نمودار قیمت در بازارهای مالی به اشکال مختلفی نمایش داده میشود. هر دسته از معاملهگران متناسب با ستاپ معاملهگری خود، از نوع مشخصی از این نمودارها استفاده میکنند. یکی از این نمودارها، نمودار مبتنیبر کندل استیک (Candlestick) است که معاملهگران بزرگ بازار چون ال بروکس (Al Brooks) و سم سیدن (Sam Seiden) از آن استفاده میکنند.
در ادامه این مقاله از دلتا کالج توضیح خواهیم داد که کندل استیک چیست، انواع الگوهای کندل استیک کدامند و چه ویژگیهایی دارند؟ و در خصوص تفسیر و بررسی این الگوها شما را راهنمایی خواهیم کرد.
نمودار کندل استیک چیست؟ (Candlestick)
نمودار کندل استیک نموداری است که روند قیمت در آن با کندلهای صعودی یا نزولی نمایش داده میشود. پیش از آشنایی با نمودار Candlestick، ابتدا باید بدانیم که کندل استیک چیست و چه اجزایی دارد؟
✅ پیشنهاد مطالعه: معرفی انواع نمودار فارکس (خطی، میلهای، شمعی)
اجزای کندل استیک
نمودار مبتنیبر کندل استیک، از کاملترین شکلهای نمایش روند قیمت است؛ زیرا در این نمودار میتوان اطلاعات گستردهای از قبیل قیمت باز شدن بازار، قیمت بسته شدن و نوسانات قیمت را مشاهده کرد.
هر کندل بسته به تایم فریم، عملکرد بازار در یک بازه زمانی مشخص را نشان میدهد؛ برای مثال در تایم فریم یک ساعته، هر کندل روند قیمت بازار در یک ساعت گذشته را نشان میدهد.
به طور کلی هر کندل دارای بخشهایی است:
- قیمت آغازین (Open Price): نشان میدهد که در تایم فریم انتخابشده، بازار با چه قیمتی باز شده است.
- قیمت پایان (Close price): نشان میدهد که در تایم فریم انتخابشده، بازار با چه قیمتی بسته شده است.
- بالاترین قیمت (High price): سایه بالایی کندل نشان میدهد که بالاترین قیمت در این بازه به چه مقدار رسیده است.
- کمترین قیمت (Low price): سایه پایینی کندل نشان میدهد که پایینترین قیمت در این بازه به چه مقدار رسیده است.
معرفی انواع الگوی کندل استیک
بهطور کلی الگوهای کندل استیک به سه دسته میشوند:
- الگوهای صعودی برگشتی
- الگوهای نزولی برگشتی
- الگوهای ادامه دهنده
در ادامه انواع مختلف الگوهای بالا را بیشتر توضیح دادهایم. با ما همراه باشید.
الگوهای کندل صعودی برگشتی
در انتهای یک روند نزولی، الگوهای کندل صعودی برگشتی شکل میگیرند. به عبارت دیگر زمان شکلگیری این الگوها، انتظار بازگشت روند را داریم. این الگوها به انواع زیر تقسیم میشوند:
الگوی کندل استیک چکش – Hammer
از پرتکرارترین الگوهای صعودی برگشتی، میتوان به الگوی کندل استیک چکش اشاره کرد. این الگو در انتهای یک روند نزولی شکل میگیرد. در واقع هنگامیکه بازار دارای روند نزولی است، الگوی چکشی به ما نشان میدهد که قیمت نزدیک به کف است و احتمال بازگشت روند وجود دارد.
این الگو سه ویژگی اصلی دارد که عبارتند از:
- بدنه: قسمت بالایی الگو که بدنه کندل را تشکیل میدهد.
- سایه پایینی: این سایه میبایست دو تا سه برابر اندازه بدنه باشد.
- سایه بالایی: کندل نباید سایه بالایی داشته باشد یا سایه آن خیلی کوتاه باشد.
الگوی کندل استیک چکش به این معنا است که قدرت فروشندگان در بازار کاهش پیدا کرده است. آنها تلاش کردند که قیمت را پایین بیاورند، اما در آخر نتوانستند بر خریداران غلبه کنند. هرچه سایه پایینی بیشتر باشد، کندل قابل اعتمادتر میشود.
