی که به‌دنبال مدیریت فعال سرمایه گذاری و تنوع‌بخشی به آن هستند، مفید خواهند بود. بااین‌حال، معمولاً هزینه‌های مدیریت این صندوق‌ها بیشتر از ETFها است.

سرمایه گذاری در صندوق طلا چگونه است؟

برای سرمایه‌گذاری در صندوق های طلا، باید مراحل زیر را دنبال کنید:

• انتخاب صندوق مناسب: ابتدا صندوقی را با عملکرد و ویژگی‌های مورد نظر خود انتخاب کنید.
• دریافت کد بورسی: برای فعالیت در بازارهای داخلی، باید در سامانه سجام ثبت‌نام کرده و پس از احراز هویت، کد بورسی و کد معاملاتی دریافت کنید. در این زمینه، پیشنهاد می‌کنیم حتما مطلب «کد بورسی چیست» را مطالعه کنید.
• ایجاد حساب در کارگزاری: برای خرید واحدهای صندوق طلا، باید یک حساب کارگزاری ایجاد کرده و سپس، نماد صندوق را جست‌وجو کنید. 
• واریز وجه: در نهایت، با واریز وجه به حساب کاربری‌تان، می‌توانید به سرمایه‌گذاری روی صندوق طلا بپردازید.

لازم به ذکر است که برای خرید صندوق طلا، حداقل مبلغ مورد نیاز 100 هزار تومان به‌علاوه کارمزد مربوطه است. کارمزد معاملات خرید و فروش صندوق طلا برابر با ۰.۰۰۱۲۵ از مبلغ کل معامله است. به عبارت دیگر، برای سرمایه گذاری صندوق طلا به مبلغ 100 هزار تومان، کارمزد 125 تومان نیاز خواهد بود.

معیارهای انتخاب صندوق طلا در بورس

انتخاب صندوق سرمایه گذاری طلا در بورس نیازمند دقت و بررسی دقیق است. ازاین‌رو، با درنظرگرفتن معیارهای زیر، می‌توانید بهترین گزینه را انتخاب کنید:

• عملکرد صندوق: بررسی عملکرد گذشته صندوق می‌تواند اطلاعات مهمی را درباره میزان سوددهی و ریسک‌های احتمالی آن ارائه دهد. اگرچه این معیار تضمینی برای عملکرد آینده صندوق نیست، اما می‌تواند راهنمای خوبی برای انتخاب باشد.
• کارمزدها و هزینه‌ها: هزینه‌های مدیریت صندوق و کارمزدهای مختلف می‌توانند تاثیر قابل توجهی بر سود خالص سرمایه‌گذاری شما داشته باشند.
• نقدشوندگی: میزان راحتی خرید و فروش واحدهای صندوق های مبتنی بر طلا نیز مهم است. صندوق‌هایی با نقدشوندگی بالا به شما اجازه می‌دهند تا سریع‌تر به نقدینگی مورد نظرتان دسترسی پیدا کنند.
• پرتفوی صندوق: ترکیب دارایی‌های صندوق، شامل میزان طلا و اوراق بهادار، می‌تواند بر ریسک و بازدهی سرمایه‌گذاری تاثیرگذار باشد. بنابراین، مطمئن شوید که پرتفوی صندوق با استراتژی‌های سرمایه‌گذاری شما هم‌خوانی دارد.
• مدیران صندوق: تجربه و تخصص مدیران صندوق نقش مهمی در موفقیت آن دارد.
• سیاست‌ها و استراتژی‌ها: ممکن است که صندوق‌های گوناگون سیاست‌ها و استراتژی‌های متفاوتی برای مدیریت دارایی‌ها داشته باشند. پس حتماً این استراتژی‌ها را با اهداف خود از سرمایه‌گذاری مقایسه کنید.

برای آشنایی بیشتر با ویژگی‌های صندوق های سرمایه گذاری در بورس و مقایسه میزان سودآوری انواع این صندوق ها، پیشنهاد می‌کنیم مطلب جامع «صندوق سرمایه گذاری در بورس چیست» را در دلتا کالج مطالعه کنید.

زمان معامله در صندوق های طلا

ساعات معاملاتی صندوق ‌های طلا در بورس معمولا از ساعت 12:00 تا 15:00 است. همچنین، زمان پیش‌گشایش صندوق ‌های طلا از ساعت 11:30 تا 12:00 است.

برای بهره‌برداری بهینه از بازار طلا در بورس، خرید به موقع صندوق ‌های طلا نقش مهمی دارد. با آگاهی و یادگیری مناسب در این زمینه می‌توان به بازدهی قابل توجهی دست یافت و از فرصت‌های بازار طلا بهره‌برداری کرد.

