بازار کریپتو چیست؟ هرآنچه لازم است درباره بازار ارزهای دیجیتال بدانید

بازار کریپتو در چند سال اخیر محبوبیت خاصی پیدا کرده و به یکی از بازارهای مالی پرطرفدار چه در داخل کشور و چه خارج از آن تبدیل شده است. یکی از نکاتی که باید به آن توجه خاص داشت این است که در کنار جذابیت و سودآوری بالای این بازار، افراد زیادی متحمل ضررهای سنگین و از دست رفتن سرمایه‌های خود شده‌اند. در این مطلب از دلتا کالج قصد داریم شما را بیشتر با این بازار و ابعاد مختلف آن آشنا کنیم.

بازار کریپتو چیست؟

بازار کریپتوکارنسی (Cryptocurrency) یا به اختصار بازار کریپتو (Crypto) فضایی دیجیتال و غیرمتمرکز است که امکان معامله و مبادله ارزهای دیجیتال مختلف با یکدیگر را فراهم می‌کند. این پلتفرم جهانی به افراد و موسسات امکان خرید، فروش و سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال مانند بیت‌کوین، اتریوم و بسیاری از ارزهای دیگر را می‌دهد.

✅ مقالات مرتبط: ارز دیجیتال چیست؟ راهنمای کامل رمزارزها

نقش بلاکچین در بازار کریپتو چیست؟

از ویژگی‌های برجسته ارزهای دیجیتال می‌توان به استفاده از فناوری بلاک‌چین اشاره کرد. بلاک‌چین یک دفتر کل توزیع‌شده است که تمام تراکنش‌ها را در شبکه‌ای از رایانه‌ها ثبت می‌کند و همین موضوع سبب شفافیت هرچه بیشتر تراکنش‌ها و مقاوم بودن آن در برابر هرگونه دستکاری و تقلب می‌شود. به عبارتی ساده‌تر، فناوری بلاک‌چین امنیت و یکپارچگی معاملات را تضمین می‌کند.

تاریخچه بازار کریپتو چیست؟

بازار کریپتو در سال ۲۰۰۹ با معرفی بیت‌کوین (Bitcoin) توسط فرد یا گروهی ناشناس به نام «ساتوشی ناکاموتو» (Satoshi Nakamoto) آغاز شد. بیت‌کوین به عنوان اولین ارز دیجیتال مبتنی بر فناوری بلاک‌چین معرفی شد که امکان انجام تراکنش‌های امن و غیر متمرکز را برای افراد فراهم می‌کرد. پس از موفقیت بیت‌کوین، ارزهای دیجیتال دیگری مانند اتریوم، ریپل، لایت‌کوین و هزاران توکن دیگر نیز وارد بازار کریپتو شدند.

✅ مقالات مرتبط: ارز دیجیتال بیت کوین چیست؟ راهنمای صفر تا صد

پرداخت‌های همتا به همتا با کریپتو

پرداخت‌های همتا به همتا با کریپتو روشی برای انتقال سریع و مستقیم ارزهای دیجیتال بین افراد بدون نیاز به حضور واسطه‌های سنتی مانند بانک‌ها است. این نوع پرداخت‌ها با بهره‌گیری از فناوری بلاک‌چین، امکان انجام تراکنش‌های سریع، امن و شفاف را فراهم می‌کند.

با توجه به ثبت و تایید هر تراکنش در شبکه بلاک‌چین، امنیت تراکنش‌ها افزایش پیدا کرده و خطر تقلب کاهش می‌یابد. به دلیل عدم وابستگی به سیستم‌های بانکی، پرداخت‌های همتا به همتا می‌توانند هزینه‌های تراکنش را کاهش دهند و دسترسی به خدمات مالی را در مناطق مختلف جهان که دسترسی به بانک‌ها محدود است، افزایش دهند.

بازار کریپتو در ایران

بازار کریپتو نه در سطح جهانی، بلکه در کشور خودمان ایران نیز طی چند سال اخیر رشد چشمگیری داشته است. با توجه به محدودیت‌های اقتصادی و تحریم‌های بین‌المللی، بسیاری از ایرانیان به‌دنبال روش‌های جایگزین برای حفظ و افزایش سرمایه خود هستند و ارزهای دیجیتال، یکی از جذاب‌ترین گزینه‌ها در این خصوص به‌شمار می‌آیند.

