خرید املاک و مستغلات از سالهای دور، یکی از بهترین روشهای سرمایهگذاری بوده است. بااینحال، افزایش بیرویه نرخ مسکن و قیمتگذاری افسارگسیخته توسط مالکان، باعث شده تا دسترسی به این بازار برای بسیاری از سرمایهگذاران مشکل باشد. ازاینرو، در سال ۱۴۰۰، زمزمههایی درباره شکلگیری بازار بورس مسکن ایران بر سر زبانها افتاد و بسیار از هموطنان از یکدیگر میپرسیدند که بورس مسکن چیست. به همین خاطر، در این مطلب از دلتا کالج، بررسی میکنیم که بورس املاک چیست و شما چگونه میتوانید در این بازار سرمایهگذاری کنید.
فهرست مطالب:
بورس مسکن یا املاک چیست؟
بورس محل دادوستد داراییهای گوناگونی است و همانطور که از نام آن هم میتوان فهمید، بورس مسکن مکانی برای دادوستد آپارتمان، زمین، مسکن و انواع املاک و مستغلات خواهد بود. بااینحال، گمانهزنیهای مختلفی درباره اینکه بورس مسکن چیست وجود دارند. برخی معتقدند که در بورس املاک، امکان معامله متری مسکن برای سرمایهگذاران فراهم میشود. بعضی دیگر نیز بر این عقیدهاند که این بازار به پیشفروش ملک اختصاص پیدا میکند. همچنین، احتمال دارد که هر دوی این موارد در بورس پیادهسازی شوند.
بههرحال، مشخص است که دولت با اجرای طرح بورس مسکن ایران، بهدنبال عرضه املاک شرکتهای دولتی و تأمین سرمایه برای افزایش ساختوساز است. این مسئله به شما کمک میکند تا با هزینهای کمتر بر روی املاک سرمایهگذاری داشته باشید و حتی بتوانید با قیمت معقولی صاحب خانه شوید. علاوهبر آن، معاملهگران میتوانند تا زمان سررسید سهام خود، آن را بهدفعات خرید و فروش کنند. با اتمام پروژه نیز اوراق بهادار در بازار به فروش میرسد و دولت با سرمایهگذاران تسویهحساب خواهد کرد.
جزئیات طرح بورس مسکن ایران
تا اینجا، متوجه شدیم که بورس املاک چیست و بر چه اساسی عمل میکند. بنابراین، سرمایهگذاران با خرید سهام در بورس مسکن، از افزایش قیمتها سود به دست میآورند. بااینحال، ویژگی مثبت دیگر این بازار، امکان خانهدارشدن و تصاحب ملکی است که سهام آن را خریداری کردهاید. برای این کار، شما باید بهسراغ اوراق سلف موازی استاندارد بروید. این نوع از اوراق بهادار، کسب سود در پایان سررسید را برای سرمایهگذاران تضمین میکنند.
ازاینرو، پس از سررسید، اوراق مربوطه به فروش میرسند و سود آنها به شما پرداخت میشوند. بااینحال، اگر شما به دریافت فیزیکی ملک مورد نظرتان علاقه دارید، باید در بورس مسکن، فرم آمادگی تحویل را تکمیل کنید. البته شرط دریافت فیزیکی مسکن، در اختیار داشتن سهام کامل است. برای مثال، اگر یک خانه ۱۰۰ متر باشد، شما باید ۱۰۰ سهم یک متری را خریداری کنید.
در زمان خرید سهام یک ملک در بورس مسکن، شما از مشخصاتی، شامل آدرس، زمان تحویل، متراژ، تعداد واحد و… مطلع میشوید. بااینوجود، اطلاعات مربوط به واحد مسکونی فقط در زمان سررسید به شما اعلام خواهد شد.
