چیزی که حداقل یک بار به ذهن اکثر معامله‌گران خطور کرده این است که آیا فرمولی وجود دارد که با استفاده از آن آینده بازار را پیش‌بینی کنیم؟ برای مثال، راهی وجود دارد که بفهمیم روند قیمت تا کجا اصلاح می‌کند یا پس از اصلاح تا کجا پیش می‌رود؟ جواب هم بله است و هم خیر. چطور؟
با استفاده از اعداد فیبوناچی فارکس و نسبت‌های آن که الگوهای هارمونیک و برخی سبک‌های معاملاتی چون الیوت نیز مبتنی بر آن هستند یا از آن استفاده می‌کنند، می‌توانید تا حدودی آینده بازار را پیش‌بینی کنید. در ادامه این مقاله از دلتا کالج نحوه انجام این پیش‌بینی و کاربرد اعداد فیبوناچی در فارکس را بررسی می‌کنیم.
فهرست مطالب:
فیبوناچی چیست؟
فیبوناچی یک دنباله ریاضی است که به وفور در طبیعت از جمله شاخه‌های درختان، مولکول‌های DNA و حتی کهکشان‌ها دیده می‌شود. از آنجایی که ذهن انسان نیز بخشی از طبیعت است، فیبوناچی و نسبت‌های آن در بازارهای مالی که توسط انسان‌ها ایجاد می‌شود نیز، یافت می‌شود.
تاریخچه اعداد فیبوناچی
لئوناردو فیبوناچی، ریاضی‌دان قرن سیزدهم، با انجام آزمایش‌های خود دنباله‌ای از اعداد را کشف کرد که با دو عدد 0 و 1 شروع می‌شد. بعدها این سری اعداد به نام دنباله فیبوناچی معروف شد. فیبوناچی در سال 1202 می‌خواست بداند اگر یک جفت خرگوش نر و ماده داشته باشد و آنها رفتار مشخصی برای زاد و ولد داشته باشند، در ماه nام چه تعداد خرگوش نر و ماده خواهد داشت. او برای این منظور چند شرط را تعریف کرد:
- یک جفت خرگوش نر و ماده داریم که تازه به دنیا آمده اند.
- خرگوش‌ها پس از یک ماه بالغ می‌شوند.
- هنگامی که خرگوش‌ها بالغ می‌شوند زاد و والد آنها آغاز می‌شود و دوران بارداری خرگوش ماده یک ماه است.
- هر بار خرگوش ماده یک خرگوش نر و ماده به دنیا می‌آورد.
- خرگوش‌ها هرگز نمی‌میرند.
در انتهای این آزمایش و شرایط آن، فیبوناچی به دنباله‌ای از اعداد رسید و آن را در کتاب Liber Abaci آورد. نکته قابل‌توجه این است که فیبوناچی این دنباله و نسبت طلایی حاصل از آن را در بخش‌های متفاوتی از طبیعت از جمله گلبرگ‌های گل، مخروط‌های کاج، جمعیت زنبور‌ها و بدن انسان مشاهده کرد.
پس از این آزمایش‌ها، برخی از تحلیلگران و معامله‌گران بازار نسبت‌های مشخصی از دنباله فیبوناچی را در بازارهای مالی چون فارکس بررسی کردند تا ببینند آیا بازارهای مالی و روند قیمت، از این دنباله پیروی می‌کنند یا نه. در ادامه بررسی، آنها به نتایج جالبی رسیدند که نشان می‌داد تا حدودی روند قیمت از این دنباله پیروی می‌کند. بنابراین، شروع به نوشتن اندیکاتور‌هایی مطابق نسبت‌های این دنباله کردند تا به سود بیشتری دست پیدا کنند.