در همین راستا، صرافی‌های ایرانی این امکان را برای افراد فراهم کرده‌اند تا پس از انجام مراحل احراز هویت، به خرید و فروش و معاملات ارزهای دیجیتال بپردازند.

اصطلاحات بازار کریپتو

هنگام فعالیت در بازار کریپتو با اصطلاحات زیادی مواجه خواهید شد که آگاهی از این اصطلاحات به افرادی که قصد فعالیت در آن را دارند کمک شایانی خواهد کرد. در ادامه با مهم‌ترین این اصطلاحات آشنا خواهید شد.

کریپتوکارنسی (Cryptocurrency)

اصطلاح کریپتوکارنسی به همان ارزهای دیجیتال در بازار کریپتو اشاره دارد که بر بستر بلاک‌چین خرید و فروش و معامله می‌شوند. 

بلاک چین (Blockchain)

بلاک‌چین بستری غیرمتمرکز و امن است که از زنجیره‌ای از بلوک‌ها تشکیل شده و برای ثبت و ذخیره اطلاعات تراکنش‌های رمز ارزی از آن استفاده می‌شود.

دفتر کل توزیع شده (Distributed Ledger)

این اصطلاح به سیستمی اشاره دارد که اعضای تشکیل‌دهنده آن به اطلاعات مربوط به تراکنش‌ها دسترسی دارند و در صورت هرگونه تغییر، تمامی اعضا از آن مطلع خواهند شد و آن را تایید خواهند کرد. این موضوع یکی از دلایل اصلی در شفافیت دفتر کل توزیع‌شده است.

قراردادهای هوشمند (Smart Contracts)

این قراردادها بر بستر بلاک‌چین‌ها ایجاد می‌شوند و وظیفه آن‌ها انجام معاملات در شرایط خاص و از پیش تعیین‌شده و بدون دخالت واسطه‌ها است.

توکن (Token)

توکن یک واحد دیجیتال است که بر اساس فناوری بلاک‌چین ایجاد می‌شود و نمایانگر ارزش یا مالکیت دیجیتال است.

✅ مقالات مرتبط: توکن چیست؟ آشنایی با مفهوم توکن و نحوه ساخت آن

فورک (Fork)

در بازار کریپتو، فورک به معنای گسترش و تغییرات در پروتکل یا نرم‌افزار اصلی بلاک‌چین است که باعث ایجاد نسخه جدیدی از آن می‌شود.

✅ مقالات مرتبط: فورک در ارز دیجیتال چیست؟ بررسی انواع فورک

همتا به همتا (Peer to peer)

همان‌طور که از نام این اصطلاح پیداست در یک شبکه همتا به همتا اعضای شبکه می‌توانند دارایی‌ها، اطلاعات یا خدمات را بدون دخالت واسطه‌ها، با هم به اشتراک بگذارند.

مزایای بازار کریپتو چیست؟

از جمله مهمترین مزایایی که بازار کریپتو به همراه دارند عبارتند از:

• عدم نیاز به سرمایه زیاد: برخلاف بسیاری از بازارهای مالی که نیازمند سرمایه‌گذاری کلان هستند، برای ورود به بازار ارزهای دیجیتال به سرمایه زیادی نیاز ندارید.
• فرصت‌های سودآوری بالا: بازار ارزهای دیجیتال به دلیل نوسانات شدید و تغییرات سریع قیمت‌ها، فرصت‌های زیادی را برای کسب در اختیار معامله‌گرها قرار می‌دهد.
• دسترسی در سطح بین‌المللی: معاملات ارز دیجیتال محدود به یک منطقه خاص نیست و از هر جای دنیا می‌توانید با دسترسی به این بازار، درآمد کسب کنید.
• معاملات ۲۴ ساعته: بازار ارزهای دیجیتال به صورت ۲۴ ساعته فعال است، بنابراین شما می‌توانید در هر زمان از شبانه‌روز، معاملات خود را انجام دهید.
• غیرمتمرکز بودن: غیرمتمرکز بودن بازار کریپتو به معامله‌گرها اجازه می‌دهد دارایی‌های خود را بدون دخالت واسطه‌ها مدیریت کنند.
• امنیت و حفظ حریم خصوصی: با بهره‌گیری از فناوری بلاک‌چین، تراکنش‌ها در بازار ارزهای دیجیتال بسیار امن هستند و تلاش‌های زیادی برای حفظ امنیت و حریم خصوصی کاربران صورت می‌گیرد.