هدف از راهاندازی بورس مسکن چیست؟
همیشه دولتها بهدنبال حل مشکل مسکن در کشور بودهاند. در سالهای اخیر، با تورم افسارگسیختهای که با آن مواجه بودهایم، خرید ملک برای اغلب افراد جامعه دشوار شده است. نابهسامانیهای موجود در زمینه قیمتگذاری و خریدوفروش بهصورت دلالبازی نیز خانهدارشدن افراد را روزبهروز مشکلتر میکنند. ازاینرو، دولتهای مختلف سعی کردهاند تا راهکارهای گوناگونی را برای حل این مشکلات ارائه دهند. برای مثال، اخذ مالیات از خانههای خالی یکی از راهکارهایی بود که در سالهای گذشته مطرح شد.
حالا بورس مسکن روشی جدیدتر برای سروسامانبخشیدن به این حوزه است. اگرچه هنوز بهدقت نمیتوان نتیجه گرفت که رویکرد بورس املاک چیست، اما از خبرهای منتشرشده میتوان ۴ هدف اساسی را برای ایجاد بورس مسکن شناسایی کرد:
- شفافیت در نحوه قیمتگذاری و انجام معاملات بازار مسکن
- تأمین نقدینگی برای اجرای پروژههای مسکن
- افزایش توانایی مردم برای خرید ملک و سرمایهگذاری در این حوزه
- فروش املاک مازاد دولتی
- عرضه داراییهای غیرمولد بانکها
مزایای بورس املاک چیست؟
دیدیم که هدف از ایجاد بورس مسکن چیست و ازاینطریق، دولت بهدنبال حل چه مشکلاتی است. طبیعتاً مزایای بورس املاک را نیز باید در همین اهداف جستوجو کنیم. ازاینرو، مزایای آن را میتوانیم بهصورت زیر توضیح دهیم.
فروش املاک دولتی و تأمین سرمایه
بسیاری از پروژههای دولتی نیمهکاره ماندهاند و سرمایه کشور را بلااستفاده گذاشتهاند. از طرفی، تعداد زیادی از املاک دولتی و بانکی نیز مورد استفاده قرار نمیگیرند و کاربری خاصی ندارند. این املاک را میتوان از طریق بورس در دسترس سرمایهگذاران و مردم قرار داد. بهاینترتیب، عرضه املاک مازاد در بورس مسکن ایران هزینههای تکمیل پروژههای نیمهکاره را تأمین میکند.
افزایش شاخص استطاعت مسکن
تورم بالا و آشفتگی قیمتگذاری باعث شده تا استطاعت مردم برای خرید مسکن بهشدت کاهش یابد. برای رفع این مشکل، بورس املاک امکان خرید متری یا پیشخرید خانه را برای مردم فراهم میکند. ازاینطریق، افرادی که توان خرید مسکن را ندارند نیز میتوانند خانهدار شوند.
شفافیت در قیمتگذاری
گفتیم که یکی از اهداف دولت برای ایجاد بورس مسکن ایران، افزایش شفافیت در قیمتگذاری است. بااینحال، در بورس املاک، صرفاً داراییهای دولتی و بانکی عرضه میشود. همچنین، قیمتگذاری در حوزه مسکن به منطقه جغرافیایی و محله نیز وابسته است. بنابراین، به نظر نمیرسد که این هدف دولت با ایجاد بورس محقق شود.
سرمایهگذاری با مبلغ اندک
درحالحاضر بازار املاک بسیار انحصاری شده است و اغلب مردم نمیتوانند به آن ورود کنند. بااینوجود، بورس مسکن به همه افراد اجازه میدهد تا با مبالغ اندک نیز سرمایهگذاری خود را انجام دهند و از این حوزه سود به دست آورند.
کلاس دارایی جدید
راهاندازی این بازار، یک کلاس دارایی جدید را به بورس اضافه میکند. در نتیجه، فعالان بازار بورس نیز میتوانند به معامله متری املاک بپردازند و از این حوزه سود به دست بیاورند. این مسئله به رونق بازار مسکن و اقتصاد کشور کمک خواهد کرد.