مقایسه خرید فیزیکی طلا و سرمایه گذاری در صندوق طلا

خرید فیزیکی طلا به معنای خرید سکه، شمش یا جواهرات طلا و نگهداری آن‌ها به صورت واقعی است. این نوع سرمایه گذاری برای کسانی که به دنبال مالکیت ملموس و داشتن دارایی فیزیکی هستند، جذاب است.

طلا به عنوان یک دارایی فیزیکی، می‌تواند در برابر نوسانات اقتصادی و بحران‌های مالی مقاومت کند. با این حال، نگهداری و حمل و نقل طلا ممکن است چالش‌هایی به همراه داشته باشد، از جمله هزینه‌های امنیتی و نیاز به ذخیره‌سازی مناسب. علاوه بر این، فروش طلا می‌تواند زمان‌بر و وابسته به شرایط بازار و قیمت‌گذاری باشد.

از سوی دیگر، سرمایه گذاری در صندوق طلا به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به خرید و نگهداری فیزیکی طلا، از نوسانات قیمت آن بهره‌مند شوند. صندوق ‌های طلا معمولا شامل واحدهای قابل معامله در بورس هستند که به صورت سهام در بورس‌های مالی معامله می‌شوند و به سرمایه‌گذاران امکان خرید و فروش آسان را می‌دهند.
این نوع سرمایه گذاری اغلب هزینه‌های کمتری نسبت به نگهداری فیزیکی طلا دارد و مزایای نقدشوندگی بالا و امکان تنوع بخشی به سبد سرمایه‌گذاری را فراهم می‌آورد. با این حال، صندوق ‌های طلا به دلیل نوسانات بازار و مدیریت سرمایه گذاری، ممکن است با ریسک‌هایی همراه باشند.

در نهایت، انتخاب بین خرید فیزیکی طلا و سرمایه گذاری در صندوق طلا بستگی به ترجیحات فردی، اهداف سرمایه گذاری و میزان تحمل ریسک دارد. کسانی که به دنبال امنیت فیزیکی و داشتن دارایی ملموس هستند، ممکن است خرید فیزیکی طلا را ترجیح دهند، در حالی که افرادی که به دنبال راحتی، نقدشوندگی و هزینه‌های کمتر هستند، ممکن است صندوق طلا را انتخاب کنند.

سرمایه گذاری در صندوق طلا مناسب چه کسانی است؟

سرمایه گذاری در صندوق ‌های طلا می‌تواند برای گروه‌های مختلفی از سرمایه‌گذاران مناسب باشد و با توجه به ویژگی‌های خاص این نوع سرمایه گذاری، مزایای متعددی را ارائه دهد.

اولین گروه از کسانی که سرمایه گذاری در صندوق ‌های طلا برایشان مناسب است، افرادی هستند که به دنبال تنوع در سبد سرمایه گذاری خود می‌باشند. طلا به عنوان یک دارایی غیرهمبسته با بازارهای سهام و سایر دارایی‌ها، می‌تواند به کاهش ریسک کلی سبد سرمایه گذاری کمک کند. این ویژگی به ویژه برای کسانی که می‌خواهند با مدیریت ریسک بهینه، بازدهی مناسبی از سرمایه گذاری خود داشته باشند، مفید است.

دومین گروه شامل سرمایه گذاران مبتدی و کسانی است که تجربه محدودی در بازارهای مالی دارند. صندوق ‌های طلا به دلیل ساختار ساده و مدیریت کمتر پیچیده، گزینه‌ای مناسب برای این دسته از سرمایه‌گذاران است. این افراد می‌توانند بدون نیاز به خرید و نگهداری فیزیکی طلا، از تغییرات قیمت طلا بهره‌برداری کنند و در عین حال با هزینه‌های نسبتا پایین و نقدشوندگی بالا، سرمایه گذاری کنند.

سومین گروه، افرادی هستند که نگران تورم و کاهش ارزش پول خود هستند. طلا به طور سنتی به عنوان محافظی در برابر تورم و نوسانات اقتصادی شناخته می‌شود. برای کسانی که به دنبال حفظ ارزش سرمایه خود در برابر تغییرات اقتصادی هستند، صندوق ‌های طلا می‌توانند گزینه‌ای مناسب برای تامین امنیت مالی به شمار آیند.

چهارمین گروه، سرمایه‌گذارانی هستند که به دنبال نقدشوندگی بالا و توانایی خرید و فروش سریع در بازار هستند. صندوق ‌های طلا به راحتی در بازار بورس خرید و فروش می‌شوند و این ویژگی به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد که به سرعت و با هزینه نسبتا کم، به موقعیت‌های سرمایه گذاری خود واکنش نشان دهند.