معایب بازار کریپتو چیست؟

با وجود تمام مزایایی که بازار کریپتو برای فعالان خود به ارمغان می‌آورد، نباید از معایب و چالش‌های این بازار غافل شد. در ادامه با این معایب آشنا خواهید شد.

بروز رفتارهای هیجانی

بازار کریپتو به دلیل نوسانات شدید و تغییرات قیمت قابل توجه، فرصت‌های سودآوری زیادی را برای معامله‌گرها فراهم می‌کند. اما این شرایط می‌توانند منجر به تصمیم‌گیری‌های هیجانی شود که به زیان معامله‌گر می‌انجامد. برای مقابله با این رفتارها، استفاده از استراتژی‌های معقولانه و تحلیل و بررسی‌های دقیق بازار امری ضروری است.

مشکلات امنیتی

از آنجا که رمز ارزها بر بستر دیجیتالی عمل می‌کنند، این مسئله به نوبه خود مشکلات امنیتی مانند کلاهبرداری‌ها، حملات سایبری و سرقت دارایی را برای بازار کریپتو و فعالان آن در پی دارد. هرچند رمز ارزها از امنیت بالایی برخوردار هستند، اما وجود صرافی‌های نامطمئن همچنان یک چالش برای امنیت معاملات در این بازار است.

دستکاری در قیمت ها

دستکاری قیمت یک مشکل جدی در بازار ارزهای دیجیتال محسوب می‌شود که می‌تواند باعث سلب اعتماد معامله‌گرها شود. این پدیده در این بازار به شکل پامپ و دامپ شناخته می‌شود که در آن، قیمت یک ارز به طور مصنوعی بالا برده می‌شود و سپس به سرعت پایین می‌آید، که باعث ضرر و زیان‌ سرمایه‌گذارها می‌شود.

تحلیل بازار کریپتو

بازار کریپتو یکی از پویاترین و پرنوسان‌ترین بازارهای مالی دنیاست. به همین خاطر برای بهره‌مندی و کسب سود از روندهای صعودی و نزولی قیمت ارزهای دیجیتال بازار، نیازمند تحلیل درستی از شرایط مربوطه هستید. دو تحلیل اصلی و کاربردی در این زمینه تحلیل بنیادی یا فاندامنتال و تحلیل تکنیکال است.

تحلیل فاندامنتال بازار کریپتو چیست؟

تحلیل فاندامنتال بازار کریپتو تلاش دارد تا عوامل بنیادی موثر بر روند بازار ارزهای دیجیتال را شناسایی کند و مورد بررسی قرار دهد. با توجه به «سلطه بیت کوین» (BTC Dominance) بر بازار ارزهای دیجیتال، که خود نشان‌دهنده بیشترین سهم بازاری است که بیت کوین به خود اختصاص داده است، تغییرات در قیمت بیت کوین می‌تواند تاثیر قابل‌توجهی بر کل بازار ارزهای دیجیتال داشته باشد.

تحلیل تکنیکال بازار کریپتو چیست؟

تحلیل تکنیکال بر بررسی الگوهای قیمتی در نمودارهای ارزهای دیجیتال تمرکز دارد. معامله‌گرها با بررسی الگوهای مختلف به پیش‌بینی رفتار قیمت ارزها می‌پردازند. علاوه بر این، انواع مختلفی از اندیکاتورها و اسیلاتورها نیز به منظور نوسان‌گیری در بازار مورد استفاده قرار می‌گیرد و به عنوان روش تکمیلی برای تحلیل تکنیکال در بازار کریپتو به‌کار گرفته می‌شوند.