اعداد فیبوناچی فارکس در تحلیل تکنیکال
شاید حالا که تا اینجای مطلب درباره دنباله فیبوناچی و خاصیت این اعداد اطلاعات بیشتری کسب کرده‌اید، برایتان سوال شده باشد که اعداد فیبوناچی چه ارتباطی به بازار فارکس – که یک بازار بین‌المللی و جهانی خیلی گسترده می‌باشد و در آن جفت ارزهای شاخصی معامله می‌شوند – دارند و کاربرد آنها در فارکس چیست؟
همانطور که در مطالب فوق توضیح دادیم، معامله‌گران از اعداد فیبوناچی و نسبت‌های آن برای طراحی ابزار و اندیکاتور‌ها استفاده می‌کنند. بنابراین، این نسبت‌ها در قالب این ابزار، نقاط ورود و خروج مناسبی را به معامله‌گران می‌دهند. در ادامه با برخی از مهم‌ترین آنها آشنا می‌‌شویم.
نسبت‌ها و اعداد مهم فیبوناچی در فارکس
از دنباله فیبوناچی نسبت‌های متفاوت و گوناگونی می‌توان بدست آورد که مهم‌ترین این نسبت‌ها شامل 1.618(نسبت طلایی)، 0.236، 0.382، 0.618، 1.0 و 1.27 می‌شود.
- نسبت طلایی: نسبت طلایی از تقسیم هر عدد بر عدد قبل از خود بدست می‌آید. برای مثال با تقسیم 5 بر 3، نسبت 1.618 بدست می‌آید.
- نسبت 0.618: پس از عدد 3، با تقسیم هر عدد بر عدد بعد از خود بدست می‌آید.
- نسبت 0.236: پس از عدد 3، با تقسیم هر عدد بر سه عدد پس از خود بدست می‌آید.
- نسبت 0.382، پس از عدد 3، با تقسیم هر عدد بر دو عدد پس از خود بدست می‌آید.
انواع فیبوناچی در تحلیل تکنیکال فارکس
فیبوناچی انواع متفاوتی دارد که برخی از پرکاربرد‌ترین و محبوب‌ترین آنها در تحلیل تکنیکال فارکس شامل موارد زیر می‌شوند:
- فیبوناچی اصلاحی: این نوع فیبوناچی میزان اصلاح روند قیمت را بر اساس فاکتور قیمت، در آینده نشان می‌دهد.
- فیبوناچی گسترشی: فیبوناچی گسترشی میزان پیش‌روی روند قیمت را پس از اصلاح نشان می‌دهد. به این فیبوناچی سه‌نقطه‌ای نیز گفته می‌شود.
- فیبوناچی کانال: این نوع، مانند فیبوناچی اصلاحی است؛ اما به جای نواحی حمایت و مقاومت ایستا(استاتیک)، از نواحی حمایت و مقاومت پویا(داینامیک) استفاده می‌کند.
- فیبوناچی بادبزن: فیبوناچی بادبزن میزان اصلاح روند قیمت را بر اساس دو فاکتور زمان و قیمت بررسی می‌کند.
- فیبوناچی کمان: این نوع، مناطق احتمالی بازگشت روند را بر اساس دو فاکتور زمان و قیمت بررسی می‌کند.
- فیبوناچی زمان: این نوع، زمان احتمالی بازگشت روند قیمت را بررسی و پیش‌بینی می‌کند.
ارتباط اعداد فیبوناچی فارکس با الگوهای هارمونیک
هر کدام از الگوهای هارمونیک متناسب با شکل ظاهری که دارند در نمودار قیمت با نسبت‌های مشخصی از دنباله فیبوناچی مشخص می‌شوند. به عبارت دیگر، یعنی با محاسبه و بررسی نسبت‌های هر الگو، می‌توانیم آنها را در نمودار قیمت پیدا و مطابق آنها معامله کنیم.
الگوهای هارمونیک اغلب به شکل M و یا W در نمودار ظاهر می‌شوند و نام‌های مختلفی چون الگوی هارمونیک گارتلی، خفاش، پروانه و… دارند.
ارتباط اعداد مهم فیبوناچی در فارکس با امواج الیوت
امواج الیوت به 5 موج اصلی تقسیم می‌شوند که 3 تا از موج‌ها در جهت روند و 2 تا از موج‌ها خلاف جهت روند و اصلاحی هستند. در واقع، طول هر یک از این امواج با استفاده نسبت‌های دنباله فیبوناچی مشخص می‌شود. بنابراین، ارتباط تنگاتنگی میان امواج الیوت و دنباله فیبوناچی وجود دارد.
