بازار فارکس و فیوچرز، دوتا از محبوبترین بازارهای مالی هستند که هر کدام علاقهمندان خاص خود را دارند. دو راهی که بسیاری از معاملهگران به آن برمیخورند این است که بین بازار فارکس یا معاملات فیوچرز کریپتو کدام یک بهتر است؟
در این مقاله از دلتا کالج، قصد داریم که در ابتدا شما را با هر کدام از این بازارها و سیستم کاری آنها آشنا کنیم؛ سپس به تفاوت فارکس و فیوچرز و ویژگیهای برتر آنها خواهیم پرداخت. با خواندن این مقاله میتوانید با دید بهتری انتخاب کنید که از بین بازار فارکس و بازار فیوچرز کدام یک بیشتر برای شما مناسب است.
[toc]بازار فارکس چیست؟
فارکس بازار بینالمللی مبادله ارز کشورهای مختلف است. معاملهگران در این بازار با خرید یا فروش ارز یک کشور در مقابل ارز کشوری دیگر، سعی در کسب سود از اختلاف قیمت آنها دارند.
بازار فارکس به بازار جفتارزها معروف است؛ چرا که ارزها در این بازار بهصورت دوتایی و جفتارز با هم مبادله میشوند. بهعنوانمثال، EUR/USD جفتارز یورو در مقابل دلار است. اگر معاملهگر بخواهد یورو بخرد و دلار بفروشد، این جفتارز را خریداری میکند. اگر او پیشبینی کند که ارزش دلار نسبت به یورو بیشتر خواهد شد، این جفتارز را میفروشد. در این جفتارز به یورو ارز پایه و به دلار ارز ثانویه میگویند.
جالب است که بدانید فارکس بزرگترین بازار مالی دنیاست و بیشترین نقدینگی را در بین آنها دارد. معاملهگران میتوانند بهصورت ۲۴ ساعته و به جز روزهای تعطیل در بازار فارکس به معامله بپردازند.
فیوچرز چیست؟

در بازار فیوچرز، معاملات به صورت قراردادهای آتی یا فیوچرز (Futures Contracts) انجام میشوند. قراردادهای فیوچرز به این صورت هستند که دو طرف معامله با هم توافق میکنند، معامله در تاریخی مشخص در آینده و با قیمت تعیین شده انجام شود. این معامله باید با در همان تاریخ و با همان قیمت توافق شده انجام شود و امکان لغو آن وجود ندارد.
به عنوان مثال، فرض کنید یک کشاورز نگران کاهش قیمت گندم در ماههای آینده است. او میتواند از یک قرارداد فیوچرز استفاده کند که به او این امکان را میدهد که گندم خود را با قیمت فعلی در آینده بفروشد. از طرف دیگر، یک نانوایی که نگران افزایش قیمت گندم است، ممکن است قرارداد فیوچرز را بخرد تا بتواند گندم را با قیمت فعلی تهیه کند و از افزایش قیمت در آینده جلوگیری کند.
بازار فیوچرز یک بازار متمرکز است، یعنی معاملات در یک مکان فیزیکی مانند بورس کالا انجام میشوند. هرچند معاملهگران میتوانند با کمک کارگزاریها به صورت الکترونیکی نیز به این بازار دسترسی داشته باشند.
در بازار فیوچرز، انواع مختلفی از داراییها خرید و فروش میشوند. این داراییها به دو دسته کلی تقسیم میشوند:
- داراییهای فیزیکی (کالاها):
- کالاهای کشاورزی، مانند گندم، ذرت، سویا، پنبه، شکر، قهوه و کاکائو.
- فلزات گرانبها، مانند طلا، نقره، پلاتین و پالادیوم.
- فلزات صنعتی، مانند مس، آلومینیوم، نیکل و روی.
- منابع انرژی، مانند نفت خام (برنت و WTI)، گاز طبیعی و بنزین.
- کالاهای نرم (Soft Commodities)، شامل کالاهایی مثل پنبه و چوب.
- داراییهای مالی:
- شاخصهای سهام، مانند شاخصهای S&P 500، Dow Jones، Nasdaq، DAX (آلمان) و Nikkei (ژاپن).
- اوراق قرضه دولتی، مانند اوراق خزانهداری آمریکا (Treasury Bonds).
- ارزها، شامل قراردادهای فیوچرز بر اساس نرخ ارزهای مختلف (مثل یورو به دلار، ین به دلار).
- ارزهای دیجیتال، مانند بیتکوین، اتریوم و …
در ادامه مقاله به تفاوت فارکس و فیوچرز میپردازیم.
