با گسترش فعالیتهای اقتصادی و سرمایه گذاری در بازارهای مالی، داشتن اطلاعات دقیق و قابل اعتماد از سرمایه گذاران امری ضروری به نظر میرسد. در این راستا، سامانه سجام بهعنوان یک ابزار کلیدی برای مدیریت اطلاعات سرمایه گذاران در بازار سرمایه ایران طراحی شده است. این سامانه به افراد این امکان را میدهد تا بهطور ساده و سریع ثبت نام کرده، احراز هویت شوند و از خدمات مختلف بورس اوراق بهادار، صندوقهای سرمایه گذاری و سایر بازارهای مالی بهرهمند گردند. در این مقاله، به بررسی سامانه سجام و نحوه ثبت نام در آن پرداخته شده است.
فهرست مطالب:
سجام چیست؟
سجام مخفف «سامانه جامع ثبت اطلاعات مشتریان» است که به منظور ساماندهی، جمعآوری و مدیریت اطلاعات سرمایه گذاران در بازارهای مالی ایران، به ویژه بورس اوراق بهادار، راهاندازی شده است. هدف اصلی این سامانه تسهیل فرآیندهای مرتبط با ثبت نام، احراز هویت و ارائه خدمات به فعالان بازار سرمایه است.
برای هر فردی که بخواهد در بازار بورس فعالیت کند، ثبت نام در سامانه سجام الزامی است. با ثبت نام در این سامانه، افراد میتوانند اطلاعات شخصی، بانکی و هویتی خود را وارد کرده و کد سجام دریافت کنند که این کد برای انجام تمامی معاملات و فعالیتهای بورسی ضروری است. علاوه بر آن، سامانه سجام امکاناتی همچون ویرایش اطلاعات، انتقال سهام و دریافت سود از مجامع را نیز برای سرمایه گذاران فراهم میکند. این سامانه بهعنوان یک ابزار یکپارچه، فرآیندهای مختلف سرمایه گذاری را سادهتر و سریعتر میکند و به سرمایه گذاران این امکان را میدهد تا از خدمات مختلف بازار سرمایه بهرهمند شوند. در واقع، سجام بهعنوان دروازهای برای ورود به بازارهای مالی و بورس ایران عمل میکند و استفاده از آن برای هر فردی که قصد سرمایه گذاری در این بازارها را دارد، ضروری است.
کاربرد سامانه سجام
سامانه سجام (سامانه جامع ثبت اطلاعات مشتریان) به عنوان یک سیستم آنلاین در ایران طراحی شده است که هدف اصلی آن تسهیل فرآیند ثبت نام و احراز هویت سرمایه گذاران در بازارهای مالی است. این سامانه برای فعالیت در بورس اوراق بهادار، صندوقهای سرمایه گذاری، بورس کالا و سایر بازارهای مالی ضروری است. از آنجا که ورود به این بازارها بهطور رسمی نیاز به احراز هویت و دریافت کد بورسی دارد، سامانه سجام به عنوان پیشنیاز این فرآیند معرفی شده است.
اولین کاربرد سامانه سجام، احراز هویت و ثبت نام الکترونیکی است. هر فردی که بخواهد در بازار سرمایه فعالیت کند، ابتدا باید اطلاعات خود را در سامانه سجام وارد کرده و هویت خود را تایید کند. پس از تکمیل این مراحل، سرمایه گذار کد سجام دریافت میکند که برای ورود به کارگزاریها و انجام معاملات در بورس و دیگر نهادهای مالی ضروری است. این فرآیند بهویژه در جهت جلوگیری از فعالیتهای غیرقانونی و شفاف سازی اطلاعات افراد در بازارهای مالی ایجاد شده است.
علاوه بر فرآیند ثبت نام، یکی دیگر از کاربردهای مهم سامانه سجام، مدیریت و ویرایش اطلاعات است. پس از ثبت نام در سامانه، افراد میتوانند اطلاعات خود را بهروز کرده و در صورت نیاز، تغییراتی در مشخصات خود ایجاد کنند. این اطلاعات شامل دادههای شناسنامهای، بانکی و هویتی افراد است که بهطور مستقیم با فعالیتهای مالی و معاملاتی آنها مرتبط است.