الگوی چکش معکوس – Inverted Hammer
این الگو مانند الگوی چکشی در انتهای یک روند نزولی شکل میگیرد و نشاندهنده بازگشت احتمالی روند است. این الگو سه ویژگی اصلی دارد که شامل موارد زیر میشود:
- بدنه: قسمت پایینی الگو که بدنه کندل را تشکیل میدهد.
- سایه بالایی: این سایه میبایست دو تا سه برابر اندازه بدنه باشد.
- سایه پایینی: کندل نباید سایه پایینی داشته باشد یا سایه آن خیلی کوتاه باشد.
الگوی چکش وارونه در طول یک روند نزولی با سایه بالایی طولانی رخ میدهد که منعکس کننده تلاش برای قیمتهای بالاتر است.
الگوی سه سرباز صعودی – Three White Soldiers
از قابل اعتمادترین الگوهای برگشتی، میتوان به الگوی کندل استیک سه سرباز صعودی اشاره کرد. این الگو از سه کندل صعودی پشت سرهم در انتهای یک روند نزولی تشکیل میشود. سه سرباز صعودی (سفید) یک الگوی صعودی است و هر سه کندل باید صعودی باشند.
کندل دوم در نقطه بسته شدن کندل اول باز میشود و کندل سوم نیز در نقطه بسته شدن کندل دوم. هر کندل باید بالاتر از بدنه کندل قبل خود بسته شود؛ همچنین هر سه کندل فاقد سایه هستند و یا سایه کوچکی دارند.
الگوی هارامی صعودی – Bullish Harami
در انتهای یک روند نزولی گاها یک کندل روند نزولی شکل میگیرد و سپس یک کندل صعودی دیگر اما کوچکتر از کندل قبلی خود شکل میگیرد. به این الگو، هارامی صعودی گفته میشود. این الگو دارای شرایطی است که عبارتند از:
- در این الگو کندل دوم همیشه کوچکتر از کندل اولی میباشد.
- در این الگوی کندل استیک، کندل اول، نزولی و کندل دوم، صعودی است.
الگوهای کندل استیک نزولی برگشتی
در انتهای یک روند صعودی، الگوهای کندل نزولی برگشتی شکل میگیرند. به عبارت دیگر زمان شکلگیری این الگوها، انتظار بازگشت روند را داریم. این الگوها به انواع زیر تقسیم میشوند:
الگوی هارامی نزولی – Bearish Harami
در انتهای یک روند صعودی گاهی یک کندل روند صعودی شکل میگیرد و سپس یک کندل نزولی دیگر اما کوچکتر از کندل قبلی خود شکل میگیرد؛ به این الگو، هارامی نزولی گفته میشود. این الگو دارای شرایطی است که عبارتند از:
- در الگوی هارامی همیشه کندل دوم، کوچکتر از کندل اولی میباشد.
- در این الگوی کندل استیک، کندل اول، صعودی و کندل دوم، نزولی است.
الگوی کندل استیک ستاره دنباله دار – Shooting Star
الگوی ستاره دنباله دار (Shooting Star) یک الگوی تککندلی در انتهای یک روند صعودی میباشد و با تشکیل آن، میتوان هشداری مبنیبر نزول قیمت دریافت کرد. این الگو زمانی تشکیل میشود که قیمت به سمت بالا رو به حرکت باشد و ناگهان با ورود پرقدرت فروشندگان قیمت کاهش مییابد. برای شکلگیری این الگو، شرطهایی لازم است که شامل موارد زیر میشوند:
- در روند صعودی شکل گرفته باشد.
- سایه بالایی کندل بیش از دو برابر بدنه و سایه پایینی باشد.
- بدنه و سایه پایینی کوتاه باشند.
کندل استیک مرد حلق آویز – Hanging Man
مرد دارآویز نام الگویی است که در روند صعودی ظاهر میشود و اخطار اتمام روند را میدهد. این الگو شبیه فردی به دار آویخته است با یک بدنه کوچک و سایه بلند در پایین خود. بهتر است طول سایه پایین حداقل دو برابر طول تنه کندل باشد و سایه بالایی نداشته باشد یا سایه بالایی بسیار کوچک باشد.
این الگو هنگامی رخ میدهد که روند صعودی است و با فشار فروش در بازار، قیمت به پایینترین حد قیمتی روز میرسد و دوباره خریداران قیمت را بالا میبرند.