تفاوت فارکس و فیوچرز در چیست؟
در بازار فیوچرز (Futures) قراردادهای فیوچرز یا آتی معامله میشوند. در این قراردادها خریدار و فروشنده توافق میکنند یک دارایی را در تاریخی مشخص از آینده و با قیمتی از پیش تعیین شده معامله کنند. در مقابل، فارکس بازاری برای خرید و فروش ارزها کشورهای مختلف است که در آن معاملهگران از معامله ارزها با یکدیگر سود میبرند. شما میتوانید با استفاده از قراردادهای آتی یا فیوچرز در بازارهای مختلف مانند فارکس، سهام، ارزهای دیجیتال، کالاها و… به معامله بپردازید. در ادامه به اصلیترین تفاوتهای فارکس و فیوچرز میپردازیم.
تفاوت فارکس و فیوچرز از نظر رگولاتوری
در بازارهای مالی، وجود قوانین نظارتی و رگولاتوری برای معاملهگران اهمیت بسیاری دارد؛ چرا که پیچیدگی و گردش مالی بالا در این بازارها زمینه کلاهبرداریهای بسیاری را ایجاد میکند. قوانین و رگولهها به معاملهگران این اطمینان را میدهد که فعالیتها و معاملاتشان در چارچوبی شفاف، منصفانه و امن انجام میشود.
تفاوت رگولاتوری بازار فارکس و فیوچرز به ساختار و مرکزیت این دو بازار بازمیگردد. بازار فیوچرز متمرکز بوده و در بورسهای مشخصی مانند CME معامله میشود و تحت نظارت دقیق نهادهایی چون CFTC و NFA قرار دارد. در مقابل، فارکس یک بازار غیرمتمرکز و جهانی است و نظارت بر آن توسط نهادهای مختلف ملی مانند CFTC در آمریکا، FCA در بریتانیا و ASIC در استرالیا انجام میشود.
این تفاوت ساختاری باعث میشود قیمتگذاری در بازار فیوچرز شفافتر باشد، چرا که تمام معاملات در یک بورس واحد ثبت میشوند. اما در بازار فارکس به دلیل وجود بروکرهای متعدد، شفافیت کمتری وجود دارد و قیمتها متغیرند. از نظر قوانین نظارتی نیز، بازار فیوچرز مقررات سختگیرانهتری دارد و کارگزاریها باید استانداردهای تعیین شده را رعایت کنند و تحت بازرسی منظم باشند. در بازار فارکس، چارچوبهای قانونی پیچیدهتری وجود دارد و هر کشور استانداردهای نظارتی خود را وضع کرده است. همچنین بانکهای مرکزی در بازار فارکس نقش مهمی دارند و سیاستهای پولی آنها مستقیماً بر نرخ ارزها تاثیر میگذارد. در مجموع، نظارت در هر دو بازار با هدف ایجاد محیطی شفاف و منصفانه انجام میشود، اما به دلیل غیرمتمرکز بودن بازار فارکس، چالشهای نظارتی آن بیشتر است.
تفاوت فارکس و فیوچرز از نظر میزان نقدینگی
بازار فیوچرز حجم معاملات و نقدینگی بسیار پایینتری از بازار فارکس دارد. به طور میانگین، حجم معاملات روزانه فارکس چیزی حدود ۷.۵ تریلیون دلار است. در واقع، بازار فارکس در بین تمام بازارهای مالی، بیشترین نقدشوندگی را دارد.
تفاوت فارکس و فیوچرز از نظر مدیریت ریسک
در معاملات فیوچرز احتمال دارد میزان زیان شما از سرمایهای که برای آن معامله در نظر گرفتهاید، بیشتر شود. در نتیجه ممکن است مجبور به پرداخت مابهالتفاوت این ضرر شوید. اما بدترین حالت در فارکس برای یک معاملهگر کال مارجین شدن است. کال مارجین زمانی اتفاق میافتد که معاملهگر تمام پولی که در یک معامله گذاشته است را از دست میدهد.
تفاوت فارکس و فیوچرز از نظر بازه زمانی معاملات
بازار فارکس بهصورت ۲۴ ساعته و به جز روزهای شنبه و یکشنبه در حال فعالیت است. نکته مثبت این ویژگی این است که چون هر روز در کشورهای مختلف در زمان متفاوتی آغاز میشود، فعالیت بازارهای آنها نیز پشتسرهم شروع میشود. به همین دلیل، معاملهگران در یک کشور این فرصت را دارند که باتوجهبه اخبار مهم منتشر شده در کشورهای دیگر معاملات خود را انجام دهند. بازار فیوچرز اما بهصورت پیوسته کار نمیکند و امکان واکنش سریع به خبرهایی که خارج از ساعات معاملاتی منتشر میشوند، وجود ندارند.