همچنین، سامانه سجام به تسهیل فرآیندهای مالی کمک میکند. برای مثال، پیش از راهاندازی سجام، افرادی که میخواستند کارگزار ناظر خود را تغییر دهند، باید به کارگزاریها مراجعه میکردند. اما اکنون با استفاده از این سامانه، تغییرات بهراحتی از طریق فرآیندهای آنلاین انجام میشود. این فرآیندها بهویژه برای افرادی که چندین حساب کارگزاری دارند یا در بورس کالا و بورس انرژی فعالیت میکنند، مزیت بزرگی است.
در نهایت، دریافت سود مجامع و مدیریت سهام عدالت نیز از دیگر کاربردهای سامانه سجام است. این سامانه به افراد این امکان را میدهد که بهراحتی از سود مجامع شرکتها بهرهمند شوند و سهام عدالت خود را مدیریت کنند. از اینرو، سجام بهعنوان یک پلتفرم یکپارچه، نقش اساسی در مدیریت سرمایه گذاریهای فردی در بازارهای مالی ایفا میکند.
بهطور کلی، سامانه سجام نه تنها فرآیندهای ثبت نام و احراز هویت را ساده سازی میکند، بلکه به ایجاد بازار سرمایهای شفافتر و ایمنتر کمک میکند. این سامانه با فراهم کردن دسترسی آسان و سریع به ابزارهای مختلف بازارهای مالی، شرایطی را برای سرمایه گذاران ایجاد میکند که بتوانند بدون پیچیدگیهای اضافی به فعالیتهای اقتصادی خود بپردازند.
نحوه ثبت نام در سامانه سجام
برای ثبت نام در سامانه سجام، که به منظور فعالیت در بازارهای مالی مانند بورس اوراق بهادار، صندوقهای سرمایه گذاری و سایر نهادهای مالی ضروری است، مراحل سادهای وجود دارد.
در ادامه، مراحل ثبت نام در سامانه سجام بهطور کامل توضیح داده شده است:
مرحله 1: مراجعه به سایت سجام
ابتدا باید به سایت رسمی سامانه سجام مراجعه کنید. برای این کار میتوانید عبارت «سجام» را در موتور جستجوی اینترنتی خود وارد کنید یا به صورت مستقیم به آدرس sejam.ir بروید.
مرحله 2: انتخاب گزینه ثبت نام
پس از ورود به سایت سجام، در صفحه اصلی گزینهای با عنوان «ثبت نام در سامانه سجام» را انتخاب کنید. این گزینه شما را به فرم ثبت نام هدایت خواهد کرد.
مرحله 3: وارد کردن شماره تماس
در این مرحله، باید شماره تماس خود را وارد کنید. شمارهای که وارد میکنید باید متعلق به خودتان باشد و برای تایید آن، یک کد تایید به شماره تلفن وارد شده ارسال خواهد شد. این کد را در کادر مربوطه وارد کنید.
مرحله 4: تکمیل اطلاعات شخصی
پس از وارد کردن کد تایید، اطلاعات هویتی و شخصی خود را تکمیل کنید. این اطلاعات شامل مواردی مانند کد ملی، نام و نام خانوادگی، اطلاعات شناسنامهای و دیگر مشخصات فردی است. باید دقت کنید که این اطلاعات دقیقا مطابق با اسناد هویتی شما (شناسنامه و کارت ملی) باشد.
مرحله 5: پرداخت هزینه ثبت نام
برای تکمیل ثبت نام در سامانه سجام، مبلغی بهعنوان کارمزد ثبت نام (حدود 10 هزار تومان) باید پرداخت شود. این مبلغ از طریق یکی از درگاههای پرداخت اینترنتی قابل پرداخت است. پرداخت این هزینه برای همه افراد الزامی است.
مرحله 6: انتخاب نوع مشتری
در این مرحله، باید مشخص کنید که شما شخص حقیقی (شخصی که بهطور فردی در بازار سرمایه فعالیت میکند) یا شخص حقوقی (یک نهاد یا شرکت) هستید. پس از انتخاب نوع مشتری، مراحل بعدی برای شما باز خواهد شد.
مرحله 7: تکمیل اطلاعات بانکی
در این مرحله باید اطلاعات بانکی خود را وارد کنید، مانند شماره حساب بانکی که به نام شما باشد. این اطلاعات بهمنظور تامین امنیت معاملات شما در سامانه سجام مورد استفاده قرار میگیرند.