پیش بینی بازار کریپتو

پیش‌بینی بازار کریپتو به دلیل ویژگی‌های خاص این بازار، یک فرایند پیچیده است و همواره چالش‌هایی را به‌همراه دارد. پیش‌بینی قیمت‌ها در این بازار، به دلیل نوسانات بالا و عدم وابستگی به عوامل سنتی مانند بانک‌ها و دولت‌ها، با استفاده از روش‌های تحلیلی متنوع انجام می‌شود.

تحلیل‌های فنی مانند الگوهای نموداری و استفاده از اندیکاتورهای مختلف برای پیش‌بینی جهت حرکت قیمت‌ها، و همچنین تحلیل‌های بنیادی که عواملی مانند وضعیت اقتصادی کشورها و رویدادهای بین‌المللی را شناسایی می‌کنند، از جمله روش‌های اصلی در این حوزه هستند.

بازار کریپتو چه‌ زمانی صعودی می‌شود؟

بازار ارزهای دیجیتال به دلیل حجم کمتر در مقایسه با دیگر بازارهای مالی و حضور نهنگ‌های بیت کوین، بازاری غیرقابل پیش‌بینی است. فعالیت مداوم این نهنگ‌ها و ورود و خروج مکرر آن‌ها به بازار، نوسانات قیمتی را به نفع آن‌ها تغییر می‌دهد. علاوه‌براین، تحلیل‌های قیمتی نشان می‌دهد که پس از هر هاوینگ بیت کوین (Bitcoin Halving)، بازار ارزهای دیجیتال شروع به رشد کرده است. به طور کلی، با توجه به سهم بیت کوین در بازار کریپتو، روند قیمت آن تاثیر زیادی بر نوسانات سایر رمز ارزها دارد.

نحوه ورود به بازار کریپتو

برای ورود به بازار کریپتو روش‌ها گوناگونی وجود دارد که از جمله آن‌ها به موارد زیر می‌توان اشاره کرد:

• صرافی‌های متمرکز (CEX)
• صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX)
•  استخرهای نقدینگی (Liquidity Pools)
• سپرده‌گذاری در ارزهای دیجیتال یا همان استیکینگ (Staking)
• ساخت توکن‌های غیرمثلی (NFT)

✅ مقالات مرتبط: NFT چیست به زبان ساده

انواع صرافی‌ها در بازار کریپتو

برای ورود به بازار کریپتو و خرید و فروش و انجام معاملات رمز ارزی نیاز به استفاده از پلتفرم‌های مختص به این کار دارید. این پلتفرم‌ها همان صرافی‌هایی هستند که امکان انجام کلیه امور و فعالیت‌های مرتبط با بازار کریپتو را برای کاربران خود فراهم می‌کنند.

صرافی های متمرکز 

صرافی های متمرکز اولین نوع صرافی‌های رمز ارزی به شمار می‌روند. برای فعالیت در این پلتفرم‌ها کاربران نیاز به ثبت نام و انجام احراز هویت دارند. در صرافی‌های متمرکز، کاربران می‌توانند از طریق شارژ حساب کاربری یا کیف پول خود با ارز فیات اقدام به خرید ارزهای دیجیتال یا فروش آن کنند.

صرافی های غیرمتمرکز

صرافی های غیرمتمرکز همان‌طور که از نامشان پیداست وابسته به هیچ نهادی نیستند و به صورت کاملا مستقل فعالیت می‌کنند. نحوه فعالیت در این پلتفرم‌ها هم به این صورت است که شما می‌توانید با اتصال کیف پول خود به این صرافی‌ها، اقدام به خرید و فروش و معامله ارزهای دیجیتال مدنظر خود کنید. 

✅ مقالات مرتبط: با انواع صرافی ارز دیجیتال و ویژگی های آنها آشنا شوید.

انواع سفارشات در صرافی‌ها

سفارش‌گذاری در بازار کریپتو انواع مختلفی دارد که در ادامه بیشتر با آن آشنا خواهید شد:

• سفارش مارکت (Market Order)

«سفارش مارکت» (Market Order) برای آن دسته از افرادی مناسب است که قصد خرید و فروش لحظه ای رمز ارز و با قیمت مشخص‌شده توسط بازار را دارند. در این نوع سفارش‌گذاری، سفارش کاربر با بهترین قیمت لحظه‌ای موجود در مارکت خرید و فروش می‌شود.