در نهایت، کسانی که با سرمایه محدود به دنبال ورود به بازار طلا هستند، نیز می‌توانند صندوق مبتنی بر طلا استفاده کنند. سرمایه گذاری در این صندوق‌ها نیاز به مبالغ بزرگ ندارد و افراد می‌توانند با سرمایه‌های کوچک نیز به بازار طلا وارد شوند.

بهترین صندوق سرمایه گذاری طلا در ایران

حالا که کاملا متوجه شدید صندوق سرمایه گذاری طلا چیست و چگونه کار می‌کند، باید به‌سراغ بهترین گزینه‌های وطنی برویم. با مقایسه صندوق‌هایی که در ادامه به شما معرفی می‌کنیم، می‌توانید گزینه مطلوبی را برای سرمایه گذاری بیابید:

• صندوق طلای عیار مفید: این صندوق زیرمجموعه کارگزاری مفید و از نوع ETF است و از سال ۱۳۹۷ در زمینه سرمایه گذاری در سکه و شمش طلا فعالیت می‌کند. واحدهای این صندوق را می‌توان از طریق سامانه‌های معاملات آنلاین خرید و فروش کرد. ترکیب دارایی‌های آن شامل ۹۷.۰۲درصد گواهی سپرده دارایی و ۲.۹۷درصد سهام است و بازدهی یک‌ساله ۵۶.۸۷درصد را به شما ارائه می‌دهد.
• صندوق سرمایه گذاری پشتوانه طلای لوتوس: لوتوس یکی از معتبرترین و محبوب‌ترین صندوق‌های طلا در ایران است که بیش از ۷ سال سابقه دارد. ترکیب دارایی‌های این صندوق شامل ۹۹.۹۱درصد گواهی سپرده دارایی و ۰.۸درصد اوراق مشارکت است و بازدهی سالانه ۵۵.۵۹درصد را در اختیارتان می‌گذارد.
• صندوق طلای کهربا: این صندوق تحت‌مدیریت متخصصان باتجربه قرار دارد و با عملکرد مطلوب خود، به یکی از گزینه‌های معتبر سرمایه گذاری در ایران تبدیل شده است. ترکیب دارایی‌های کهربا شامل ۹۹.۱۹درصد گواهی سپرده سکه طلا و ۰.۷۶درصد از سایر دارایی‌ها است. این صندوق بازدهی یک‌ساله‌ای برابر با ۵۶.۲۴درصد دارد.
• صندوق زرین آگاه: محصول شرکت سبدگردان آگاه، با بیش از ۱۶ سال سابقه، برای سرمایه گذاری با سرمایه کم طراحی شده است. این صندوق ۹۲.۳۱درصد گواهی سپرده دارایی و ۶.۳۱درصد سپرده بانکی را شامل می‌شود و بازدهی آن ۵۳.۵درصد است.
• صندوق سکه طلای کیان: صندوق کیان شهرت زیادی در بازار طلا دارد و عمدتاً در گواهی سپرده سکه سرمایه گذاری می‌کند. این صندوق از ترکیب ۹۷.۹۲درصد گواهی سپرده دارایی و ۱.۶۱درصد از سایر دارایی‌ها تشکیل شده و بازدهی یک‌ساله آن ۵۵.۶۲درصد است.

در این بخش، به ۵ مورد از بهترین صندوق های طلای ایرانی اشاره کردیم. بااین‌حال، صندوق‌های متعددی، از جمله کیمیا زرین کاردان، زاگرس، تابان تمدن، زرافشان امید ایرانیان، آسمان آلتون، نهایت‌نگر، زرفام‌آشنا و… نیز در بازار وجود دارند که شما باید آن‌ها را با استفاده از معیارهایی که گفتیم، مورد بررسی قرار دهید.

جمع‌بندی

سرمایه گذاری در صندوق طلا به عنوان یکی از ابزارهای مالی نوین، فرصتی مناسب برای حفظ ارزش دارایی‌ها و بهره‌برداری از نوسانات بازار طلا را فراهم می‌آورد. این نوع سرمایه گذاری با ویژگی‌هایی چون نقدشوندگی بالا، مدیریت ساده و هزینه‌های کمتر نسبت به خرید فیزیکی طلا، جذابیت زیادی دارد. با این حال، سرمایه‌گذاران باید به نوسانات قیمت طلا و ریسک‌های مرتبط با بازار بورس توجه داشته باشند.

در نهایت، صندوق ‌های طلا می‌توانند به ویژه برای افرادی که به دنبال تنوع در سبد سرمایه‌گذاری، محافظت از سرمایه در برابر تورم و استفاده از نقد شوندگی بالا هستند، گزینه‌ای مناسب به شمار آیند.

سوالات متداول