الگوی سه کلاغ سیاه – Three Black Crows
الگوی سه کلاغ سیاه از جمله الگوهای سه کندلی است. سه کلاغ سیاه، یک الگوی برگشتی است که در انتهای روند صعودی یا پس از دورهای از رنج زدن قیمت رخ میدهد. این الگو از سه کندل نزولی بدون سایه یا با سایه خیلی کوچک تشکیل میشود.
روانشناسی الگوی سه کلاغ سیاه بسیار شبیه به الگوی سه سرباز سفید است با این تفاوت که عکس همان اتفاقات رخ میدهد.
الگوی ابر سیاه – Dark Cloud Cover
کندل ابر سیاه یک الگوی دو کندلی است که کندل اول آن صعودی و کندل دوم آن نزولی است. برای شکلگیری این الگو شرایطی لازم است که شامل موارد زیر است:
- کندل اول صعودی و کندل دوم نزولی باشد.
- کندل دوم از نقطه پایان کندل اول باز شود و بالای نقطه باز شدن کندل اول بسته شود.
- دو کندل سایه کوچکی در پایین و بالای خود داشته باشند.
در کندل اول این الگو خریداران کنترل بازار را به دست گرفته اند و قیمت بالا میرود، اما بعد فروشندگان وارد بازار شده و حرکات خریداران را خنثی میکنند.
الگوهای کندل ادامه دهنده روند
به طور کلی اکثر الگوهای کندلی بازار، ادامهدهنده روند هستند. به استثنای چند الگوی بازگشتی که در مطالب فوق توضیح داده شد و الگوهای دوجی که در ادامه توضیح داده میشوند، باقی الگوها ادامهدهنده روند هستند.
الگوی کندل استیک دوجی چیست؟
الگوهای دوجی نشانه ناحیه عدم تصمیمگیری و رنج میباشند . زمانی که قدرت خریداران و فروشندگان در بازار برابر است، این الگوها شکل میگیرند. دوجی در واقع یک ناحیه رنج در تایم فریم پایینتر است. این الگوها به انواع زیر تقسیم میشوند:
الگوی دوجی سنگ قبر (Gravestone Doji):
این الگو دارای چند ویژگی است:
- نداشتن بدنه صعودی یا نزولی.
- نداشتن سایه در پایین یا داشتن سایه بسیار کوچک.
- داشتن سایه بلند بالایی.
الگوی دوجی پادراز یا پایه بلند (Long-Legged Doji):
این الگو دارای چند ویژگی است:
نداشتن بدنه صعودی یا نزولی
داشتن سایه بلند و تقریبا برابر در بالا و پایین
الگوی دوجی سنجاقک (Dragonfly Doji):
این الگو دارای چند ویژگی است:
- نداشتن بدنه صعودی یا نزولی.
- نداشتن سایه در بالا یا داشتن سایه بسیار کوچک.
- داشتن سایه بلند پایانی.
الگوی دوجی چهار قیمت (four price):
این الگو دارای چند ویژگی است:
- نداشتن بدنه صعودی یا نزولی
- نداشتن سایه بالایی و پایینی
کدام الگو های کندل استیک بیشتر از سایر الگوها تکرار می شوند؟
تمامی الگوهایی که در مطالب بالا آورده شد از پرتکرار ترین الگوهای کندل استیکی هستند؛ اما از میان آنها الگوهای چکش، هارامی، سه سرباز صعودی و سه کلاغ سیاه پرتکرار تر میباشند.
جمعبندی
نمودار کندل استیک نموداری است که روند قیمت در آن با کندلهای صعودی یا نزولی نمایش داده میشود. هر کندل بسته به تایم فریم، عملکرد بازار در یک بازه زمانی مشخص را نشان میدهد. بهطور کلی الگوهای کندل استیک به سه دسته میشوند: الگوهای ادامه دهنده، الگوهای صعودی برگشتی و الگوهای نزولی برگشتی. در انتهای یک روند نزولی، الگوهای کندل صعودی برگشتی و در انتهای یک روند صعودی، الگوهای کندل نزولی برگشتی شکل میگیرند؛ به عبارت دیگر زمان شکلگیری این الگوها، انتظار بازگشت روند را داریم. به استثنای چند الگوی بازگشتی و کندلهای دوجی، اکثر الگوهای کندلی بازار ، ادامهدهنده روند هستند.