✅ مقالات مرتبط: مارکت اردر چیست؟ صفر تا صد Market Order

• سفارش استاپ مارکت (Stop Market Order)

در این نوع سفارش‌گذاری، کاربر قیمت استاپ را برای خرید یا فروش رمز ارز موردنظر تعیین می‌کند و هر زمان قیمت مارکت به قیمت استاپ تعیین شده رسید عملیات خرید یا فروش انجام می‌شود. 

• سفارش لیمیت (Limit Order)

این نوع سفارش‌گذاری ساده‌ترین نوع در میان سایر سفارش‌گذاری‌ها محسوب می‌شود. کاربر با تعیین دقیق قیمت مورد نظر خود و مقدار ارزی که قصد خرید یا فروش آن را دارد سفارش لیمیت خود را می‌گذارد. هر زمان قیمت مارکت به قیمت دقیق تعیین شده توسط کاربر رسید سفارش مشتری تکمیل می‌شود. 

✅ مقالات مرتبط: آشنایی کامل با لیمیت اوردر یا سفارش محدود

انواع معاملات در بازار کریپتو

در بازار کریپتو هم مانند دیگر بازارهای مالی معاملات متنوعی انجام می‌شود. برای آشنایی بهتر با انواع معاملات در بازار ارزهای دیجیتال ادامه مطلب را بخوانید.

• معاملات اسپات (Spot Trading)

معاملات اسپات در بازار کریپتو ساده‌ترین نوع معاملات است که همه کاربران معمولا فعالیت خود را در این بازار با انجام این دسته از معاملات شروع می‌کنند. در معاملات اسپات کاربر با تعیین قیمت رمز ارز موردنظر خود، آن ارز را در بهترین قیمت خریداری می‌کند و بعد از آن زمانی که رمز ارز به قیمت بالاتر و مناسبی رسید اقدام به فروش آن ارز و کسب سود می‌کند.

• معاملات مارجین (Margin Trading)

معاملات مارجین نوع پیشرفته‌تری از معاملات در مقایسه با معاملات اسپات است. در این نوع معاملات کاربر قدرت معاملاتی خود را افزایش می‌دهد. نحوه انجام این نوع معاملات به این صورت است که کاربر قیمت مورد نظر خود برای خرید یا فروش رمز ارز را پیش‌بینی می‌کند و طبق پیش‌بینی خود اهرم مشخصی را تعیین می‌کند تا میزان سود خود را افزایش دهد.

• معاملات فیوچرز (Futures Trading)

منظور از معاملات فیوچرز یا همان قراردادهای آتی، خرید و فروش رمز ارزها با قیمت معین و برای زمان مشخص در آینده است. از مزایای اصلی معاملات فیوچرز این است که حتی در زمان ریزش بازار، معامله‌گران می توانند از روندهای نزولی نیز کسب سود کنند. یکی از شباهت‌های این دسته از معاملات با معاملات فیوچرز، امکان اهرم‌گذاری برای افزایش سود به دست آمده است. 

تفاوت بازار کریپتو با فارکس و بورس چیست؟

از تفاوت‌های کلیدی و اصلی میان بازار کریپتو با فارکس و بورس عبارتند از:

نوع دارایی

• کریپتو: شامل ارزهای دیجیتال مانند بیت‌کوین، اتریوم و … است که توسط فناوری بلاک‌چین پشتیبانی می‌شوند.
• فارکس: شامل ارزهای فیات کشورها مانند دلار آمریکا، یورو، ین ژاپن و … است که در بازار تبادل ارزهای خارجی معامله می‌شوند.
• بورس: شامل سهام شرکت‌ها، اوراق قرضه و سایر ابزارهای مالی سنتی است که در بازارهای بورس مختلف معامله می‌شوند.