معرفی چند پلتفرم برای ترسیم انواع فیبوناچی در فارکس
در حال حاضر پلتفرم‌های معاملاتی متفاوتی در بازار همچون نینجا، متاتریدر 4، متاتریدر 5 و تریدینگ ویو وجود دارند که با ابزارهای آنها می‌توانید انواع فیبوناچی‌های موجود را رسم کنید.
ترسیم فیبوناچی در متاتریدر 4 و 5
از آنجایی که متاتریدر محبوب‌ترین پلتفرم معاملاتی به‌شمار می‌آید و کاربران زیادی به دنبال آموزش متاتریدر و استفاده از قابلیت‌های آن هستند، ابتدا نحوه ترسیم اندیکاتور فیبوناچی در متاتریدر را برای شما شرح می‌دهیم. البته که ترسیم فیبوناچی در متاتریدر بسیار آسان است! شما در متا تریدر با مراجعه به قسمت tools، می‌توانید با استفاده از ابزار متاتریدر، فیبوناچی مد نظر خود را رسم کنید.
ترسیم فیبوناچی در تریدینگ ویو
با مراجعه به اپلیکیشن یا سایت تریدینگ ویو، در قسمت نوار ابزار کناری نمودار قیمت با استفاده از ابزارهای فیبوناچی، می‌توانید انواع فیبوناچی که در مطالب فوق آوردیم را ترسیم کنید. همچنین با مراجعه به بخش اندیکاتور نیز می‌توانید اندیکاتور فیبوناچی مدنظر خود را انتخاب کنید.
اندیکاتورهای مبتنی بر اعداد فیبوناچی فارکس در تحلیل تکنیکال
جدای از ابزار فیبوناچی، برخی پلتفرم‌های معاملاتی همچون تریدینگ ویو، از اندیکاتورهای فیبوناچی نیز پشتیبانی می‌کنند که به صورت خودکار فیبوناچی مدنظر شما را رسم می‌کنند. در تریدینگ ویو می‌توانید به بخش Indicators مراجعه کنید و با سرچ کلمه فیبوناچی، اندیکاتور مدنظر خود را انتخاب کنید تا به صورت خودکار نقاط فیبوناچی مهم روند حال حاضر را به شما بدهد.
✅ در فارکس اندیکاتورهای متنوعی وجود دارند که معامله‌گران بسته به استراتژی‌های معاملاتی‌شان از آنها استفاده می‌کنند. در مقاله اندیکاتور چیست؟ درباره اندیکاتورهای فارکس بیشتر بخوانید.
آموختیم که…
لئوناردو فیبوناچی، با انجام آزمایش‌های خود دنباله‌ای از اعداد را کشف کرد که با دو عدد 0 و 1 شروع می‌شد و این سری اعداد به نام دنباله فیبوناچی معروف شد. بعدها سایر ریاضی‌دانان و دانشمندان متوجه‌شدند که این دنباله به وفور در طبیعت از جمله شاخه‌های درختان، مولکول‌های دی‌ان‌ای، و بازارهای مالی یافت می‌شود. از دنباله فیبوناچی نسبت‌های متفاوت و گوناگونی می‌توان بدست آورد که مهم‌ترین این نسبت‌ها شامل 1.618(نسبت طلایی)، 0.236، 0.382، 0.618، 1.0 و 1.27 می‌شود. با استفاده از این نسبت‌ها و اعداد در فارکس و تحلیل تکنیکال ابزار‌ها و اندیکاتور‌هایی طراحی می‌شوند که نقاط ورود و خروجی مناسبی را به معامله‌گران می‌دهند. همچنین از دیگر کاربرد‌های فیبوناچی، می‌توان به کاربرد نسبت‌های آن در الگوهای هارمونیک و امواج الیوت اشاره کرد.