اوراق سلف مسکن
اوراق سلف مسکن امکان پیشفروش املاک و مستغلات را فراهم میکند. بنابراین، با عرضهشدن این اوراق در بورس املاک، همه افراد میتوانند با پیشخرید مسکن، صاحب خانه شود. این رویکرد سرمایه مورد نیاز انبوهسازان را نیز فراهم میکند و منجر به رونق این بازار میشود.
جلوگیری از کلاهبرداری
عدم آشنایی مردم با قوانین معامله در بازار سنتی املاک، راه را برای کلاهبرداران و افراد سودجو باز میکرد. در طول این سالها، بسیاری از افراد سرمایههای خود را ازاینطریق از دست دادهاند و در دام تبهکاران افتادهاند. در مقابل این رویکرد، بورس مسکن قرار دارد که بر اساس قوانین دقیق تنظیم شده است و به سرمایهگذاران اجازه میدهد تا با خیال راحت، به خرید ملک اقدام کنند.
بورس مسکن چه تاثیری بر قیمتها در بازار املاک دارد؟
گفتیم که بورس مسکن کمک خاصی به شفافسازی قیمتها در این حوزه نمیکند. از طرفی، برخی از افراد معتقدند که بورس املاک میتواند قیمتهای این بازار را کاهش دهد. بااینحال، وقتی به موارد مشابهی، مانند بورس خودرو نگاه میکنیم، میبینیم که عکس این قضیه اتفاق افتاده است. در واقع، با ورود این داراییها به بازار بورس، میزان سرمایهگذاری روی آنها افزایش یافت و طبیعتاً افزایش تقاضا در هر حوزهای، میتواند قیمتها را بالا ببرد.
بنابراین، دور از انتظار نیست که بورس مسکن نیز با رشد میزان تقاضا، قیمت املاک و مستغلات را افزایش دهد. طبیعتاً اگر ایجاد بورس املاک با مدیریت قیمتگذاری و کارشناسی دقیق همراه شود، میتواند جلوی افزایش قیمتها را بگیرد.
جمعبندی
در وضعیت اقتصادی فعلی که زیستن را برای انسانها دشوار کرده است، هرگونه اقدامی که سطح رفاه اجتماعی و فردی را افزایش دهد، میتواند روزنهای امیدبخش باشد. بورس املاک نیز یکی از اصلیترین نیازهای مردم را مورد هدف قرار داده است. درصورتیکه این بورس نوظهور بهخوبی عمل کند، میتواند به وضعیت بازار ملک در کشور، تا حدودی سروسامان ببخشد.
همچنین، قابلیت خرید متری و پیشخرید مسکن یکی دیگر از اصلیترین مزایای این بورس است که نویدبخش افزایش استطاعت خرید افراد خواهد بود. بااینحال، هنوز اغلب مردم نمیدانند که بورس مسکن چیست و چگونه به سرمایهگذاری در این حوزه کمک میکند. به همین خاطر، در این مطلب از دلتا کالج، بهطور کامل توضیح دادیم که بورس املاک چیست و شما چگونه میتوانید با کمترین هزینه، در بورس مسکن ایران سرمایهگذاری کنید.
سوالات متداول
بورس مسکن چیست؟
بورس املاک ایران بستری برای دادوستد و معامله مسکن است و امکان خرید و فروش متری یا پیشخرید ملک را فراهم میکند.
بورس مسکن ایران چه تأثیری بر قیمتها دارد؟
درصورتیکه کارشناسی و نظارتی دقیقی بر قیمتگذاری در بازار ملک وجود نداشته باشد، بورس مسکن با افزایش تقاضا، میتواند قیمت املاک را بالا ببرد.
مزایای بورس املاک چیست؟
از مزایای بورس مسکن میتوانیم به افزایش استطاعت خرید، امکان خرید متری، جلوگیری از کلاهبرداری، قابلیت پیشخرید املاک و… اشاره کنیم.