بازارها و ساعات معامله

• کریپتو: بازار کریپتو به صورت ۲۴ ساعته و ۷ روز هفته فعال است.
• فارکس: بازار فارکس نیز به صورت ۲۴ ساعته فعال است، اما بر خلاف بازار کریپتو، کاربران این بازار تنها روزهای دوشنبه تا جمعه مجاز به فعالیت هستند.
• بورس: بازارهای بورس کشورها ساعت‌های مشخصی برای معامله دارند.

رگولاتوری و قانون گذاری

• کریپتو: بسیاری از بازارهای کریپتو هنوز به طور کامل قانون‌گذاری نشده‌اند و در بسیاری از کشورها هنوز مقررات خاصی برای آن وجود ندارد.
• فارکس: بازار فارکس به شدت توسط نهادهای مالی بین‌المللی و ملی نظارت می‌شود.
• بورس: بازارهای بورس تحت نظارت سازمان‌های مالی و قانون‌گذاران ملی مدیریت و کنترل می‌شوند.

نوسانات قیمت

• کریپتو: ارزهای دیجیتال به خاطر ماهیت نوظهور و ناپایدار بودنشان دارای نوسانات قیمتی بسیار بالایی هستند.
• فارکس: نرخ ارزها در بازار فارکس نوسانات کمتری دارند و تحت تأثیر عوامل اقتصادی، سیاسی و مالی قرار دارند.
• بورس: نوسانات قیمت سهام به عوامل مختلفی مانند عملکرد شرکت، اخبار اقتصادی و شرایط بازار بستگی دارد، ولی در این بازار در مقایسه با بازار کریپتو، نوسانات کمتری وجود دارد.

روش‌‌های ترید در بازار کریپتو

با توجه به اینکه تریدرها، استراتژی‌های متنوعی برای انجام معاملات خود دارند و بسته به تحلیل‌های انجام شده توسط آن‌ها که بر پایه تحلیل فاندامنتال یا تحلیل تکنیکال انجام می‌شود، روش های مختلفی برای معامله و ترید در بازار کریپتو وجود دارد.

ترید روزانه (Daily Trading)

این روش ترید که بسیاری از معامله‌گران به صورت روزانه از آن استفاده می‌کنند این امکان را برای کاربر فراهم می‌کند تا رمز ارزی پر نوسان را انتخاب کرده و از طریق خرید و فروش آن به سود مورد نظر برسد. این روش همان‌طور که از نامش پیداست در طول یک روز انجام می‌شود و به روز بعد موکول نمی‌شود.

سوئینگ تریدینگ (Swing Trading)

در روش سوئینگ تریدینگ کاربر با شناسایی درست و موقع روندهای قیمتی، پوزیشن‌های مورد نظر خود را باز می‌کند و در زمان مشخص به سود مورد نظر خود می رسد. این نوع تریدینگ برخلاف ترید روزانه ممکن است چند روز یا چند هفته طول بکشد.

پوزیشن تریدینگ (Position Trading) 

روش دیگر معاملاتی، «پوزیشن تریدینگ» (Position Trading) است. در این روش که ممکن است ماه‌ها به طول بیانجامد، تریدر با شناسایی پروژه‌های آینده‌دار اقدام به خرید رمز ارز مورد نظر می‌کند و طبق تحلیل‌هایی که انجام می‌دهد تا رسیدن به قیمت مورد نظر خود منتظر می‌ماند.

نتیجه‌گیری

در این مطلب تلاش کردیم تا به زبان ساده به توضیح این موضوع که بازار کریپتو چیست و چه مزایا و معایبی دارد بپردازیم و در ادامه به بیان مفاهیم اصلی و مرتبط با این موضوع پرداختیم و در پایان بازار کریپتو را با بازارهای ملی مهم دمیا یعنی فارکس و بورس مقایسه کردیم. به طور کلی، بازار کریپتو یک بازار غیرمتمرکز برای معامله ارزهای دیجیتال است. این بازار مزایایی مانند عدم محدودیت زمانی، دسترسی جهانی و امکان کسب سود بالا دارد. معامله‌گران می‌توانند از طریق معاملات اسپات، فیوچرز و مارجین در این بازار فعالیت کنند و از مزایای آن بهره‌مند شوند.

سوالات متداول