مرحله 8: احراز هویت
در مرحله بعد، شما باید فرآیند احراز هویت خود را انجام دهید. در صورتی که شما بالای 18 سال هستید، احراز هویت بهصورت الکترونیکی از طریق سامانه انجام میشود. در این مرحله، باید یک ویدئو سلفی از خود بگیرید تا بهعنوان تایید هویت شما مورد استفاده قرار گیرد. اگر موفق به احراز هویت الکترونیکی نشوید، میتوانید از طریق دفاتر پیشخوان دولت احراز هویت حضوری را انجام دهید.
مرحله 9: دریافت کد سجام
پس از تکمیل مراحل فوق، کد سجام برای شما صادر میشود. این کد بهعنوان شناسنامه شما در سامانههای مختلف بورس، صندوقهای سرمایه گذاری و سایر نهادهای مالی استفاده میشود. کد سجام شما بهطور مستقیم به شماره تلفن همراه شما پیامک خواهد شد.
مرحله 10: ثبت نام در کارگزاری
در نهایت، برای شروع فعالیت در بازارهای مالی، باید کد سجام خود را به کارگزاری بورس ارائه دهید تا بتوانید در آن کارگزاری ثبت نام کرده و شروع به خرید و فروش سهام کنید. همچنین، از طریق سامانه سجام، امکان انتقال سهام از یک کارگزاری به کارگزاری دیگر نیز فراهم است.
نکات مهم:
- در صورتی که به دلایل مختلف نتوانید اطلاعات خود را تکمیل کنید یا با مشکلی مواجه شدید، میتوانید از طریق پشتیبانی سامانه سجام یا دفاتر پیشخوان دولت اقدام کنید.
- اگر ثبت نام برای شخصی دیگر (مثلا فرزندتان) انجام میدهید، باید بهعنوان نماینده قانونی ثبت نام کنید.
- سامانه سجام امکان ویرایش اطلاعات ثبتشده را فراهم کرده است، بنابراین اگر در آینده نیاز به تغییر یا اصلاح اطلاعات داشتید، میتوانید این کار را انجام دهید.
با تکمیل این مراحل، شما بهراحتی در سامانه سجام ثبت نام کرده و آماده فعالیت در بازار سرمایه خواهید بود.
احراز هویت حضوری برای سایت سجام
احراز هویت حضوری در سامانه سجام زمانی لازم است که فرد نتواند فرآیند احراز هویت الکترونیکی را بهصورت موفقیتآمیز در سامانه سجام انجام دهد. این موضوع ممکن است به دلایل مختلفی از جمله مشکلات در بارگذاری ویدئو سلفی، مشکلات شناسایی چهره یا عدم تطابق اطلاعات وارد شده با مدارک هویتی باشد. در این حالت، فرد باید به صورت حضوری به دفاتر پیشخوان دولت مراجعه کرده و احراز هویت خود را تکمیل کند.
مراحل احراز هویت حضوری در سامانه سجام
دریافت کد رهگیری قبل از مراجعه به دفاتر پیشخوان دولت، شما باید مراحل ثبت نام اولیه را در سامانه سجام انجام داده باشید. پس از وارد کردن اطلاعات اولیه در سامانه سجام و پرداخت هزینه ثبت نام، یک کد رهگیری ۱۰ رقمی برای شما ارسال میشود. این کد به شماره تلفن همراه شما ارسال خواهد شد و باید در فرآیند احراز هویت حضوری از آن استفاده کنید.
مراجعه به دفاتر پیشخوان دولت پس از دریافت کد رهگیری، شما باید به یکی از دفاتر پیشخوان دولت که خدمات احراز هویت سجام را ارائه میدهند، مراجعه کنید. در این دفاتر، اطلاعات شما بررسی میشود و هویت شما به صورت حضوری تایید میشود.
ارائه مدارک هویتی هنگام مراجعه به دفاتر پیشخوان دولت، باید مدارک شناسایی خود را ارائه دهید. مدارک لازم برای احراز هویت حضوری عبارتند از:
- کارت ملی
- شناسنامه
- کد رهگیری ۱۰ رقمی که در هنگام ثبت نام در سامانه سجام دریافت کردهاید.
ثبت اطلاعات در دفتر پیشخوان کارمند دفتر پیشخوان دولت، پس از بررسی مدارک هویتی و تطابق آن با اطلاعات وارد شده در سامانه سجام، فرایند احراز هویت را تکمیل خواهد کرد. این فرآیند شامل تایید هویت شما و ثبت اطلاعات در سیستم است.