تفاوت فارکس و فیوچرز از نظر اهرم معاملاتی یا لوریج
در فارکس معمولا اهرمهای بالاتری ارائه میشود که میتواند تا ۱:۵۰۰ یا حتی بیشتر هم باشد. این امر معاملهگران کوچک را قادر میسازد با مبالغ کم، حجمهای بزرگ معامله کنند. در فیوچرز نیز اهرم وجود دارد، اما معمولا کمتر از فارکس است و قوانین سختگیرانهتری از لحاظ میزان سرمایه مورد نیاز دارد. اهرم در فیوچرز معمولاً حدود ۱:۱۰ یا ۱:۲۰ است.
تفاوت فارکس و فیوچرز از نظر کارمزدها
میزان کارمزد معاملات فارکس معمولا کمتر از فیوچرز است، زیرا رقابت بالا بین بروکرهای فارکس باعث است که کاهش اسپرد و کمیسیون شده است. در مقابل، کارمزد فیوچرز شامل کمیسیون ثابت و کارمزد صرافی است و معمولاً هزینه بیشتری به همراه دارد.
بازار فارکس بهتر است یا فیوچرز؟
تا به این قسمت به تفاوتهای میان بازار فارکس و فیوچرز پرداختیم؛ اما حالا سوال این است که معامله در فارکس بهتر است یا فیوچرز؟
بازار فارکس و فیوچرز هر کدام ویژگیهای خاص خود را دارند. ویژگیهای برتر فارکس شامل موارد زیر میشود:
- نقدینگی بالا
- حداقل سرمایه اولیه کمتر
- دسترسی ۲۴ ساعته
- اهرم بالا
- هزینههای تراکنش پایین
همچنین بازار فیوچرز نیز شامل مزایای زیر میشود:
- تنوع بیشتر در داراییهای قابل معامله
- مکان کسب سود بالا از معاملات کم
- بازار متمرکز
- امکان معامله در تمام بازارها
بهطورکلی میتوان گفت بازار فارکس برای افراد تازهکار مناسبتر است؛ چرا که درک نحوه عملکرد قراردادهای فیوچرز ممکن است برای مبتدیان پیچیده باشد. از طرفی بازار فارکس سرمایه اولیه کمتری برای شروع نیاز دارد و ریسک زیان در بازار فارکس نسبت به بازار فیوچرز محدودتر است.
نتیجه گیری
فارکس و فیوچرز دو بازار مالی با پتانسیل بالای کسب سود هستند. فارکس به بازار جفتارزها معروف است و معاملهگران ارز کشورهای مختلف را در قالب جفتارزها با هم معامله میکنند. در بازار فیوچرز اما قراردادهای آتی یا فیوچرز معامله میشوند. با استفاده از قراردادهای فیوچرز معاملهگران با هم توافق میکنند که یک معامله را در زمانی مشخص و قیمتی از پیش تعیین شده انجام دهند.
فارکس یک بازار ۲۴ ساعته است که به جز شنبه و یکشنبه میتوان در تمام روزها در آن به معامله پرداخت. بازار فارکس بیشترین نقدینگی را در بین تمام بازارهای مالی دارد. در مقابل بازار فیوچرز یک بازار مرکزی است که حجم معاملات روزانه آن از فارکس بسیار کمتر است. همچنین برخلاف فارکس، ساعات معاملاتی بازار فیوچرز محدود است.
در این مقاله از دلتا کالج، به طور کامل با سیستم کاری و تفاوتهای این دو بازار آشنا شدید و حالا میتوانید با آگاهی بیشتری انتخاب کنید که بازار فارکس برای شما مناسبتر است یا بازار فیوچرز.
سوالات متداول
تفاوت فارکس و فیوچرز چیست؟
اصلیترین تفاوتهای فارکس و فیوچرز در رگولاتوری آنها، حجم نقدینگی بازار، ریسک، ساعات معاملاتی و کارمزدهای این دو بازار است.
تفاوت فارکس و فیوچرز از نظر رگولاتوری چیست؟
در فارکس معمولاً کارگزاران تحت نظارت رگولاتورهای محلی یا بینالمللی هستند (مثل FCA یا NFA)، در حالی که معاملات فیوچرز توسط بورسهای متمرکز و رگولاتورهای سختگیرتر (مثل CFTC در آمریکا) کنترل میشوند.
تفاوت فارکس و فیوچرز از نظر ساعات معاملاتی چیست؟
فارکس یک بازار ۲۴ ساعته است که تنها در دو روز یکشنبه و دوشنبه تعطیل است؛ اما بازار فیوچرز ساعات معاملاتی محدودتری دارد.