تایید نهایی پس از تکمیل فرآیند احراز هویت حضوری، شما باید منتظر دریافت کد سجام خود از طریق پیامک باشید. این کد بهعنوان کد شناسایی شما در تمامی سیستمهای مالی و کارگزاریهای بورس معتبر خواهد بود. پس از دریافت این کد، شما میتوانید در کارگزاریهای مختلف ثبت نام کرده و فعالیتهای سرمایه گذاری خود را آغاز کنید.
نکات مهم:
- زمانبندی: بسیاری از دفاتر پیشخوان دولت تنها در ساعات مشخصی خدمات احراز هویت سجام را انجام میدهند. بنابراین بهتر است پیش از مراجعه، ساعات کاری دفتر پیشخوان را بررسی کنید.
- هزینهها: هزینه انجام احراز هویت حضوری در دفاتر پیشخوان ممکن است متفاوت باشد. معمولا این هزینهها از ۱۰ هزار تومان (هزینه ثبت نام) به همراه هزینههای اضافی دفاتر پیشخوان متغیر است.
- نیاز به مدارک صحیح: اطمینان حاصل کنید که مدارک شناسایی شما (کارت ملی و شناسنامه) معتبر و بهروز باشد. در صورتی که اطلاعات شما در سامانه سجام با اطلاعات مدارک هویتی شما تطابق نداشته باشد، ممکن است فرآیند احراز هویت با مشکل مواجه شود.
چرا احراز هویت حضوری ضروری است؟
احراز هویت حضوری برای کسانی که نتوانستهاند مراحل الکترونیکی را بهطور موفقیتآمیز طی کنند، ضروری است. همچنین این روش برای افراد زیر 18 سال که نمیتوانند احراز هویت الکترونیکی انجام دهند (زیرا سامانه سجام فقط برای افراد بالای 18 سال احراز هویت الکترونیکی فراهم کرده است)، گزینهای لازم و ضروری است. با انجام این مراحل، شما میتوانید به راحتی در بازارهای مالی و بورس اوراق بهادار فعالیت کنید.
بعد از ثبت نام و ورود به سامانه سجام از چه خدماتی میتوانیم استفاده کنیم؟
پس از ثبتنام و ورود به سامانه سجام، افراد میتوانند از خدمات متعددی برای مدیریت و انجام فعالیتهای خود در بازار سرمایه استفاده کنید.
در ادامه به بررسی این خدمات پرداخته شده است:
دریافت کد بورسی (معاملاتی) و ورود به بازار بورس
کد بورسی، شناسهای است که بهمنظور انجام معاملات در بازار بورس برای هر فرد صادر میشود. این کد مشابه شماره حساب بانکی است و برای خرید و فروش سهام و سایر اوراق بهادار در بازار سرمایه ضروری است. برای دریافت کد بورسی، لازم است که ابتدا در سامانه سجام ثبت نام کنید. پس از تکمیل ثبت نام و تایید اطلاعات شما توسط سامانه، کد بورسی برای شما صادر خواهد شد.
با دریافت این کد، شما میتوانید از طریق کارگزاریها وارد بازار بورس شوید و خرید و فروش سهام را انجام دهید. همچنین برای انجام معاملات آنلاین در بورس و دسترسی به خدمات مختلف مانند مشاهده موجودی سهام یا پیگیری وضعیت معاملات، داشتن این کد الزامی است.
ویرایش سریع اطلاعات
در صورتی که بعد از ثبت نام در سامانه سجام، نیاز به ویرایش اطلاعات شخصی خود مانند تغییر آدرس، شماره تماس، شماره حساب بانکی یا اطلاعات دیگر داشته باشید، سامانه سجام این امکان را فراهم کرده است که بهراحتی و بدون نیاز به مراجعه حضوری به مراجع مختلف، اطلاعات خود را ویرایش کنید. این ویرایشها معمولا بهصورت آنلاین و از طریق پنل کاربری شما در سامانه سجام قابل انجام است.
ویژگی «ویرایش سریع اطلاعات» به شما این امکان را میدهد که در صورت بروز هرگونه تغییر در اطلاعات شخصی خود، به سرعت آنها را بهروز کرده و از بهروزرسانیهای بازار سرمایه مطلع شوید. همچنین، این تغییرات ممکن است بر روند دریافت سود یا سایر خدمات بازار سرمایه تاثیر بگذارد.
دسترسی به درگاه یکپارچه ذینفعان بازار سرمایه
درگاه یکپارچه ذینفعان بازار سرمایه بهعنوان رابط اصلی بین سرمایه گذاران و ارگانهای مختلف بازار سرمایه عمل میکند. پس از ثبت نام در سامانه سجام، شما به این درگاه دسترسی پیدا میکنید که میتوانید از آن برای مدیریت اطلاعات خود، مشاهده وضعیت معاملات، پیگیری سودهای تقسیمی، مشاهده وضعیت درخواستها و سایر فعالیتهای مرتبط استفاده کنید.
این درگاه بهطور خاص برای تسهیل و یکپارچهسازی خدمات بازار سرمایه ایجاد شده است و برای دسترسی به اطلاعات مختلف مانند وضعیت سهام، پورتفوی سرمایه گذاری، درخواستهای مربوط به انتقال مالکیت و سایر موارد مرتبط با بازار سرمایه بسیار کاربردی است.
دریافت سود تقسیمی
سود تقسیمی یا دیویدند به سودی گفته میشود که شرکتهای سهامی بهعنوان بخشی از سود خود به سهامداران پرداخت میکنند. برای دریافت این سود، لازم است که شما در سامانه سجام ثبت نام کرده باشید، زیرا این سامانه بهعنوان پایگاه اطلاعاتی ذینفعان بازار سرمایه عمل میکند و اطلاعات حساب بانکی شما را برای واریز سود مورد استفاده قرار میدهد.
زمانی که شرکتی سود تقسیمی خود را اعلام میکند، این سود از طریق سامانه سجام به حساب بانکی شما واریز خواهد شد. بهعبارتدیگر، سامانه سجام نقش واسط میان شما (سهامدار) و شرکتها یا نهادهای پرداختکننده سود را ایفا میکند. بهطور معمول، سود تقسیمی سهام بهصورت نقدی یا از طریق صدور سهام جدید پرداخت میشود و شما میتوانید از طریق سامانه سجام از زمان و مبلغ این پرداختها مطلع شوید.
جمعبندی
به طور کلی، سامانه سجام با هدف تسهیل فرآیند ثبت نام و مدیریت اطلاعات مشتریان در بازار سرمایه ایران ایجاد شده است. این سامانه به سرمایه گذاران امکان میدهد تا با دریافت کد سجام، به راحتی در بورس اوراق بهادار و سایر بازارهای مالی فعالیت کنند. مراحل ثبت نام در سامانه ساده و قابل انجام بهصورت آنلاین است، اما در برخی موارد نیاز به احراز هویت حضوری نیز وجود دارد. با توجه به اهمیت سامانه سجام در ورود به بازار سرمایه، آگاهی از نحوه ثبت نام، هزینهها و فرآیندهای مختلف آن برای هر فردی که قصد سرمایه گذاری دارد، ضروری است. در نهایت، سجام با فراهم کردن امکان ویرایش اطلاعات و دسترسی به خدمات مختلف بازارهای مالی، راهی سریع و مطمئن برای ورود به دنیای بورس فراهم میکند.
سوالات متداول
آیا ثبت نام در سامانه سجام هزینه دارد؟
بله، ثبت نام در سامانه سجام هزینهای معادل ۱۰ هزار تومان دارد که باید بهصورت آنلاین پرداخت شود. این هزینه برای تمامی افراد الزامی است.
برای ثبت نام در سامانه سجام چه مدارکی لازم است؟
برای ثبت نام در سامانه سجام، شما به مدارکی مانند کارت ملی و شناسنامه نیاز دارید. همچنین باید شماره تلفن همراه و آدرس ایمیل معتبر خود را وارد کنید.
آیا ثبت نام در سامانه سجام برای افراد زیر ۱۸ سال هم امکانپذیر است؟
بله، ثبت نام در سامانه سجام برای افراد زیر ۱۸ سال نیز امکانپذیر است. با این تفاوت که باید ثبت نام توسط ولی قانونی انجام شود و احراز هویت حضوری در دفاتر پیشخوان دولت صورت گیرد.
آیا امکان ویرایش اطلاعات در سامانه سجام وجود دارد؟
بله، شما میتوانید اطلاعات ثبت شده در سامانه سجام را ویرایش کنید. برای این کار، باید به سامانه مراجعه کرده و اطلاعات خود را اصلاح نمایید.